Theo trình bày của đại diện Bộ Tư pháp (cơ quan soạn thảo), Nghị quyết số 41/2017/QH14 về thi hành Bộ Luật Hình sự số 100/2015/QH13 quy định sẽ không áp dụng hình phạt tử hình khi xét xử người phạm tội mà Bộ luật Hình sự năm 2015 đã bỏ hình phạt tử hình; đối với người đủ 75 tuổi trở lên khi phạm tội hoặc khi xét xử; Hình phạt tử hình đã tuyên đối với những người này nhưng chưa thi hành án thì không thi hành án nữa và Chánh án TAND tối cao chuyển hình phạt tử hình thành hình phạt tù chung thân.

Trước câu hỏi dư luận quan tâm cho rằng, tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ cũng sẽ được chuyển hình phạt từ tử hình xuống chung thân, đại diện Bộ Tư pháp khẳng định: Bộ luật Hình sự mới có hiệu lực, tội tham ô, nhận hối lộ vẫn còn hình phạt tử hình. Tuy nhiên, đối với những người đã bị kết án tử hình về tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ nhưng chưa thi hành án mà đã chủ động nộp lại ít nhất ¾ tài sản tham ô, nhận hối lộ và hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn thì mới không phải thi hành án nữa và Chánh án TAND tối cao chuyển hình phạt tử hình thành hình phạt tù chung thân.

Cũng theo đại diện Bộ Tư pháp, Luật mới có hiệu lực từ 1.1.2018 cũng sẽ không xử lý về hình sự đối với người thực hiện hành vi tảo hôn; báo cáo sai trong quản lý kinh tế; vi phạm quy định về cấp văn bằng bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp; sử dụng trái phép quỹ dự trữ bổ sung vốn điều lệ của tổ chức tín dụng; không chấp hành các quyết định hành chính của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về việc đưa vào cơ sở giáo dục, cơ sở chữa bệnh, quản chế hành chính...

Nếu vụ án đã khởi tố, đang điều tra, truy tố, xét xử thì phải đình chỉ; trường hợp người bị kết án đang chấp hành hình phạt hoặc đang được tạm đình chỉ chấp hành hình phạt thì được miễn chấp hành phần hình phạt còn lại; trường hợp người bị kết án chưa chấp hành hình phạt hoặc đang được hoãn chấp hành hình phạt thì được miễn chấp hành toàn bộ hình phạt.