Sáng 1.6, tiếp tục kỳ họp thứ 5, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đã giải trình, làm rõ một số nội dung đại biểu Quốc hội nêu tại phiên thảo luận về kinh tế - xã hội. 

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc khẳng định, điều hành kinh tế - xã hội năm 2022 thành công rực rỡ với tăng trưởng kinh tế đạt 8,02% và thu ngân sách vượt so cùng kỳ là 15,7% và vượt dự toán 28,6%; Kim ngạch xuất nhập khẩu đạt cao nhất; bội chi ngân sách dưới 4%, nợ công giảm… Bộ trưởng cho biết đã tổng hợp đầy đủ các ý kiến góp ý của đại biểu Quốc hội và sẽ nghiên cứu tiếp thu tối đa.

Giải trình làm rõ về việc lập dự toán không sát dẫn đến số vượt thu cao, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho hay, thời điểm lập dự toán 2022 là vào tháng 9.2021, đó là giai đoạn đại địch COVID-19 bùng phát, thời điểm đó tăng trưởng âm, thu ngân sách âm so với cùng kì. Dự toán ngân sách phù hợp với bối cảnh thời điểm đó.

Tuy nhiên, đến năm 2022, nước ta đã chống dịch thành công, tăng trưởng tăng đạt 8,02% cả năm, từ đó vượt thu ngân sách. Bộ trưởng cũng làm rõ, dầu thô vượt thu do với dự toán là do tăng giá dầu và tăng sản lượng.

Bên cạnh đó, tăng cường kê khai và tăng thu từ chuyển nhượng bất động sản; thu nội địa cũng tăng… Những kết quả trên cho thấy vấn đề tài khóa tương đối thành công.

Liên quan đến chính sách hỗ trợ cho người dân và doanh nghiệp, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, sau khi Quốc hội có Nghị quyết 43/2022/QH15, Chính phủ đã ban hành Nghị định 15/2022/NĐ-CP về miễn giảm thuế, theo đó đã có nhiều có nhiều chính sách như giảm thuế giá trị gia tăng, giảm thuế bảo vệ môi trường 50%... Bên cạnh các chính sách miễn giảm thuế, Chính phủ còn thiết kế các chính sách kích cầu, đầu tư xây dựng các cơ sở hạ tầng, hệ thống đường cao tốc… thúc đẩy cho tăng trưởng kinh tế. 

Nói về việc tồn dư ngân sách 1 triệu tỉ đồng tại sao không dùng vào việc khác, bộ trưởng cho biết, Bộ Tài chính gửi ngân hàng nhà nước 895.000 tỉ đồng, lãi suất 0,8%/năm, gửi tại ngân hàng thương mại là 130.000 tỉ đồng. Số tiền này đã gắn với các nhiệm vụ chi cụ thể.

Đây là một nguồn nhàn rỗi tạm thời đã có trong dự toán được Quốc hội phê chuẩn như các dự án đầu tư công, chương trình mục tiêu quốc gia… Do đó, nguồn tồn đọng vì chưa sử dụng, chưa giải ngân hết chứ không phải là nguồn dự kiến ngoài phân bổ vào việc khác.

Nói về vấn đề kinh doanh bảo hiểm nhân thọ, bộ trưởng thừa nhận, thời gian qua có những tồn tại, đó là kênh liên kết giữa ngân hàng thương mại và công ty bảo hiểm. Tức là ngân hàng thương mại ký hợp đồng với công ty bảo hiểm để bán bảo hiểm cho khách hàng thông qua ngân hàng, giới thiệu để hưởng hoa hồng.

Thứ hai, các hợp đồng dài, chưa rõ ràng nên người mua thường đọc không kỹ, dẫn đến xảy ra thua thiệt khi khiếu kiện. Bộ Tài chính đã phối hợp với Ngân hàng Nhà nước kiểm tra và xử lý nghiêm những ngân hàng và những công ty bảo hiểm vi phạm.

Bộ Tài chính cũng đang tham mưu xây dựng nghị định và xây dựng thông tư để thực hiện pháp luật về kinh doanh bảo hiểm. Trong đó, tập trung vào nguyên tắc cung cấp các sản phẩm bảo hiểm và hợp đồng bảo hiểm rõ ràng hơn, ngắn hơn, trọng tâm hơn, làm rõ quyền lợi, thời hạn và nghĩa vụ của các bên; quy định gói định mức tối đa chi thưởng, quy định các vấn đề về chi đại lý, công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm. 

Nhấn mạnh hiện nay khi tình hình kinh tế khó khăn, Bộ trưởng Bộ Tài chính đề nghị phân cấp mạnh mẽ cho các địa phương và các bộ, ngành hạn như vốn chương trình mục tiêu, chi thường xuyên để sửa chữa, nâng cấp các công trình công và các máy móc thiết bị, hay đánh giá tác động môi trường. Tập trung giải quyết những vướng mắc về mặt pháp lý, đặc biệt là đất đai và các công trình điện, giải quyết thị trường và cung ứng vốn, hướng đến hoàn thiện dần các quy định và hành động để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp.

Trước đó, Trưởng ban Ban đổi mới quản lý doanh nghiệp TPHCM Trần Anh Tuấn đề xuất dành 1 triệu tỉ đồng ngân quỹ đang gửi ngân hàng để hỗ trợ người lao động. "Chúng ta có thể linh hoạt bố trí, hỗ trợ ngay cho người lao động, người mất việc; hoặc xây nhà ở cho thuê tại các khu chế xuất, khu công nghiệp và đào tạo, chuyển nghề cho công nhân" - ông Tuấn đề xuất.