TP Cần Thơ là đô thị loại I trực thuộc Trung ương, có vị trí trung tâm vùng ĐBSCL, là giao điểm của 2 trục kinh tế - đô thị năng động nhất của vùng ĐBSCL là trục hành lang TPHCM - Cần Thơ và trục sông Hậu (An Giang - Cần Thơ - Sóc Trăng), đóng vai trò đầu mối giao thông quan trọng về đường bộ, đường thủy, đường hàng không và là địa bàn trọng yếu chiến lược về quốc phòng - an ninh cho toàn khu vực. Tuy nhiên, thời gian qua, mặc dù đã khai thác và phát huy tốt các tiềm năng, lợi thế phát triển, nhưng TP Cần Thơ vẫn chưa thực sự tương xứng với vị thế là trung tâm động lực của cả vùng ĐBSCL.
Việc xây dựng các cơ chế, chính sách đặc thù nhằm cụ thể hóa chỉ đạo của Bộ Chính trị tại Nghị quyết số 59-NQ/TW về xây dựng và phát triển TP Cần Thơ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 trở thành “thành phố sinh thái, văn minh, hiện đại mang đậm bản sắc văn hóa sông nước ĐBSCL; là trung tâm của vùng về dịch vụ thương mại, du lịch, logistics, công nghiệp chế biến, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, giáo dục đào tạo, y tế chuyên sâu, khoa học công nghệ, văn hóa, thể thao; là đô thị hạt nhân vùng ĐBSCL…”.
Cụ thể, dự thảo Nghị quyết có những cơ chế đặc thù nào cho TP Cần Thơ, thưa ông?
- Dự kiến có 8 nội dung cơ chế, chính sách đặc thù cho TP Cần Thơ, trong đó 6 nội dung liên quan đến thí điểm quản lý tài chính - ngân sách nhà nước; quản lý đất đai; quản lý quy hoạch; thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức đã áp dụng cho một số địa phương.
Đáng chú ý có 2 nội dung là chính sách mới lần đầu thí điểm, không chỉ cho TP Cần Thơ mà mang tính toàn vùng: Đó là, các dự án nạo vét kết hợp thu hồi sản phẩm luồng hàng hải Định An - Cần Thơ bảo đảm chuẩn tắc luồng hàng hải cho tàu có trọng tải từ 10.000 tấn trở lên ra vào các cảng của TP Cần Thơ và có quy mô vốn từ 500 tỉ đồng trở lên được áp dụng các hình thức ưu đãi, hỗ trợ đầu tư về thuế thu nhập doanh nghiệp, tiền thuê đất,… và Trung tâm liên kết, sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp vùng ĐBSCL tại Cần Thơ, để thu hút các dự án đầu tư trong các lĩnh vực nghiên cứu, ứng dụng công nghệ, sản xuất, chế biến và cung ứng dịch vụ, xuất khẩu nông, thủy sản. Các doanh nghiệp có dự án tại trung tâm được hưởng ưu tiên về thủ tục hải quan, thuế và nhận được nhiều ưu đãi,…
Tác động của những cơ chế đặc thù này đối với sự phát triển của TP Cần Thơ nói riêng, ĐBSCL nói chung như thế nào?
- Các cơ chế, chính sách này là giải pháp tăng thẩm quyền, tạo điều kiện cho chính quyền địa phương trong việc chủ động và phản ứng nhanh, thích ứng kịp thời với những yêu cầu cấp bách về nguồn lực đất đai, từ đó tạo môi trường thông thoáng cho địa phương để thu hút các dự án đầu tư. Bên cạnh đó, các cơ chế, chính sách đặc thù này còn giúp tạo nguồn lực cho TP Cần Thơ đầu tư xây dựng các công trình kết cấu hạ tầng quan trọng, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, nhất là phát triển nhanh kết cấu hạ tầng đô thị, hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại, kết nối các vùng, miền.
Có thể thấy, các cơ chế, chính sách đặc thù này không chỉ có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với TP Cần Thơ mà còn là động lực phát triển đối với cả vùng ĐBSCL. Tận dụng tốt các cơ chế, chính sách đặc thù, TP Cần Thơ sẽ tạo thêm các động lực mới, các bước đột phá thực sự để phát triển nhanh và bền vững hơn trong tương lai.
TP Cần Thơ đã chuẩn bị gì để tận dụng các cơ chế, chính sách đặc thù này?
- Tại kỳ họp HĐND thành phố vào tháng 12.2021, HĐND thành phố đã đề nghị các ngành, các cấp tích cực chuẩn bị chu đáo cho việc thể chế hóa Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù cho TP Cần Thơ, tận dụng tối đa thời gian và cơ chế, chính sách được Trung ương cho phép, để thúc đẩy nhanh sự phát triển bền vững của thành phố Cần Thơ. Đồng thời, đẩy mạnh cải cách hành chính, siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính, tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thông thoáng, thuận lợi; có cơ chế, chính sách đồng bộ, khả thi, phù hợp thực tiễn địa phương, mang tính đột phá để thu hút mạnh mẽ các nguồn vốn đầu tư có chất lượng, huy động và sử dụng hiệu quả cao hơn các nguồn lực.
Ngoài việc tập trung tuyên truyền về các cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố ngay sau khi được Quốc hội thông qua, thành phố sẽ cụ thể hóa các cơ chế, chính sách đặc thù này bằng những chương trình, kế hoạch, đề án, dự án cụ thể. Trên cơ sở đó, giao nhiệm vụ cho các ngành, các cấp có liên quan khẩn trương triển khai thực hiện trong thời gian sớm nhất để đảm bảo phát huy tối đa lợi ích của các cơ chế, chính sách đặc thù này để đẩy mạnh phát triển TP Cần Thơ. Đặc biệt là đảm bảo cơ chế liên kết, phối hợp chặt chẽ trong triển khai thực hiện có hiệu quả các cơ chế, chính sách đặc thù giữa các ngành chức năng của TP Cần Thơ với các bộ, ngành Trung ương. Tăng cường kiểm tra, giám sát, thường xuyên rà soát, điều chỉnh, bổ sung theo thẩm quyền hoặc kịp thời đề xuất, kiến nghị với Trung ương những vấn đề mới phát sinh, những vấn đề không còn phù hợp với tình hình thực tế.
Xin cảm ơn ông!