Lần đầu tiên đánh giá mức độ trưởng thành chuyển đổi số báo chí

Cục Báo chí (Bộ Thông tin và Truyền thông) lần đầu tiên công bố kết quả khảo sát, đánh giá mức độ trưởng thành chuyển đổi số báo chí toàn quốc năm 2023.

Bộ Chỉ số đánh giá, đo lường mức độ trưởng thành chuyển đổi số gồm 5 trụ cột và 42 tiêu chí.

Tổng điểm đánh giá đạt tối đa là 100 điểm, trong đó thang điểm tối đa của các trụ cột là: Chiến lược: 18 điểm; Hạ tầng số, nền tảng số và an toàn thông tin: 24 điểm; Sự đồng nhất về tổ chức và chuyên môn: 20 điểm; Độc giả, khán giả, thính giả: 23 điểm; và Mức độ ứng dụng công nghệ số: 15 điểm.

Mức độ trưởng thành chuyển đổi số báo chí của các cơ quan báo chí sẽ được xác định căn cứ vào tổng điểm đạt được của 5 trụ cột và được xếp theo 5 mức:

Mức 1: dưới 50 điểm - ở mức Yếu

Mức 2: từ 50 đến dưới 60 điểm - ở mức Trung bình

Mức 3: từ 60 đến dưới 70 điểm - ở mức Khá

Mức 4: từ 70 đến 80 điểm - ở mức Tốt

Mức 5: trên 80 điểm - ở mức Xuất sắc.

Số liệu báo cáo được tổng hợp từ thực tế triển khai các hoạt động trong năm và dựa trên số liệu các cơ quan báo chí, phát thanh và truyền hình đã thực hiện triển khai đánh giá mức độ trưởng thành chuyển đổi số báo chí năm 2023.

Theo số liệu thống kê đến ngày 30.11.2023, cả nước có 882 cơ quan báo chí, phát thanh và truyền hình được chia thành 4 Khối sau:

+ Khối Báo chí Địa phương (bao gồm Báo, Tạp chí thuộc tỉnh, thành phố, Tạp chí thuộc Hội Văn học Nghệ thuật của các địa phương): 143 đơn vị

+ Khối Báo chí Trung ương (Khối Đảng, Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, tổ chức Chính trị - Xã hội, Hội Trung ương, cơ quan thuộc Tập đoàn, Tổng công ty, NXB): 347 đơn vị.

+ Khối Đài (bao gồm: cơ quan hoạt động phát thanh (báo nói), truyền hình (báo hình)): 72 đơn vị.

+ Khối Tạp chí Khoa học: 320 đơn vị.

Nhằm hỗ trợ các cơ quan báo chí trên cả nước, Bộ Thông tin và Truyền thông đã giao Cục Báo chí (đầu mối Trung tâm Hỗ trợ chuyển đổi số báo chí) triển khai Chương trình Tập huấn, hướng dẫn cho các cơ quan báo chí, đài phát thanh và truyền hình sử dụng công cụ phần mềm và áp dụng Bộ Chỉ số đúng cách để thực hiện đo lường, đánh giá mức độ trưởng thành chuyển đổi số báo chí bằng hình thức trực tiếp và trực tuyến vào tháng 8 và tháng 10 năm 2023.

Mỗi cơ quan báo chí được cấp 1 tài khoản tập huấn cho Người đứng đầu đơn vị. Người được phân công nhập liệu của đơn vị (là người được Lãnh đạo đơn vị ủy quyền) sẽ sử dụng tài khoản tập huấn để thực hành trên máy.

Nếu bài thực hành đạt kết quả chính xác trùng khớp đáp án được công bố thì cơ quan báo chí đó được cấp chứng nhận hoàn thành tập huấn và được cấp tài khoản chính thức để tiến hành khai báo số liệu và tự thực hiện đánh giá, đo lường mức độ trưởng thành chuyển đổi số báo chí.

Năm 2023 đã có 339 cơ quan báo chí hoàn thành đạt yêu cầu và được cấp tài khoản chính thức để thực hiện đánh giá mức độ trưởng thành chuyển đổi số báo chí năm 2023 cho đơn vị mình.

Theo số liệu thống kê, số lượng tham gia triển khai đánh giá mức độ trưởng thành chuyển đổi số báo chí năm 2023 chiếm tỉ lệ cao nhất là Khối Đài (tham gia tập huấn: 86,11% và tham gia đánh giá năm 2023: 83,33%).

Chỉ có 3,66% đơn vị đạt mức xuất sắc

Trên cơ sở 42 tiêu chí đánh giá, nhóm khảo sát lựa chọn, tổng hợp thành 32 chỉ số quan trọng để công bố về sức khỏe chuyển đổi số báo chí.

Kết quả tỉ lệ xếp hạng mức độ trưởng thành chuyển đổi số báo chí năm 2023 cho thấy, chỉ có 3,66% đơn vị đạt mức xuất sắc, 8,06% đạt mức tốt, 13,19% đạt mức khá, 12,09% đạt mức trung bình và 63% đạt mức yếu.

Trong đó mức xuất sắc Khối Trung ương chiếm tỉ lệ cao nhất với 50%, Khối Đài 40% và Khối Địa phương chiếm 10%.

Riêng mức yếu, cao nhất thuộc về Khối Tạp chí Khoa học chiếm 45,35%, Khối Trung ương 31,82%, Khối Địa phương 17,44% và Khối Đài 12,79%.

Top 10 cơ quan báo chí đạt mức xuất sắc gồm có: Đài Truyền hình Việt Nam, Báo VnExpress, Báo Lao Động, Đài Tiếng nói Việt Nam, Báo Điện tử Vietnamplus, Báo VietNamNet, Báo Điện tử VTCNews, Đài Phát thanh và truyền hình Vĩnh Long, Đài Phát thanh và truyền hình Hà Nội, Báo Người Lao Động.

Cũng theo nhận xét, chỉ có 30,92% cơ quan báo chí tham gia khảo sát nhưng gồm có nhiều báo đài lớn - chiếm hơn 85% thị phần người đọc, xem, nghe và chiếm hơn 90% thị phần quảng cáo trên báo đài cả nước.

63% cơ quan báo chí khảo sát đạt mức trưởng thành chuyển đổi số ở mức yếu, tập trung nhiều ở khối tạp chí khoa học (45,35%), khối báo chí ở trung ương (31,82%)

Bên cạnh đó, nhận thức về tầm quan trọng của chuyển đổi số báo chí của lãnh đạo không ít cơ quan báo chí còn ở mức thấp; tỉ lệ báo chí chưa hoàn thành tập huấn là 61,56%; tỉ lệ báo chí chưa tham gia thực hiện việc tự đánh giá: 69,05%

Ngoài ra, người đứng đầu cơ quan là người chủ trì, chỉ đạo chuyển đổi số là 34,8%; cơ quan báo chí đã xây dựng chiến lược / kế hoạch / chương trình chuyển đổi số báo chí của cơ quan là 43,59%...