Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường vừa ký thông báo số 984/TB-TTKQH kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về dự án xây dựng đường bộ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột, Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng (giai đoạn 1).
Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) thống nhất sự cần thiết phải đầu tư các dự án này, việc đầu tư 3 dự án phù hợp với chủ trương của Đảng, Nghị quyết của Quốc hội và đáp ứng đòi hỏi của yêu cầu phát triển.
Tuy nhiên, để đủ điều kiện trình Quốc hội, đề nghị Chính phủ khẩn trương báo cáo UBTVQH cho ý kiến hoặc quyết định phương án tổng thể phân bổ vốn của chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, vốn trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 chưa phân bổ vốn từ nguồn tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách Trung ương năm 2021 để có căn cứ bố trí vốn cho 3 dự án này.
Rà soát, thuyết minh rõ sơ bộ tổng mức đầu tư, cơ cấu tổng mức đầu tư; thuyết minh cụ thể căn cứ phân chia các dự án thành phần; tính toán chi tiết nội dung chi của vốn ngân sách trung ương và vốn ngân sách địa phương...
Làm rõ việc đầu tư của 3 dự án trong giai đoạn này có hợp lý không; sự phù hợp của 3 dự án với các quy hoạch ngành, quy hoạch vùng, địa phương, các chỉ tiêu, kế hoạch sử dụng đất. Rà soát, thuyết minh tiến độ đầu tư 3 dự án trong giai đoạn 2021 - 2025 và giai đoạn 2026 – 2030.
Đánh giá kỹ các yếu tố tác động đến tiến độ triển khai các dự án để tính toán, thuyết minh, làm rõ thời gian hoàn thành, bảo đảm tính khả thi (cần tính toán giãn tiến độ thực hiện sang cả giai đoạn sau năm 2025 để đảm bảo khả thi về phần vốn và tổ chức thực hiện).
Xem xét diện tích đất phải thu hồi cho 3 dự án lớn, số hộ dân bị ảnh hưởng nhiều, liên quan đến nhiều địa phương. Đề nghị báo cáo rõ phương án, giải pháp để bảo đảm việc thu hồi đất, đền bù, hỗ trợ, tái định cư công khai minh bạch, đúng quy định, đảm bảo ổn định cuộc sống cho người dân và đảm bảo tiến độ thực hiện các dự án.
Đồng thời, Chính phủ cân nhắc có giải pháp hiệu quả để thu hút vốn đầu tư xã hội, thực hiện các dự án PPP.
Làm rõ phương án thu phí và phân chia nguồn thu phí của 3 Dự án. Thuyết minh rõ giải pháp để xử lý khó khăn, vướng mắc hiện nay đã bộc lộ khi thi công đường bộ cao tốc Bắc - Nam và các dự án trọng điểm khác là thiếu nguyên vật liệu, bãi đổ thải, thiếu một số điều kiện đảm bảo để hoàn thành dự án chất lượng, đúng tiến độ.
Báo cáo rõ tác động của việc đầu tư các dự án cao tốc đến các đường BOT hiện hữu và giải pháp để hài hòa lợi ích của nhà nước, người dân và nhà đầu tư, không để xảy ra các điểm nóng về an ninh, trật tự.
Cũng theo UBTVQH, tỷ trọng vốn của chương trình phục hồi và phát triển kinh tế trong tổng nguồn vốn rất thấp, vì vậy cần rà soát lại các cơ chế, chính sách đặc thù. Báo cáo, phân tích để làm rõ hơn việc đáp ứng các tiêu chí áp dụng cơ chế, chính sách thuộc chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.
Đề nghị bổ sung báo cáo đánh giá năng lực của các địa phương tham gia đầu tư 3 dự án. Lưu ý phân định rõ quyền hạn, trách nhiệm, cơ chế phối hợp của Bộ Giao thông vận tải, các cơ quan liên quan, các địa phương tại từng bước thực hiện dự án.