Quy trình xây dựng pháp luật hết sức chặt chẽ

Tại phiên chất vấn chiều 9.6 tại Quốc hội, đại biểu Cầm Hà Chung (đoàn Phú Thọ) đề nghị Phó Thủ tướng trao đổi, làm rõ thêm nội dung liên quan đến hạn chế công tác xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

“Cụ thể, hiện nay có nhiều ý kiến cho rằng đâu đó vẫn còn lợi ích nhóm, cục bộ, ngành chạy theo thành tích trong quá trình xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Chính phủ đánh giá vấn đề này như thế nào và sẽ có giải pháp gì để khắc phục tình trạng này trong thời gian tới?” - đại biểu Chung nói.

Trả lời nội dung này, Phó Thủ tướng Thường trực Phạm Bình Minh cho rằng, “có hay không có vấn đề đó, có lẽ cũng phải chỉ ra cụ thể là lợi ích nhóm nào, chỗ nào”.

Ông khẳng định để bảo đảm chất lượng Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật thì đã có những quy định hết sức chặt chẽ về quy trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, nếu liên quan đến luật, pháp lệnh, nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Đây là những quy định trong luật xây dựng văn bản pháp luật. 

Cơ quan soạn thảo phải tổng kết, thi hành pháp luật và đánh giá tác động chính sách thì mới đề nghị xây dựng văn bản quy phạm pháp luật. Đặc biệt, khi xây dựng phải lấy ý kiến về đánh giá tác động của chính sách trong khi xây dựng.

Cơ quan soạn thảo ngoài việc phải lấy ý kiến, tổ chức hội nghị, hội thảo và ý kiến thẩm định cuối cùng là của Bộ Tư pháp. Sau đó, các cơ quan trình ra Chính phủ tổ chức các phiên họp chuyên đề về luật pháp hoặc các phiên họp thường kỳ của Chính phủ để xem xét các dự thảo về luật trước khi trình Quốc hội. 

"Đó là quy trình hết sức chặt chẽ. Với quy định nêu trên của luật, nếu tuân thủ quy trình xây dựng văn bản pháp luật một cách nghiêm túc thì hiện tượng lợi ích nhóm, lợi ích cục bộ của các bộ, ngành, địa phương trong quá trình xây dựng theo quy trình này rất khó xảy ra. Bởi không thể một mình cơ quan nào xây dựng luật được mà phải trên cơ sở lấy ý kiến đánh giá tác động cũng như tiến trình hết sức chặt chẽ" - Phó Thủ tướng Thường trực khẳng định.

Theo Phó Thủ tướng thường trực Phạm Bình Minh, Chính phủ đã đề ra những quy định và có những biện pháp, nhóm giải pháp, đó là cần minh bạch hóa và kiểm soát chặt chẽ quá trình xây dựng luật, xây dựng văn bản.

Trong các cuộc họp, Thủ tướng Chính phủ cũng luôn luôn yêu cầu khi xây dựng luật thì các Bộ trưởng phải có trách nhiệm trong việc xây dựng pháp luật, nếu là các cơ quan chủ quản đề xuất dự án luật. Đó là trách nhiệm của Thủ trưởng, người đứng đầu cơ quan phải được giao việc xây dựng, soạn thảo luật.

Cùng với đó là phát huy vai trò của Ban soạn thảo, soạn thảo theo đúng tinh thần của luật năm 2015. Năm 2015, luật về xây dựng văn bản pháp luật đã yêu cầu thành lập các Ban soạn thảo có thành phần của nhiều cơ quan cùng tham gia vào việc xây dựng luật.

Một giải pháp khác được Phó Thủ tướng thường trực nhắc tới đó là nâng cao chất lượng thẩm định, thẩm tra của Bộ Tư pháp và các cơ quan của Quốc hội trong việc thông qua các luật.

Đồng thời củng cố, kiện toàn và phát huy hiệu quả tổ chức pháp chế của các bộ, cơ quan ngang bộ. Đây cũng là yêu cầu của Chính phủ yêu cầu các bộ đều phải có vụ, đơn vị liên quan đến việc xây dựng pháp luật, thể chế pháp luật.

Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền

Đại biểu Trần Thị Hiền (Đoàn Hà Nam) đặt câu hỏi: Xin Phó Thủ tướng Chính phủ cho biết Chính phủ sẽ có những giải pháp cụ thể gì để đẩy mạnh phân cấp, phân quyền nhưng vẫn đảm bảo hiệu lực, hiệu quả trong quản lý nhà nước trong thời gian tới.

Trả lời nội dung này, Phó Thủ tướng Thường trực Phạm Bình Minh cho biết, Chính phủ cũng đã tổ chức Hội nghị bàn về vấn đề phân cấp, phân quyền giữa các bộ, ngành với các địa phương và cũng đang chỉ đạo cho các bộ, ngành. Đặc biệt là Bộ Nội vụ trong vấn đề thực hiện các giải pháp phân cấp, phân quyền và cũng đã có báo cáo về những lĩnh vực phân cấp, phân quyền.

Cụ thể, trong vấn đề đầu tư công, đầu tư các tuyến đường cao tốc vừa qua Chính phủ cũng đề xuất những nội dung liên quan đến vấn đề phân cấp, phân quyền trong vấn đề thực hiện các dự án về đầu tư công.