Sáng 17.6, Quốc hội thảo luận ở hội trường về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Bắc - Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa (Đắk Nông) - Chơn Thành (Bình Phước).
Phát biểu giải trình, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng cho biết, ông rất mừng khi tất cả các đại biểu Quốc hội đều nhất trí đồng tình triển khai dự án để thúc đẩy liên kết vùng của Đông Nam Bộ và Tây Nam Bộ.
Về tính khả thi đầu tư dự án theo phương thức PPP, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho rằng, theo phương án tài chính đã trình, đây là dự án được quy hoạch 6 làn xe và sẽ thi công xây dựng hoàn chỉnh 4 làn với phần vốn nhà nước tham gia là 50%.
Dự kiến, tới năm 2045 sẽ tiếp tục mở rộng thêm 2 làn xe.
Qua tính toán, có thể thấy, đây là dự án có thời gian hoàn vốn tương đối tốt so với các dự án trước đây, khoảng 18 năm. Đây là điểm mà các nhà đầu tư giao thông rất yêu thích và các ngân hàng cũng đồng tình.
Bên cạnh đó, hiệu quả tài chính và thời gian thu hồi vốn tương đồng với 3 dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông vừa hoàn thành và chuẩn bị đưa vào thu phí.
Đặc biệt, dự án này đã có nhà đầu tư đề xuất thực hiện dự án, đồng nghĩa đã có nhà đầu tư quan tâm và có tính khả thi cao.
“Chúng ta còn một phương án khác là Nhà nước đầu tư toàn bộ sau đó sẽ chuyển nhượng quyền thu phí nhưng tôi tin không phải sử dụng tới giải pháp này” - ông nhấn mạnh.
Về tác động của dự án này với 2 dự án BOT song hành khi hoàn thành toàn tuyến, Chính phủ đã lường trước vấn đề và yêu cầu Bộ GTVT trình phương án xử lý, tháo gỡ các dự án BOT bị ảnh hưởng đặc biệt do quá trình Nhà nước đầu tư các dự án BOT cao tốc Bắc - Nam phía Đông và các trục ngang trong đó có dự án này.
Bộ GTVT đã trình, trong đó đề xuất một số phương án tuỳ theo mức độ ảnh hưởng thực tế. Trước hết, là phương án có thể kéo dài thời gian thu phí nếu 2 dự án BOT bị ảnh hưởng nhưng vẫn đảm bảo lưu lượng xe, khả năng tài chính.
Trong trường hợp thời gian thu quá dài, sẽ cân đối xem xét để bổ sung hỗ trợ một phần ngân sách Nhà nước cho 2 dự án và tiếp tục thu phí.
Về tiến độ dự án, nhiều đại biểu băn khoăn, nếu kết thúc vào năm 2026 có khả thi không?
Giải đáp thắc mắc, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho rằng, dự án này được thực hiện vào thời điểm thuận lợi, chúng ta đã có kinh nghiệm làm nhiều dự án cao tốc. Thời gian thực hiện được tính toán dựa trên kinh nghiệm thực hiện dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2 - thông thường chỉ khoảng 1,5 năm còn 2 năm là quá dài.
Với dự án cao tốc Bắc - Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa - Chơn Thành, theo Bộ trưởng, không phải đấu thầu tìm đơn vị xây lắp nên rất thuận lợi. Ngoài ra, về giải phóng mặt bằng, các địa phương rất quyết tâm.
“Sau khi Quốc hội phê duyệt, Chính phủ sẽ chỉ đạo và 2 địa phương sẽ tích cực giải phóng mặt bằng và dự kiến khởi công ngay trong 2024. Rất nhanh!” - Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh.
Về băn khoăn địa phương không đủ nguồn vốn ngân sách để tham gia dự án, tư lệnh ngành giao thông chỉ ra, trong quá trình làm việc với 2 địa phương, cả 2 đều rất quyết liệt và khẳng định có thể bố trí nguồn vốn tham gia dự án.