Sau khi nghe Bộ trưởng Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể đưa ra các giải pháp liên quan đến việc thu phí BOT không thỏa đáng, Đại biểu Hoàng Quang Hàm (Phú Thọ) đã giơ biển tranh luận.
ĐB Hàm cho biết: Bộ trưởng nói giải quyết vấn đề BOT đứng trên lợi ích của người dân. Tôi thì tôi không thấy thế. Bởi 17 dự án đặt sai vị trí, 3 dự án không đi phải trả tiền, 6 dự án không đi đường tránh cũng trả tiền, không đi cao tốc cũng trả tiền... Báo cáo và giải pháp mà Bộ trưởng nêu thì cứ dân chịu thì thu, không chịu thì dừng, rồi dân chịu lại thu. Như thế vì lợi ích của dân chưa, sao dân không đi phải trả tiền?
Trả lời tranh luận của ĐB Hàm, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể nói: Có dự án lịch sử để lại, khi chuyển về Bộ chúng tôi tiếp nhận. Như trạm Bắc Thăng Long – Nội Bài đã báo cáo Chính phủ. Năm 2014, Thủ tướng có văn bản chỉ đạo tiếp tục thu phí. Với trách nhiệm của mình, chúng tôi thực hiện theo chỉ đạo.
Còn với dự án trước đây đưa vào có sự tham gia của chính quyền địa phương, Bộ ngành và các bên liên quan cho rằng trạm thu chỗ đó là hợp lý. Hiện nay nếu di dời thì phải tham mưu cho Chính phủ, Quốc hội để có khoản kinh phí với hợp đồng của nhà đầu tư BOT.
Rồi một số dự án hết sức quan trọng như đi Hải Phòng, nhưng vì đầu tư lớn nên thời điểm đó thống nhất chủ trương mở trạm ở Quốc lộ 5. Tương tự, mở rộng tuyến tránh và nâng cấp tuyến hiện hữu, mong muốn của địa phương là mở rộng đô thị, tạo sự phát triển cho địa phương, rồi nâng cấp cải tạo quốc lộ... các dự án đều thực hiện đúng theo trình tự thủ tục, có sự thống nhất của các bộ ngành và địa phương.
Hiện ngân sách khó khăn. Khi Quốc hội biểu quyết cân đối nguồn vốn thì chúng tôi sẵn sàng mua lại dự án này. Mong xã hội và người dân thông cảm. Còn chúng tôi cố gắng miễn, giảm phí cho người dân, nhất là người dân ở khu vực trạm.
Đại biểu Hoàng Quang Hàm tiếp tục tranh luận: Bộ trưởng nói mới thấy “vấn đề lịch sử”, nhưng trước đây khi làm dự án có hỏi ý kiến người dân không? Thương thảo để giảm lãi suất chưa? Giờ vỡ ra người dân phải chịu là chưa thoả đáng.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể trả lời: Không dự án nào không tổ chức đấu thầu. Tuy nhiên, trong thời gian vừa qua triển khai rất nhiều dự án BOT, nhiều nhà đầu tư chưa rành về thủ tục và nhiều công việc nên ít nhà đầu tư quan tâm. Vì chỉ một nhà đầu tư quan tâm nên Bộ không thể tổ chức đấu thầu, có dự án kéo dài thời gian tổ chưc đấu thầu nhưng không có thêm DN.
Theo luật, cho phép Bộ chỉ định thầu khi chỉ có 1 nhà đầu tư tham gia. Với nhu cầu của địa phương, bức xúc về hạ tầng và chỉ có 1 nhà đầu tư không lẽ ta không thực hiện dự án?
Còn về đấu thầu có hình thức hay không thì Luật đã chặt chẽ, từ thông báo, hồ sơ, mời thầu là chặt chẽ. Do đó, các hoạt động kiểm tra giám sát chặt chẽ. Còn khi phát hiện thông thầu thì xử lý.
Thời gian vừa qua, Bộ đề nghị Bộ Xây dựng cử cơ quan thẩm tra dự án của Bộ GTVT, vì các dự án nhận được sự quan tâm của dư luận và người dân. Bộ Xây dựng thẩm tra dự án BOT, từ vị trí, mức thu, triển khai đều có sự giám sát chặt chẽ.