Chiều 26.5, Quốc hội thảo luận ở tổ về dự án Luật Thanh tra (sửa đổi) và dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi).
Liên quan tới lô khẩu trang viện trợ 6 tháng chưa được thông quan, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, trước đây, khi dịch cao trào, đặc biệt tại TPHCM, Bộ Tài chính đã chỉ đạo cho Tổng cục Hải quan tạo điều kiện nhanh nhất để nhận viện trợ. Kể cả có trường hợp thông quan sau khi hàng về TPHCM 1 ngày.
“Tôi cũng đã từng đề nghị, kể cả chưa có giấy tờ vẫn cho nhận hàng, cho nợ giấy tờ vì trong thời gian cao điểm có nhiều người chết” - ông Phớc nói.
Tuy nhiên, sau khi Nghị định 93 ra đời, theo quy định, với hàng viện trợ là khẩu trang, phải có xác nhận của cơ quan y tế. Cơ quan y tế cần xác nhận đây là hàng viện trợ thì hải quan mới cho thông quan.
Cơ quan hải quan đã có ý kiến, hướng dẫn Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam để tiếp nhận lô hàng này, trong đó làm giấy đề nghị Bộ Y tế xác nhận. Tuy nhiên, khi Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam chuyển tới Bộ Y tế thì không nhận được giấy xác nhận.
Nguyên nhân mà theo ông Hồ Đức Phớc là do thời gian qua, Bộ Y tế đang gặp thanh tra, giám sát nên “không có người làm”.
Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng chia sẻ không hề biết về việc lô hàng khẩu trang 6 tháng chưa được thông quan cho tới khi Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nêu ý kiến tại phiên họp tổ của Quốc hội ngày 25.5.
“Tôi đã yêu cầu Tổng cục Hải quan cứ xuất hàng, giấy tờ tính sau” - Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nói và khẳng định trong suốt thời gian chống dịch, cơ quan hải quan chưa có gây khó khăn gì.
Trước đó, thảo luận tại tổ ở Quốc hội sáng 25.5, bà Trương Thị Ngọc Ánh - Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam - cho biết, hai lô khẩu trang do một doanh nghiệp ở Đức và kiều bào ở Hồng Kông (Trung Quốc) gửi về từ tháng 11.2021. Lô khẩu trang từ Hồng Kông 1,1 triệu chiếc, gửi về sân bay Tân Sơn Nhất; từ Đức gần 40.000 chiếc gửi về sân bay Nội Bài.
Hải quan yêu cầu có biên bản tiếp nhận tài trợ, Mặt trận đã cung cấp. Nhưng sau đó, cơ quan này lại yêu cầu có xác nhận của Bộ Tài chính dù bộ cho biết việc này thực hiện theo Nghị định 93 mới về vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng các nguồn đóng góp tự nguyện hỗ trợ khắc phục khó khăn do thiên tai, dịch bệnh, sự cố, hỗ trợ bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo.
Khi Mặt trận Tổ quốc Việt Nam làm thủ tục theo Nghị định 93 thì Hải quan yêu cầu hàng tài trợ phải có ý kiến của Bộ Y tế về miễn kiểm dịch lô hàng.
"Chúng tôi đã làm văn bản gửi Bộ Y tế, nhưng đến nay chưa được trả lời. Hơn 6 tháng, số khẩu trang phục vụ chống dịch chưa thể thông quan trong khi hàng tháng chúng tôi phải gửi tiền lưu kho. Vấn đề rất bất cập" - bà Ánh bày tỏ.
Hiện nay, tình hình dịch bệnh được kiểm soát nên số khẩu trang này có thể là bình thường, nhưng thời điểm cuối năm 2021, đó là hàng viện trợ rất có ý nghĩa. Vì vậy, bà Ánh đề nghị thay đổi thủ tục hành chính để hỗ trợ kịp thời công tác phòng chống dịch. "Cơ chế, thể chế trong tiếp nhận hàng viện trợ cho phòng chống dịch cần rút kinh nghiệm" - bà đề nghị.