Hình ảnh bóng đá Việt Nam “hóa rồng” đang được sử dụng nhiều khi nói về những ước vọng trong năm 2024 - năm Giáp Thìn.

Sự kỳ vọng và ước vọng dĩ nhiên là điều không ai cấm cản, tuy nhiên, dựa trên thực tế của bóng đá Việt Nam hiện tại, “hóa rồng” dường như lại là điều gì đó quá tầm. Không bi quan nhưng cũng khó có thể quá lạc quan, nên trước mắt, cứ tạm ví von bóng đá Việt Nam lúc này với hình ảnh “cá chép vượt vũ môn”. Vượt qua được, hóa gì thì tính sau...

“Vượt vũ môn” là biểu tượng của sự can đảm, quyết tâm vượt qua mọi khó khăn, thử thách. Đó chính là điều bóng đá Việt Nam đang cần, vì thực tế, từ những câu chuyện của bóng đá cấp câu lạc bộ đến các đội tuyển quốc gia, có quá nhiều khó khăn, trở ngại, bủa vây, để tìm được đường ra, tìm nút thắt tháo gỡ không hề dễ dàng.

Từ câu lạc bộ…

Người hâm mộ bóng đá Việt Nam được tiếp cận với bóng đá đỉnh cao thế giới từ đầu thập niên 90 của thế kỷ trước - đặc biệt là giải Ngoại hạng Anh. Chứng kiến và tìm hiểu sự phát triển của bóng đá xứ sở sương mù, người ta thấy rằng, yếu tố đột phá muốn phát huy hiệu quả tối đa cũng phải dựa trên nền tảng tài chính.

Và khi bóng đá - với cốt lõi là yếu tố giải trí, tình yêu từ người hâm mộ sẵn sàng khiến họ góp phần quan trọng vào sự lớn mạnh của đội bóng. Rõ ràng, một sân bóng đầy ắp khán giả sẽ dễ lôi kéo các nhà tài trợ, những đơn vị truyền hình để tăng giá trị bản quyền. Bóng đá Việt Nam đã có nguồn thu từ bản quyền truyền hình, nhưng vẫn còn quá nhỏ. Quá nhỏ bởi yếu tố cốt lõi không thể hiện được “trên mâm”.

Các câu lạc bộ ở Việt Nam phần lớn sống nhờ vào sự hợp tác tài trợ của doanh nghiệp - không nhiều sự hợp tác mang tính dài hạn, nên tồn tại theo kiểu “ăn đong”, phụ thuộc, trong khi lẽ ra, với giá trị thương hiệu của mình, họ có thể tự nuôi và yếu tố tài trợ chỉ mang tính bổ sung.

… đến đội tuyển

Giải vô địch quốc gia mạnh là 1 trong 3 khía cạnh góp phần tạo nên đội tuyển quốc gia mạnh. Bóng đá Việt Nam không mạnh trong yếu tố nào khi đặt lên bệ phóng để mơ về World Cup. Việc đi sâu vào phân tích đã nói nhiều trong giai đoạn trước, lúc này, người hâm mộ chỉ chờ xem các đội tuyển quốc gia sẽ “vượt vũ môn” thế nào.

Với đội tuyển nam quốc gia và đội U23 do Huấn luyện viên Philippe Troussier dẫn dắt, làm thế nào để các cầu thủ nâng cao trình độ, triển khai lối chơi, trước mắt, là điều quan trọng nhất. Đội tuyển nam quốc gia và đội U23 đang hòa nhập với triết lý mới của ông Troussier chứ không phải đánh mất bản sắc. Yếu tố “mới”, cùng đòi hỏi rất cao về mặt chuyên môn, khiến khả năng thích nghi không phải trong ngày một, ngày hai.

Nhưng cũng nên nhớ rằng, ông Troussier đã có 10 tháng làm việc để bước sang năm 2024, sự đòi hỏi về yếu tố “thể hiện” lẫn “kết quả” được nâng lên ở mức cao hơn. Bản thân huấn luyện viên người Pháp cũng đã có những động thái “đánh thức” các cầu thủ ngôi sao, đặt họ vào bối cảnh mới để cố gắng hơn thay vì “đương nhiên có suất lên tuyển hoặc đá chính”.

Có lẽ, 2024 vẫn còn nhiều khó khăn, dù Tuyển Việt Nam có 2 giải đấu (Asian Cup đầu năm và ASEAN Cup cuối năm) cùng phần còn lại của vòng loại World Cup 2026. Nên ông Troussier sẽ phải kiên nhẫn chờ cho những lứa trẻ tiếp theo đủ cứng cáp để ông có thể gây dựng và kỳ vọng lớn hơn.

Bóng đá nam đã khó như vậy, bóng đá nữ còn khó gấp bội. Năm 2024 thậm chí còn “trống lịch” với tuyển nữ, vị trí huấn luyện viên cũng chưa được xác định.