Trọng tài sai, vấn đề muôn thuở
Sau Đại hội Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) khóa 8, Ban trọng tài được kiện toàn lại. Ông Dương Văn Hiền làm Trưởng ban thay thế ông Nguyễn Văn Mùi - người bị bầu Đức nhiều lần tấn công, đăng đàn công khai đòi sa thải với quan điểm thay đổi thì bóng đá Việt Nam mới khá lên được. Thế nhưng sau 2 năm ông Dương Văn Hiền lên nắm quyền, công tác trọng tài lại theo chiều hướng xấu đi. Hàng loạt các sai sót nghiêm trọng xuất hiện, tranh cãi còn nhiều và bị mất niềm tin hơn.
Thật vô lý, khi V.League 2020 này cả 8 vòng đấu đều để xảy ra những phản ứng, sự cố liên quan đến công tác trọng tài. Có những sai sót được Ban trọng tài thừa nhận, đưa ra các biện pháp xử lý. Thế nhưng cũng có những cái sai được giải thích theo góc độ nhận định mang tính con người. Và thực tế, có quá nhiều cái khó trói buộc với giới trọng tài ở bóng đá Việt Nam mà nếu chỉ đổ lỗi cho ông Trưởng ban, cho các ông Vua sân cỏ thì đúng là bất công.
Hôm 6.7, Thường trực Ban chấp hành VFF đã đề nghị Ban trọng tài kiên quyết xử lý sai phạm của công tác điều hành tại các giải chuyên nghiệp. Trong đó nhấn mạnh: “Nêu cao tinh thần trách nhiệm, rõ ràng và minh bạch trong công tác chỉ định, phân công trọng tài tại các trận đấu; Bổ nhiệm trọng tài đúng năng lực và phù hợp với tính chất trận đấu theo đúng quy trình đã được lãnh đạo VFF thông qua”.
Cũng vì thế mà ông Dương Văn Hiền cũng được mời đến làm việc. Bởi lẽ, công tác phân công, bổ nhiệm trọng tài thì ông Hiền phải là người chịu trách nhiệm cao nhất. Chắc chắn chúng ta chưa quên, vị Trưởng Ban trọng tài này từng gọi lại một trọng tài đã giải nghệ, khi đang làm bảo vệ, quay lại điều hành V.League 2020. Và đến V.league 2020, Việt Nam chỉ có 2 trọng tài FIFA làm nhiệm vụ… đó là những bước thụt lùi.
Chủ tịch VPF Trần Anh Tú sau khi lên nắm quyền từng muốn hợp thức hoá cả Ban trọng tài và Ban kỷ luật để kiểm soát, tránh những khuất tất trong công tác trọng tài. Bởi thực trạng trọng tài sai sót đã trở thành vấn nạn trước đó. Tuy nhiên, vì quy chế không cho phép nên kế họach không thành. Đó cũng là lý do mà VPF từng có công văn gửi Ban trọng tài từ chối thẳng thừng những trọng tài được phân công vì cho rằng không đủ năng lực chuyên môn, hay mắc sai sót.
Không chỉ trọng tài sai
Ông Dương Văn Hiền chia sẻ với báo chí rằng: “Ban tổ chức cũng nên xắn tay vào hỗ trợ. VPF chậm xử lý việc phản ứng, làm không tới nơi nên ảnh hưởng đến tâm lý trọng tài. Nhiều quan chức đội bóng còn nhảy vào chỗ trọng tài chỉ chỏ (sự cố ở sân Tam Kỳ - PV). Ban tổ chức không giải quyết thấu đáo khiến các trọng tài phải đặt câu hỏi về quan chức nào mà ban tổ chức còn sợ”.
Điều mà ông Hiền nhấn mạnh đó là việc các cầu thù, ban huấn luyện và lãnh đội phản ứng thái quá, thế nhưng trọng tài lại không nhận được sự bảo vệ cần thiết, chịu quá nhiều áp lực dẫn đến việc mất kiểm soát, sai số xuất hiện vì khó làm. Câu chuyện Chủ tịch Câu lạc bộ Quảng Nam Nguyễn Húp xông vào tận phòng trọng tài tại vòng 5 V.League để làm loạn là ví dụ. Báo cáo của giám sát trọng tài và giám sát trận đấu, của tổ trọng tài đầy đủ về vụ việc, thế nhưng đã không có bất kỳ án phạt nào dành cho người đứng đầu của đội bóng này, sau vụ việc lộng quyền khiến giới trọng tài rúng động đó. Hay đó là câu chuyện va chạm, phản ứng trọng tài trận Hà Nội gặp Bình Dương ở sân Gò Đậu tại vòng 7 .League 2020 cũng diễn ra tương tự. Đã không có bất kỳ án phạt nguội nào từ VFF dành cho những hành vi phản ứng. Sau mỗi vòng đấu như vậy, khi liên lạc trực tiếp với ông Vũ Xuân Thành - Trưởng Ban kỷ luật VFF thì đều nhận được câu trả lời là “không nhận được hồ sơ từ ban tổ chức”. Có những trận đấu, ông Thành nhận định các tình huống va chạm cần phải có án phạt nhưng không nhận được hồ sơ nên không thể xử lý.
Trong nhiều trường hợp, trọng tài có thể đã sai nhưng ban tổ chức còn sai hơn khi không có những biện pháp bình ổn giải. Ở đây không nói đến chuyện ban tổ chức bênh cho cái sai nhưng ở góc độ nghề nghiệp trọng tài cần được bảo vệ trước những phản ứng, còn việc sai ở đâu sẽ xử lý ở đó.
Cũng vì vậy mà chuyện phản ứng gay gắt với các trọng tài xảy ra trong trạng thái mất kiểm soát. V.League đang không chỉ loạn bởi công tác trọng tài mà còn vì chính việc điều hành, tổ chức đang không triệt để.