EU vừa công bố hướng dẫn cập nhật về cách thức các công ty có thể tiếp tục mua nhiên liệu Nga hợp pháp trong bối cảnh từ cuối tháng 3 Nga đã yêu cầu khách hàng mua khí đốt ở nước ngoài thanh toán bằng đồng rúp hoặc có nguy cơ mất nguồn cung.
Trong hướng dẫn cập nhật, được chia sẻ với các nước EU vào cuối tuần qua, EC xác nhận các lệnh trừng phạt Nga của EU không ngăn cản các công ty mở tài khoản tại một ngân hàng được chỉ định.
Các công ty có thể thanh toán cho khí đốt Nga - miễn là thanh toán bằng đơn vị tiền tệ đã thỏa thuận trong các hợp đồng hiện có và tuyên bố giao dịch hoàn tất khi loại tiền tệ đó được thanh toán.
Gần như tất cả các hợp đồng cung cấp của các công ty EU hiện có với tập đoàn khí đốt Gazprom của Nga đều bằng đồng euro hoặc USD, Reuters lưu ý.
Tuy nhiên, một phát ngôn viên của Ủy ban Châu Âu ngày 17.5 nói rằng, việc mở tài khoản bằng đồng rúp Nga tại ngân hàng Gazprombank sẽ vi phạm lệnh trừng phạt của EU.
"Nó vượt ra ngoài những chỉ dẫn mà chúng tôi đưa ra cho các quốc gia thành viên về những gì được phép theo cách thức quản trị hiện hành" - người phát ngôn EC nêu trong một cuộc họp báo thường kỳ.
Theo Reuters, đang có sự bối rối khi khách hàng mua khí đốt Nga ở Châu Âu loay hoay giải quyết vấn đề thanh toán và dường như có những quan điểm khác nhau về phương án thanh toán.
Nhà cung cấp năng lượng Phần Lan Gasum thông báo ngày 17.5 rằng sẽ không thanh toán theo thỏa thuận thanh toán được đề xuất của Gazprom. Gasum cũng sẽ đưa tranh chấp về các khoản thanh toán bằng đồng rúp ra thủ tục trọng tài.
"Trong tình huống này, Gasum không có lựa chọn nào khác ngoài việc đưa hợp đồng ra trọng tài. Trong tình huống đầy thách thức này, chúng tôi sẽ nỗ lực hết sức để có thể cung cấp năng lượng cần thiết cho khách hàng Phần Lan" - Giám đốc điều hành Gasum Mika Wiljanen nêu trong thông cáo.
Trong khi đó, công ty điện lực Pháp Engie cho biết sẽ thực hiện khoản thanh toán tiếp theo cho tập đoàn khí đốt Nga bằng đồng euro trước cuối tháng 5 vì cả hai công ty đã nhất trí về một giải pháp phù hợp với các lệnh trừng phạt của Châu Âu.
Cùng ngày, Uniper, nhà nhập khẩu khí đốt Nga lớn nhất của Đức, xác nhận đang chuyển euro vào một tài khoản tại Gazprombank. RWE của Đức đã mở một tài khoản ở Nga để thanh toán khí đốt bằng đồng euro.
Eni của Italia dự kiến ra quyết định về việc thanh toán khí đốt Nga trong vài giờ hoặc vài ngày tới.
Các nước EU chịu trách nhiệm thực thi các lệnh trừng phạt Nga đã được 27 nước thành viên nhất trí thông qua. Brussels có thể khởi động hành động pháp lý với các chính phủ không thực thi các biện pháp trừng phạt đó.
Sắc lệnh của Tổng thống Nga Vladimir Putin lưu ý, một giao dịch sẽ chỉ được coi là hoàn tất sau khi ngoại tệ được chuyển đổi sang đồng rúp Nga và các công ty sẽ cần 2 tài khoản ngân hàng để thực hiện điều này - mỗi tài khoản là một loại tiền tệ.
Nga đã cắt khí đốt cho Bulgaria và Ba Lan vào tháng trước sau khi những nước này từ chối tuân thủ yêu cầu thanh toán bằng đồng rúp.
Hướng dẫn của Ủy ban Châu Âu khuyến nghị các công ty nên đưa ra một "tuyên bố rõ ràng" rằng, khi thanh toán bằng đồng euro hoặc USD, họ coi các nghĩa vụ của mình theo các hợp đồng hiện hành đã hoàn tất.
Bằng cách chấm dứt các nghĩa vụ của mình sau khi thanh toán đồng euro hoặc USD, công ty có thể tránh được việc giao dịch với ngân hàng trung ương Nga - ngân hàng đang bị trừng phạt.