Ngày 21.1, Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPGVN) vừa gửi thông báo kết luận của Ban thường trực Hội đồng trị sự (HĐTS) Giáo hội Phật giáo Việt Nam về việc xử lý sư trụ trì chùa Ba Vàng - Đại đức Thích Trúc Thái Minh - về các sai phạm xảy ra tại chùa Ba Vàng.
Trong thông báo gửi tới Đức Pháp chủ Hội đồng Chứng minh, Ban Giám luật, Hội đồng Chứng minh, Thượng tọa Thích Đức Thiện, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội đồng Trị sự (HĐTS) Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPGVN) thông tin: Căn cứ Điều 82, chương XIII Hiến chương GHPGVN sửa đổi và các điều khoản trong Quy chế hoạt động khác, tập thể Ban Thường trực HĐTS quyết định kỷ luật cảnh cáo Đại đức Thích Trúc Thái Minh.
Sư Thích Trúc Thái Minh phải sám hối Ban Thường trực HĐTS và thông báo tới các Ban Trị sự GHPGVN các tỉnh, thành phố.
Thông báo nêu rõ, Đại đức Thích Trúc Thái Minh phải cam kết nếu tiếp tục để xảy ra sai phạm tương tự làm mất niềm tin của xã hội đối với Phật giáo ảnh hưởng đến uy tín của Giáo hội thì sẽ bị tẩn xuất, tước quyền trụ trì.
Chùa Ba Vàng bị cấm tổ chức sự kiện giao lưu quốc tế một năm. Ban trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Quảng Ninh phải tăng cường giám sát hoạt động tôn giáo, truyền thông của chùa Ba Vàng và sư Thích Trúc Thái Minh.
Giáo hội Phật giáo Việt Nam khẳng định, xá lợi Phật là niềm tin Phật giáo, có thật từ lịch sử kinh điển Phật giáo, khảo cổ học, là bảo vật của một số nước châu Á. Tôn thờ xá lợi Phật được thực hành trong đời sống tôn giáo của cộng đồng Phật tử thế giới. Tuy nhiên, sư Thái Minh tổ chức chiêm bái "xá lợi tóc Đức Phật" không báo cáo GHPGVN và địa phương, không tổ chức chu đáo, truyền thông không kiểm chứng.
Câu chuyện tổ chức chiêm bái “xá lợi tóc Đức Phật” do Chùa Ba Vàng tổ chức bị dư luận xã hội phê phán, tạo ra nhiều thông tin trái chiều. Hội đồng Trị sự đánh giá, sự việc này "ảnh hưởng nghiêm trọng tới niềm tin của Phật giáo và uy tín của Giáo hội".
Đồng thời, việc sư trụ trì Thích Trúc Thái Minh xuất cảnh ra nước ngoài hoạt động, giao lưu tôn giáo và mời chư tăng nước ngoài dự lễ tại chùa Ba Vàng không báo cáo GHPGVN "là vi phạm Quy chế hoạt động Ban tăng sự Trung ương".
Trước đó, bà Nguyễn Thị Hạnh - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh - cho biết, hoạt động diễn ra tại chùa Ba Vàng từ ngày 23-27.12 thu hút khoảng 50 nghìn người tham dự, trong khi nhà chùa trước đó thông báo với UBND TP Uông Bí dự kiến 20-25 nghìn người.
Theo bà Hạnh, hoạt động trưng bày vật thể được gọi là “xá lợi tóc Đức Phật” của chùa Ba Vàng là hoạt động triển lãm, vi phạm Nghị định 23/2019 về hoạt động triển lãm. Hoạt động này cũng chưa đáp ứng quy định về chủ thể cũng như thời gian đăng ký theo Luật Tín ngưỡng, tôn giáo và Nghị định số 162/2017/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Tín ngưỡng, tôn giáo. Tỉnh sẽ sớm đưa ra xử lý nghiêm khắc theo đúng quy định.
Thứ trưởng Bộ Nội vụ Vũ Chiến Thắng chỉ đạo Ban Tôn giáo Chính phủ và đề nghị các bộ, ban, ngành theo chức năng, nhiệm vụ phối hợp trao đổi thông tin, căn cứ theo các quy định của pháp luật và Hiến chương của GHPG Việt Nam, thống nhất quan điểm cần xử lý sớm, dứt điểm, không để tạo tiền lệ, không để ảnh hưởng tới chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo, giữ gìn sự ổn định xã hội.
Đề nghị GHPG Việt Nam tăng cường công tác quản lý chức sắc, chức việc, nhà tu hành; kịp thời có biện pháp chấn chỉnh các hoạt động trong toàn Giáo hội, đảm bảo đúng chính pháp của Đức Phật, Hiến chương của GHPG Việt Nam và pháp luật của Nhà nước; xem xét những hoạt động của chùa Ba Vàng và Đại đức Thích Trúc Thái Minh thời gian qua, nghiêm khắc chấn chỉnh, xử lý các vi phạm theo Hiến chương và Quy chế của Giáo hội, không để ảnh hưởng tới sự ổn định xã hội và uy tín của GHPG Việt Nam.