Vaccine đặc hiệu nhắm vào Omicron

Ngày 10.1, giám đốc điều hành Pfizer Albert Bourla nói với CNBC rằng vaccine của Pfizer/BioNTech nhắm vào Omicron và các biến thể khác đang lưu hành sẽ sẵn sàng vào mùa xuân tới và công ty đã bắt đầu sản xuất.

Tiến sĩ William Moss, giám đốc điều hành Trung tâm Tiếp cận Vaccine Quốc tế tại Trường Y tế Công cộng Johns Hopkins Bloomberg, cho rằng cần phải có một loại vaccine nhắm mục tiêu biến thể Omicron vào tháng 12. “Vaccine vẫn có thể có giá trị, nhưng tôi nghĩ, theo nhiều cách, bây giờ mới có là quá muộn đối với làn sóng Omicron hiện tại" - ông Moss nói.

Tiến sĩ Shaun Truelove, nhà dịch tễ học bệnh truyền nhiễm tại Trường Y tế Công cộng Johns Hopkins Bloomberg, đồng ý: “Với việc biến thể này diễn ra nhanh như thế nào, vaccine nhắm mục tiêu có thể không quan trọng nữa vì mọi người đều sẽ bị nhiễm bệnh”.

Mỹ đã chứng kiến ​​số ca nhiễm COVID-19 kỷ lục: Hơn 95% số ca được báo cáo là do biến thể Omicron tính đến đầu tháng 1, theo CDC. Ngày 9.1, hơn 307.000 ca nhiễm mới đã được báo cáo.

Theo tiến sĩ Moss, nếu vaccine nhắm mục tiêu Omicron ra đời sớm hơn, thì "có thể đã đủ để ngăn ngừa lây lan và bảo vệ tốt hơn lực lượng lao động, đặc biệt là nhân viên chăm sóc sức khỏe. Điều này có được với điều kiện giả định là vaccine đặc hiệu Omicron sẽ có hiệu quả cao chống lại lây nhiễm, ít nhất là tạm thời, nhưng điều này chưa được biết đến”.

Tuy nhiên, Omicron lây lan nhanh đến mức các nhà phát triển không thể kịp thời tạo ra một loại vaccine đặc hiệu.

Giám đốc điều hành của Pfizer cũng cho biết, vẫn chưa rõ liệu có cần thiết phải sử dụng loại vaccine mới hay không hoặc nó có thể được sử dụng như thế nào.

Nhưng theo giới chuyên gia, với sự không thể đoán trước của cả COVID-19 và Omicron, và với các biến thể mới có khả năng xuất hiện, việc có một loại vaccine nhắm vào Omicron và các biến thể khác có thể hữu ích theo một cách nào đó, vào một số thời điểm. 

“Tóm lại, tôi nghĩ rằng sẽ có một số giá trị đối với những người vẫn chưa bị nhiễm, giả sử Omicron tiếp tục là chủng trội, nhưng tác động của vaccine đặc hiệu Omicron sẽ ít hơn nhiều so với nếu nó có sẵn sớm hơn trước khi số ca nhiễm tăng cao" - tiến sĩ Moss nói.

Tiến sĩ Truelove đồng tình và cho biết thêm rằng "chưa rõ khả năng miễn dịch do nhiễm Omicron sẽ tồn tại trong bao lâu và vaccine đặc hiệu nhắm vào Omicron có thể mang lại lợi ích đáng kể nếu khả năng miễn dịch suy giảm, thậm chí có khả năng chống lại các biến thể trong tương lai. Nhưng không thực sự biết được những tác động đó cho đến thời điểm hiện tại”.

Vaccine liều 4

Giám đốc điều hành của Moderna, Stephane Bancel, nói với CNBC rằng hãng cũng đang nghiên cứu một vaccine tăng cường ngừa Omicron và có khả năng sẽ sớm đưa vào thử nghiệm lâm sàng. Trước đó, Bancel cho biết có thể cần liều vaccine thứ 4 vào mùa thu vì hiệu quả của vaccine tăng cường có thể sẽ giảm theo thời gian.

Tiến sĩ Mark Sawyer, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Bệnh viện Nhi Rady, người làm việc trong ủy ban cố vấn của FDA phê duyệt vaccine COVID-19 vào năm 2020, cho hay còn quá sớm để dự đoán liệu có cần tiêm mũi vaccine thứ 4 hay không, nhưng thời điểm mùa thu là hợp lý, do bệnh cúm phổ biến hơn vào mùa đông.

Israel đã tiêm hơn 250.000 liều thứ 4 kể từ đầu tháng 1 cho người Israel từ 60 tuổi trở lên, nhân viên y tế và những người miễn dịch kém - theo tờ The Times of Israel. Theo Tiến sĩ David Hirschwerk, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm và giám đốc y tế tại Bệnh viện Đại học North Shore thuộc Northwell Health, liều thứ 4 cho thấy mức độ kháng thể tăng đáng kể.

Và liều thứ 4 cho một số người ở Mỹ bị suy giảm miễn dịch từ mức độ trung bình đến nghiêm trọng có thể được triển khai bắt đầu từ tuần này, theo The New York Times. CDC đã phê duyệt liều thứ 4 cho nhóm đó vào tháng 10 năm ngoái.

Một điều đã trở nên rõ ràng là hai liều vaccine không đủ bảo vệ chống lại Omicron. Tiến sĩ Truelove nói, có bằng chứng tốt cho thấy liều thứ 3 cung cấp nhiều khả năng bảo vệ chống lại Omicron hơn. Tiến sĩ Bourla cũng cho hay, hai mũi tiêm không cung cấp sự bảo vệ chắc chắn chống lại sự lây nhiễm của Omicron.

Tính đến ngày 10.1, khoảng 63% dân số Mỹ được tiêm chủng đầy đủ. Chỉ 36% trong số những người này đã được tiêm liều vaccine COVID-19 nhắc lại.