Chuyến thăm có ý nghĩa đặc biệt
Nhận lời mời của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim và Phu nhân thăm chính thức Việt Nam từ ngày 20 đến ngày 21.7.
Đây là chuyến thăm chính thức đầu tiên của Thủ tướng Anwar Ibrahim tới Việt Nam kể từ khi nhậm chức vào tháng 12.2022. Chuyến thăm có ý nghĩa đặc biệt khi trong năm 2023, Việt Nam và Malaysia kỷ niệm 50 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao (30.3.1973 - 30.3.2023).
Thời gian qua, quan hệ hai nước tiếp tục phát triển tốt đẹp trên cơ sở Đối tác Chiến lược được thiết lập từ tháng 8.2015. Hai nước đang tích cực triển khai Chương trình Hành động triển khai quan hệ Đối tác Chiến lược giai đoạn 2021-2025.
Hai bên thường xuyên trao đổi đoàn và tiếp xúc cấp cao. Mới đây nhất, ngày 10.5.2023, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã gặp Thủ tướng Anwar Ibrahim nhân dịp Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 42 tại Indonesia.
Các cơ chế hợp tác cũng được lãnh đạo hai nước quan tâm thúc đẩy và duy trì. Ủy ban hỗn hợp về hợp tác Kinh tế, Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam - Malaysia cấp Bộ trưởng Ngoại giao lần thứ 7 được tổ chức tại Việt Nam vào ngày 20.7.2023; Đối thoại Chiến lược lần thứ 2 cấp Trợ lý Bộ trưởng tổ chức vào ngày 27.4.2021.
Hợp tác quốc phòng được duy trì thông qua trao đổi đoàn các cấp và giao lưu, đào tạo, trao đổi kinh nghiệm giữa các quân, binh chủng. Hợp tác an ninh không ngừng đẩy mạnh. Hiện có khoảng hơn 1.000 lưu học sinh viên Việt Nam du học tại Malaysia, cộng đồng người Việt tại Malaysia khoảng 30.000 người.
Điểm sáng về hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư
Trên nền tảng quan hệ chính trị vững chắc, hợp tác kinh tế - thương mại giữa Việt Nam và Malaysia liên tục phát triển. Đây là lĩnh vực hợp tác song phương đạt kết quả tích cực trong những năm gần đây khi Malaysia luôn nằm trong nhóm các đối tác thương mại và đầu tư lớn của Việt Nam.
Malaysia hiện là đối tác thương mại lớn thứ 2 của Việt Nam trong ASEAN (sau Thái Lan) và thứ 9 trên thế giới, đồng thời là thị trường xuất khẩu lớn thứ 3 của Việt Nam trong ASEAN. Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Malaysia trong ASEAN. Kim ngạch thương mại hai chiều đạt 12,5 tỉ USD năm 2021 (tăng 25,3% so với cùng kỳ 2020) và đạt 14,68 tỉ USD năm 2022 (tăng 17,4% so với năm 2021).
Các mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu lớn gồm sắt thép các loại, máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện, điện thoại các loại và linh kiện, máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng khác, thủy tinh và các sản phẩm từ thủy tinh, phương tiện vận tải và phụ tùng, gạo.
Về đầu tư, Malaysia là nhà đầu tư lớn thứ 2 trong ASEAN tại Việt Nam (sau Singapore), đứng thứ 10/140 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam, với 702 dự án còn hiệu lực, tổng vốn đăng ký 13 tỉ USD (tập trung ở giáo dục đào tạo, sản xuất, phân phối điện, khí, nước, công nghiệp chế biến, chế tạo).
Malaysia đã đầu tư vào 32/63 tỉnh thành của Việt Nam, trong đó đứng đầu là Thành phố Hồ Chí Minh, tiếp theo là Trà Vinh, Hà Nội và các địa phương khác. Việt Nam có 21 dự án đầu tư còn hiệu lực sang Malaysia với tổng vốn đăng ký đạt 853 triệu USD, đứng thứ 9/78 quốc gia và vùng lãnh thổ có đầu tư ra nước ngoài của Việt Nam.
Về hợp tác lao động, hiện số lao động Việt Nam đang làm việc hợp pháp tại Malaysia vào khoảng 12.000 người, chiếm gần 1% tổng số người lao động người nước ngoài làm việc tại Malaysia.
Trong lĩnh vực hợp tác năng lượng, Petro Việt Nam và Petronas Malaysia có quan hệ hợp tác từ năm 1991 trên tất cả các lĩnh vực của ngành công nghiệp dầu khí từ tìm kiếm thăm dò đến chế biến, dịch vụ. Về hợp tác trong lĩnh vực điện lực và năng lượng tái tạo, hiện hai bên có các dự án hợp tác gồm Dự án BOT Nhà máy nhiệt điện Hải Dương, Duyên Hải 2 (Trà Vinh) và Sông Hậu 2 (Hậu Giang).