Là người tham gia chất vấn Bộ trưởng Trần Hồng Hà đầu tiên, ĐB Hoàng Văn Hùng (Thái Nguyên) nêu câu hỏi: Bộ Tài nguyên và môi trường đã có nhiều giải pháp xử lý ô nhiễm nhưng hiện tượng này vẫn xảy ra, đặc biệt tại khu vực sông Đáy, sông Nhuệ, sông Cầu, sông Châu Giang. Giải pháp khắc phục trong thời gian tới ra sao?
Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết: Phải thừa nhận môi trường nói chung và lưu vực sông nói riêng chưa cải thiện. Có 3 nguyên nhân: Nguồn thải khu công nghiệp (cơ bản đã kiểm soát và có biện pháp cụ thể, giám sát trước khi xả thải. Có điều khó khăn là chưa chú ý thu gom nước thải, hạ tầng đô thị yếu kém). Trên 95% nước thải sinh hoạt xả thẳng ra môi trường. Làng nghề truyền thống năng lực hạn chế nên gây ô nhiễm. Bên cạnh đó, nguồn lực nhà nước lại có hạn. Trên thực tế thời gian qua đã xác định những địa phương có nhiều nước xả thải, xác định nguồn nước thải từng địa phương, huy động xã hội hóa và huy động nguồn lực từ tư nhân.
“Có 3 giải pháp: Xác định từng thành phố chịu trách nhiệm với xả thải. Thu gom rác thải và từng bước để người dân tham gia vào đóng góp chi phí để xử lý rác thải. Tôi tin rằng, cơ chế đầu tư từ nhà nước và xã hội hóa thì sẽ giải quyết được vấn đề ô nhiễm trong tương lai gần”, bộ trưởng nói.
Tham gia chất vấn Bộ trưởng Trần Hồng Hà về vấn đề xử lý rác thải, Đại biểu Lê Công Nhường (Bình Định) đặt vấn đề: Đất và nước là hai lĩnh vực quan trọng đối với quốc gia và người dân, hiện nay 2 lĩnh vực này đang bị ô nhiễm trầm trọng, phần lớn do rác thải và phế liệu. Tuy nhiên, việc xử lý rác đã trở nên bất cập và vượt quá khả năng xử lý của các địa phương và gây lãng phí. Vậy đến nay, việc thống nhất giữa bộ KH&CN với Bộ TN&MT trong việc xử lý rác thải ra sao để giới thiệu cho các địa phương cũng như Chính phủ cần tìm giải pháp xử lý phế liệu và thuốc trừ sâu và bảo vệ thực vật?
Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho rằng, vấn đề rác thải là vấn đề hết sức bức xúc hiện nay, trên cương vị Bộ trưởng Bộ TN&MT tôi chịu hoàn toàn trách nhiệm, nhưng vấn đề này có liên quan đến nhiều bộ ngành khi Bộ Xây dựng thì chịu trách nhiệm về vấn đề quy hoạch, Bộ KH&CN giải quyết về vấn đề công nghệ.
Do đó, các Bộ thống nhất đề xuất trình Thủ tướng Chính phủ ban hành chiến lược quản lý tổng hợp về xử lý chất thải trên quan điểm, nguyên tắc và mục tiêu đặc biệt là chú trọng đến công nghệ xử lý rác có tính toán phù hợp của các điều kiện kinh tế của các đô thị.
“Theo tính toán của Bộ TN&MT, đến năm 2030, Việt Nam phải có các nhà máy phát điện bằng cách sử dụng các công nghệ xử lý rác. Các công nghệ này hiện nay đang được kiểm chứng và đánh giá cho đầy đủ, tuy nhiên việc lựa chọn các mô hình của thế giới sẽ phù hợp với tình hình thực tế của Việt Nam, sau khi được thẩm định Bộ KH&VN sẽ được công bố để các địa phương trong cả nước biết và thực hiện”, Bộ trưởng Hà nói.