Cán bộ, công chức phải giữ lấy sự an toàn cho mình trước tiên

Ngày 23.5, tiếp tục chương trình làm việc kỳ họp thứ 7, Quốc hội thảo luận ở tổ về tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước.

Đại biểu Lò Thị Luyến (Đoàn Điện Biên) cho biết, nhiều kỳ họp của Quốc hội đã nêu về tình trạng một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức có biểu hiện đùn đẩy công việc, sợ sai, sợ trách nhiệm, không dám tham mưu, đề xuất xử lý công việc dẫn đến chậm tiến độ, giảm hiệu lực, hiệu quả quản lý của nhà nước và niềm tin của doanh nghiệp, người dân.

Đại biểu cho rằng cần nhìn nhận khách quan, phân tích nguyên nhân cốt lõi ở đâu. Bởi cần phải đánh giá tinh thần, thái độ, trách nhiệm của cán bộ liền với hệ thống pháp luật hiện hành. Nếu quy định rõ rồi nhưng cán bộ, công chức không làm thì thuộc về trách nhiệm của họ.

Nhưng ngược lại, hiện nay hệ thống văn bản quy phạm pháp luật còn rất nhiều vấn đề. Khi hệ thống pháp luật còn tình trạng mâu thuẫn, chồng chéo, áp dụng thiếu thống nhất thì hiển nhiên đa số cán bộ công chức phải giữ lấy sự an toàn cho mình trước tiên.

Khi đó, không ai dám làm những việc pháp luật quy định không rõ ràng. Khi làm, hậu quả về mặt pháp lý, rủi ro cho cá nhân sẽ xảy ra thì không ai dám làm.

"Thực tế hiện nay đã có một bộ phận cán bộ đã phải chịu hậu quả rủi ro về mặt pháp lý khi những quy định pháp luật không rõ ràng. Ở đây nếu anh nào liều, quyết làm thì nhắm mắt làm. Nhưng đến khi có sự kiện xảy ra, khi các cơ quan kiểm tra, thanh tra, điều tra vào thì chỉ có áp dụng các quy định của pháp luật để xử lý cán bộ", đại biểu nói.

Cũng theo đại biểu, thời gian qua, Quốc hội và Chính phủ đã rất tích cực rà soát và ban hành nhiều văn bản để khắc phục những bất cập nêu trên. Những quy định này được sửa đổi, bổ sung sẽ tạo điều kiện cho các địa phương triển khai áp dụng pháp luật được thuận lợi để phát triển kinh tế - xã hội.

Sợ sai để không làm sai nhưng không thể sợ trách nhiệm

Đại biểu Đồng Ngọc Ba (Đoàn Bình Định) cho rằng, qua báo cáo của Chính phủ, có thể thấy thực tế hiện nay còn một bộ phận cán bộ chưa quyết liệt, kịp thời nhạy bén, có tâm lý né tránh, đùn đẩy sợ sai.

“Cán bộ phải biết sợ sai để không làm sai nhưng không thể sợ trách nhiệm, sợ việc mình phải thực hiện. Đây là vấn đề không mới, toàn xã hội thấy” – đại biểu nói và đề nghị Chính phủ phải có báo cáo hàng năm, đánh giá cụ thể, có định lượng, không chung chung để xử lý nghiêm, triệt để mới có thể tạo chuyển biến.

Theo đại biểu, trong báo cáo Chính phủ, vừa qua, đã có gần 18.000 cán bộ bị kỷ luật nhưng cần nêu cụ thể những vi phạm luật công chức, đạo đức công vụ, có biểu hiện trốn tránh nhiệm vụ, thoái thác, tự ý bỏ vị trí công việc.

Theo đại biểu, cơ quan nào có nhiều công chức trốn tránh, thoái thác trách nhiệm thì cần có biện pháp chấn chỉnh, nhất là xem xét trách nhiệm lãnh đạo, người đứng đầu.

Đại biểu Đồng Ngọc Ba cũng nhấn mạnh cần xây dựng vị trí việc làm cho khoa học, đúng người đúng việc, rõ nhiệm vụ, trách nhiệm thì hiệu quả mới tốt. Vị trí việc làm phù hợp thì cũng là tiền đề không thể thiếu để cải cách tiền lương. Nếu cải cách tiền lương trên nền hệ thống vị trí việc làm chưa đảm bảo thì sẽ không bảo đảm.

Tuy nhiên, đại biểu cho biết hiện nay công tác tinh giản biên chế chưa thực sự gắn với cơ cấu lại và nâng cao chất lượng của đội ngũ cán bộ công chức. Phản ánh từ thực tiễn cho thấy có nhiều cơ quan đơn vị, nhất là cơ sở có đề án vị trí việc làm nhưng tỉ lệ công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý vẫn rất cao. Có những trường hợp lãnh đạo lên đến 50%, trong đó có cả cơ quan về nội vụ.