Cả thế giới bóng đá đang nhắc tên Yamal khi cậu chàng đi vào lịch sử các kỳ EURO và World Cup với tư cách cầu thủ trẻ nhất ghi bàn thắng - 16 tuổi 362 ngày, chỉ 3 ngày trước sinh nhật lần thứ 17.
Chuyện của Yamal hẳn sẽ khiến nhiều bậc phụ huynh hướng về con cái mình, hoặc thậm chí nhìn lại chính mình của ngày xưa để đặt câu hỏi, “16 tuổi làm được gì?”. 16 tuổi của chúng ta dễ thường là sự mải chơi, nghịch ngợm, quậy phá, thể hiện một cách nực cười về vị thế “người lớn” dù hẳn nhiên chưa lớn, hay tuổi 16 của thời hiện đại đa phần là điện thoại, máy tính, phim ảnh, trà sữa và học hành “như một cuộc chiến”...
Chuyện của Yamal ở EURO 2024 người ta đã biết, cậu vẫn phải mang bài tập về nhà theo để làm. Ở tuổi độ mà Việt Nam vẫn gọi là “hỉ mũi chưa sạch”, Yamal đã là ngôi sao trên sân khấu lớn nhất của bóng đá châu Âu, sớm hơn nhiều so với những gì Cristiano Ronaldo làm được. Đội tuyển Tây Ban Nha còn bị đồn đoán là có thể nhận án phạt khi bắt trẻ em chưa đến 18 tuổi “lao động” ở khung giờ muộn trong ngày…
Tất nhiên là chẳng ai phạt cả, khi thể thao là hoạt động đặc thù, nơi những tài năng hàng đầu có thể được khai thác một cách sớm nhất, hiệu quả nhất. Đương nhiên, tài năng là một phần, nhưng những gì Yamal làm được cũng là kết quả của một hệ thống đào tạo chuẩn chỉ, khoa học, một cách làm hợp lý, một niềm tin đúng đắn.
Một nền bóng đá phát triển rất cần tính kế cận để duy trì sự ổn định và sức mạnh, để trong lứa kế cận ấy, những tài năng vượt trội cần được quan tâm, đầu tư, phát triển và tận dụng ngay khi có thể. Đó là điều bóng đá Việt Nam không có, cho đến thời điểm này.
Một vài nhân tố trẻ được tin dùng dưới thời huấn luyện viên Philippe Troussier chưa kịp ổn định thì đã đối mặt với sức ép từ những chỉ trích, chê bai. Cũng có một vài cầu thủ có vấn đề ở góc độ cá nhân, nhưng những nhân tố khác lại không được chọn khi có sự chuyển giao, bởi quan điểm “cần thành tích trước mắt hơn hiệu quả lâu dài”.
Rồi đến một ngày, lứa trụ cột lui vào hậu trường, khoảng trống thế hệ lại lộ ra. Và lại chờ...