Tự nguyện cũng phải quản lý chặt chẽ
Nhìn chung các ĐBQH cho rằng, việc xây dựng luật là cần thiết nhằm tạo cơ sở pháp lý kiện toàn thống nhất các lực lượng hiện đang hoạt động ở cơ sở, bao gồm 3 lực lượng: Bảo vệ dân phố, công an xã bán chuyên trách đang được tiếp tục sử dụng và đội trưởng, đội phó đội dân phòng thành một lực lượng.
Góp ý vào dự thảo luật, ĐBQH Đỗ Ngọc Thịnh (đoàn Khánh Hòa) cho biết, lực lượng phải có chức năng riêng nên được quy định rõ hơn trong dự thảo luật. Ông đề nghị quy định chức năng là “giúp UBND cấp xã trong thực hiện nhiệm vụ quản lý hành chính Nhà nước về an ninh, trật tự tại cơ sở và hỗ trợ công an xã thực hiện các nhiệm vụ bảo vệ trật tự an toàn xã hội”.
ĐBQH Nguyễn Hải Anh (đoàn Đồng Tháp) nhấn mạnh, cần chú trọng đề cao tiêu chuẩn chất lượng với các cá nhân tham gia lực lượng.
Còn ĐBQH Hoàng Anh Công - Phó trưởng Ban Dân nguyện - nêu quan điểm: “Giao nhiệm vụ thì phải có sự kiểm soát thực hiện để bảo đảm không lạm quyền. Đề nghị quy định kiểm soát, quy định về cơ quan có thẩm quyền kiểm tra, thanh gia, giám sát và xử lý hành vi vi phạm hay nhũng nhiễu người dân.
Có nên khống chế độ tuổi tham gia lực lượng?
ĐBQH Lê Thị Thanh Lam (đoàn Hậu Giang) cho biết, dự thảo quy định tiêu chuẩn tham gia là công dân Việt Nam từ đủ 18 tuổi trở lên, nhưng chưa đưa ra giới hạn tối đa tham gia lực lượng này.
Nữ đại biểu đề nghị ban soạn thảo cần nghiên cứu, quy định về độ tuổi tối đa, vì hiện nay có nhiều tội phạm liều lĩnh, manh động, chống người thi hành công vụ, dễ gây thương tích cho người tham gia thực hiện nhiệm vụ.
Đồng quan điểm, ĐBQH Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) cho rằng, dự thảo luật cần nghiên cứu quy định về tuổi đời của lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, “bởi hiện trong báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý chỉ đề cập đến việc đảm bảo sức khỏe thôi!”.
ĐBQH Dương Khắc Mai (Đoàn Đắk Nông) cũng đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc về độ tuổi tối đa khi tham gia lực lượng bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở đối với nam và nữ để đảm bảo tiêu chuẩn về thể chất, tình trạng sức khỏe để đáp ứng công việc.
Trước các ý kiến trên, ĐBQH Nguyễn Thị Việt Nga (Đoàn Hải Dương) lưu ý dự luật đã có những quy định cụ thể về sức khỏe.
Nữ đại biểu phân tích, nhiệm vụ của lực lượng này không chỉ hỗ trợ lực lượng Công an xã trong các sự vụ cụ thể như chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ, tuần tra đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông... mà còn hỗ trợ công an xã nắm tình hình an ninh trật tự, hỗ trợ vận động, giáo dục những người có hành vi vi phạm pháp luật đang cư trú tại cơ sở, hỗ trợ xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc.
Đây là những nhiệm vụ có ý nghĩa then chốt và việc phòng ngừa tội phạm từ sớm, từ xa nên các lực lượng tại chỗ, đặc biệt với một số địa bàn rộng như miền núi, Tây Nguyên, vai trò nắm tình hình, vận động quần chúng nhân dân của những người có uy tín trong cộng đồng, thường là các bậc cao niên, già làng, trưởng bản... là vô cùng quan trọng. “Nếu quy định cứng độ tuổi tham gia sẽ rất khó khăn trong việc tuyển chọn người có đủ uy tín, hiểu biết ở cộng đồng vào lực lượng” - bà Nga nêu quan điểm.
Thay mặt cơ quan chủ trì soạn thảo, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, Bộ Công an sẽ tiếp tục phối hợp với cơ quan thẩm tra tiếp thu tối đa ý kiến ĐBQH để hoàn thiện dự án luật trình Quốc hội xem xét thông qua tại Kỳ họp thứ 6 này.