SARS-CoV-2 lây lan qua không khí

Theo thông tin hướng dẫn trên website của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cập nhật lần cuối vào ngày 30.4.2021, virus SARS-CoV-2 gây COVID-19 lây lan giữa người với người thông qua giọt bắn từ người bệnh hoặc tiếp xúc trực tiếp. Virus cũng có khả năng lây lan trong không khí ở những nơi thông gió kém hoặc trong không gian kín đông người do các hạt aerosol siêu nhỏ chứa virus lơ lửng trong không khí và có thể bay xa hơn 1m.

Hồi đầu tháng 5, New York Times đưa tin, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) cũng nhấn mạnh rằng virus SARS-CoV-2 lây truyền qua đường không khí, đặc biệt là môi trường kín, do đó đã thay đổi hướng dẫn ứng phó với cách thức lây truyền virus.

Theo hướng dẫn mới của CDC, chuỗi lây nhiễm diễn ra khi một người hít phải các giọt bắn và hạt aerosol, hay hạt khí dung, treo lơ lửng trong không khí. Ngoài ra, một người có thể có nguy cơ mắc COVID-19 nếu chạm tay vào bề mặt dính virus rồi đưa lên mắt, mũi hoặc miệng. Một người cũng có thể nhiễm virus ngay cả khi đứng cách người bệnh hơn 2m. Hướng dẫn mới thay thế nhận định ban đầu của CDC rằng "việc lây nhiễm xảy ra do tiếp xúc gần, không phải lây truyền qua không khí".

Một số nhà khoa học nhận định, hướng dẫn này thúc đẩy Cơ quan Quản lý An toàn và Sức khỏe Nghề nghiệp (OSHA) của Mỹ phải ban hành các tiêu chuẩn mới, giúp giải quyết nguy cơ lây nhiễm tiềm ẩn tại nơi làm việc.

Theo nhà dịch tễ học David Michaels tại Trường Y tế Công cộng George Washington - người từng lãnh đạo OSHA dưới thời Tổng thống Barrack Obama - thông tin có ý nghĩa quan trọng đối với biện pháp phòng ngừa trong không gian kín nói chung và nơi làm việc nói riêng. Ông cho biết các hạt chứa đầy virus có thể tồn tại trong không khí trong nhiều giờ và tích tụ trong phòng kín, lưu thông kém.

Một số chuyên gia cho rằng, cần phải cung cấp khẩu trang ngừa virus chuyên dụng dành cho những người thường xuyên phải tiếp xúc với nhiều người, như nhân viên y tế, tài xế xe buýt hoặc các công nhân. Ngoài ra, giữ cho không gian thông thoáng cũng là biện pháp phòng dịch quan trọng.

Khuyến cáo của WHO

Để giảm nguy cơ lây nhiễm COVID-19, đặc biệt là qua đường không khí, trang thông tin của WHO đưa ra khuyến cáo về một số biện pháp phòng ngừa như sau:

- Tuân thủ theo hướng dẫn của địa phương nơi cư trú.

- Giữ khoảng cách: Tránh xa người khác ít nhất 1 mét, ngay cả khi họ không có biểu hiện bị bệnh, vì nhiều người có thể nhiễm virus mà không có triệu chứng.

- Đeo khẩu trang 3 lớp vừa vặn, đặc biệt là khi không thể thực hiện giãn cách hoặc ở trong không gian kín. Rửa sạch tay trước khi đeo và tháo khẩu trang.

- Tránh những nơi đông người, những nơi bức bí kém lưu thông, không gian kín và tránh tiếp xúc lâu với người khác.

- Chú ý lưu thông không khí bằng cách mở cửa sổ khi ở trong nhà để tăng cường không khí ngoài trời.

- Tránh chạm vào các bề mặt, đặc biệt là ở những nơi công cộng hoặc cơ sở y tế, phòng trường hợp người mắc COVID-19 đã chạm vào đó. Thường xuyên khử trùng bề mặt tiếp xúc bằng chất khử trùng tiêu chuẩn.

- Thường xuyên rửa tay sạch bằng xà phòng và nước, hoặc dung dịch khử khuẩn tay có cồn. Nên mang theo chất khử trùng bên mình và thường xuyên sử dụng.

- Che khi ho và hắt hơi bằng khuỷu tay hoặc khăn giấy, vứt ngay khăn giấy đã sử dụng vào thùng rác kín. Sau đó rửa tay hoặc dùng nước khử trùng.

- Tiêm phòng COVID-19 ngay khi đến lượt. Thực hiện theo hướng dẫn và khuyến cáo của địa phương về tiêm chủng vaccine.