Quốc hội dành nguyên ngày hôm qua (28.5) để thảo luận về chủ đề chưa bao giờ hết nóng: Quản lý và sử dụng vốn nhà nước tại doanh nghiệp. Và trong phiên thảo luận nóng này, vấn đề nóng được nói tới nhiều nhất vẫn là vấn đề quá cũ: Định giá tài sản nhà nước quá bèo trong quá trình cổ phần hóa (CPH).

Và đây là những con số mà các vị ĐBQH nêu công khai trước nghị trường: “Kiểm toán Nhà nước từng kiến nghị điều chỉnh giá trị của các DN sau khi định giá tăng lên 22.300 tỉ đồng”. Cty Khách sạn Kim Liên giá khởi điểm hơn 30.000 đồng/cổ phần, giá trúng là gần 300.000 đồng, Cty Ong Trung ương giá khởi điểm 15.000 đồng/cổ phần, giá trúng hơn 160.000 đồng…

Có nghĩa là xác định giá CPH có vấn đề rất lớn, mà sự chênh lệch giữa giá xác định và giá thị trường chỉ là một khía cạnh.

Chúng ta có một sự thật là hầu hết các TCty, Tập đoàn khi cổ phần hóa đều không tính được giá trị lợi thế quyền thuê đất vào giá trị doanh nghiệp. Nhưng sự hồn nhiên này chỉ là để chiếm dụng vốn NN.

Những con số là khách quan: 571 doanh nghiệp CPH trong 6 năm qua đều tăng ở hầu hết các chỉ số sau bán vốn nhà nước: Tổng tài sản tăng 39%, doanh thu 29%...

Đến cuối 2015, các tập đoàn TCty nhà nước đã thoái vốn được gần 10.000 tỉ đồng, nhưng không ai biết chính xác con số thất thoát từ việc định giá sai để trục lợi.

Hôm qua, các vị ĐBQH nói rát đến độ, như ĐBQH Hoàng Văn Cường còn nói đến những nhóm người chuyên làm ăn ngay cả khi DN thua lỗ bán tài sản, “không khác gì kền kền ăn xác chết”.

Cùng thời điểm phiên thảo luận tại QH, báo chí đưa tin 57 địa chỉ nhà, đất công do Sở Văn hoá Thể thao TPHCM quản lý với những vị trí “vàng, kim cương” đang được “liên kết” hoặc cho thuê với giá mỗi mét vuông chỉ bằng... nửa tô phở.

Một nửa tô phở cho một mét vuông đất vàng. Nó không chỉ là nực cười nữa rồi.

Tổng tài sản tại doanh nghiệp nhà nước giữ 100% là hơn 3,05 triệu tỉ đồng, trong đó vốn nhà nước gần 1,4 triệu tỉ. Trong quá trình CPH đang diễn ra, rõ ràng đó sẽ là miếng mồi béo bở nếu câu chuyện hôm nay không đi đến một cái kết mang tính chấm dứt.