Mới đây, VIS Rating vừa có báo cáo nhận định “Góc nhìn Thị trường Trái phiếu”. Theo đó, VIS Rating đánh giá những khó khăn về thanh khoản mà các tổ chức phát hành (TCPH) trái phiếu phải đối mặt sẽ tiếp tục gia tăng khi trái phiếu đáo hạn đạt đỉnh năm 2023.

Tỉ lệ nợ xấu TPDN đã tăng đáng kể lên gần 10% tính đến cuối tháng 3.2023

Các chuyên gia của VIS Rating ước tính, tỉ lệ nợ xấu trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) đã tăng lên gần 10% tính đến tháng 3 năm 2023, từ mức 1,2% vào cuối tháng 9.2022. Theo đó, có đến 71% số trường hợp không đáp ứng được các nghĩa vụ thanh toán trái phiếu có liên quan tới lĩnh vực kinh doanh bất động sản  (BĐS), chủ yếu là các công ty chưa niêm yết thuộc các tập đoàn BĐS lớn, có đòn bẩy tài chính cao, dòng tiền hạn chế và không đủ nguồn tiền mặt để trả lãi hoặc nợ gốc trái phiếu khi đến hạn. Tỉ lệ nợ xấu TPDN của ngành BĐS là 17% vào cuối tháng 3 năm 2023.

“Các trường hợp không đáp ứng được các nghĩa vụ thanh toán là do các TCPH trái phiếu không thực hiện thanh toán lãi trái phiếu khi tới hạn thanh toán. Theo đó, điều này phản ánh các doanh nghiệp này có dòng tiền mặt yếu”. VIS Rating đánh giá.

Có đến 113.000 tỉ đồng trái phiếu đáo hạn sẽ có thể đối mặt nguy cơ không đáp ứng được các nghĩa vụ thanh toán

Theo VIS Rating, những khó khăn về thanh khoản mà các TCPH trái phiếu phải đối mặt sẽ gia tăng khi số lượng trái phiếu đáo hạn tăng trong năm 2023. Các TCPH trái phiếu liên quan đến BĐS và ngành xây dựng chiếm phần lớn trong tổng số 113.000 tỉ đồng (tương đương 45%) nợ trái phiếu rủi ro cao trong số 252.000 tỉ đồng TPDN đáo hạn vào năm 2023.

Trong đó, có đến 88 TCPH trái phiếu đang đối mặt với nguy cơ không đáp ứng được các nghĩa vụ thanh toán, do sức khỏe tài chính yếu và khả năng cao các doanh nghiệp này không có đủ nguồn tiền mặt để đáp ứng nghĩa vụ trả nợ trái phiếu đáo hạn.

Nghị định 08 sẽ giúp giải quyết các vấn đề thanh toán nợ trái phiếu

Theo ước tính của VIS Rating, các đợt phát hành trái phiếu mới đã phục hồi vào tháng 3 năm 2023 sau khi Nghị định 08 được thông qua. Trong 3 tháng đầu năm 2023, tổng số 18 trái phiếu trị giá 28,5 nghìn tỉ đồng được phát hành chủ yếu bởi các doanh nghiệp liên quan đến BĐS để phát triển các dự án mới.

Tuy nhiên, trao đổi với PV báo Lao Động, ông Trần Đăng Tiến, Chuyên viên phân tích thị trường CTCP Chứng khoán SSI (SSI Research) cho biết: “Đối với các nhà đầu tư cá nhân (chiếm tỉ trọng khoảng 30% thị trường TPDN thứ cấp), tâm lý của các trái chủ vẫn thận trọng sau các sự kiện trên thị trường TPDN trong năm 2022 và điều này vẫn chưa thể cải thiện ngay trong năm 2023”.

Mặc dù thị trường TPDN vẫn còn nhiều điều cần cải thiện, song đây lại là một tín hiệu tích cực cho thấy tâm lý thị trường đang ổn định trở lại, và các thành viên tham gia thị trường cũng đang thích nghi theo các quy định mới để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp trong nước, có thể tiếp cận được các nguồn tài chính mới.

“Trước mắt, các hành động từ doanh nghiệp đã phát hành TPDN (bao gồm việc hoãn việc trả nợ gốc/nợ lãi TPDN như trong Nghị định 08 cho phép) sẽ vẫn là yếu tố thách thức đối với tâm lý của nhà đầu tư cá nhân. Đối với nhà đầu tư tổ chức, 2 yếu tố tích cực có thể giúp cải thiện nhu cầu đầu từ TPDN bao gồm NHNN đã phát tín hiệu cho việc sửa đổi Thông tư 16 liên quan đến giao dịch TPDN của các NHTM và Sở giao dịch TPDN có thể đi vào hoạt động trong năm nay. Nhìn chung, thị trường TPDN chỉ được xem là hồi phục khi có sự tham gia sôi động từ cả 2 phía, nhà đầu tư cá nhân và tổ chức”, ông Trần Đăng Tiến đánh giá.