Quy định rõ trách nhiệm của lực lượng bảo vệ an ninh, trật tự cơ sở

Ngày 24.6, thảo luận về dự thảo Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, đại biểu Văn Thị Bạch Tuyết (Đoàn TPHCM) thống nhất sự cần thiết phải ban hành luật nhưng đề nghị đánh giá tác động kỹ hơn về việc tổ chức, ngân sách khi thành lập lực lượng này.

Bà Tuyết cũng đề nghị đánh giá kỹ tình hình thực tế về an ninh, trật tự và việc thực hiện nhiệm vụ của công an xã cũng như phát huy vai trò người dân trong phong trào bảo vệ an ninh Tổ quốc. Từ đó quy định phù hợp về số lượng, chính sách, chức năng, nhiệm vụ của lực lượng này để các địa phương thuận lợi khi triển khai.

"Cần xác định rõ đây là lực lượng hỗ trợ công an xã để có quy định rõ, phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, chính sách với lực lượng này", bà Tuyết nêu.

Theo bà Tuyết, việc dự luật đưa phần lớn nhiệm vụ của công an xã trong Pháp lệnh Công an xã trước đây thành nhiệm vụ của lực lượng an ninh cơ sở là chưa phù hợp.

Vì đây chỉ là lực lượng hỗ trợ về bảo vệ trật tự, an ninh ở cơ sở. Lực lượng này không được tổ chức chính quy, không có lương.

Do vậy, bà đề nghị rà soát, điều chỉnh quy định tại điều 7, điều 8, điều 9, điều 10, điều 12 của dự luật cho phù hợp.

Trong đó, cần phân định rõ nhiệm vụ để công an xã không giao hết nhiệm vụ cho lực lượng này và không phân nhiệm vụ vượt quá khả năng của họ.

"Tôi thấy nhiệm vụ này vẫn còn nặng, cần nghiên cứu điều chỉnh thêm. Cần quy định rõ mối quan hệ giữa lực lượng này với các tổ chức khác ở cơ sở để xác định rõ trách nhiệm trong thực thi nhiệm vụ", bà Tuyết đề xuất.

Đại biểu lo làm tăng chi ngân sách

Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đoàn Đồng Tháp) phân tích, cả nước có gần 103.600 thôn, bản, ấp, khóm, tổ dân phố, tương ứng hơn 103.600 tổ an ninh cơ sở. Dự luật không quy định mỗi tổ có bao nhiêu thành viên và giao UBND cấp xã quyết, giao HĐND cấp tỉnh quyết định mức chi phù hợp với điều kiện của địa phương. Việc này sẽ rất khó tính tổng biên chế và kinh phí hoạt động.

Ông lấy ví dụ mỗi tổ có 5 thành viên, tổng số sẽ là 518.000 người tham gia bảo vệ an ninh cơ sở. Mức bồi dưỡng cho mỗi thành viên bằng hệ số một mức lương cơ sở, cùng khoản hỗ trợ khác thì mỗi người hưởng khoảng 2 triệu đồng/tháng. Vậy tổng mức chi cho lực lượng này ở cả nước là 1.000 tỉ đồng/tháng.

Bên cạnh đó, ông Hòa cũng chỉ ra bất cập khi chỉ công an xã bán chuyên được phụ cấp theo hệ số một và phụ cấp khác với tổng khoảng 3 triệu đồng/tháng, còn tổ phó và tổ viên không nhận được mức như vậy, ở một số địa phương khó khăn có thể chỉ được vài trăm nghìn đồng.

"Tổ trưởng, tổ phó chỉ nhận phụ cấp lúc làm nhiệm vụ chứ không có phụ cấp thường xuyên, nhưng mức phụ cấp rất thấp, đủ để ăn trong ngày làm nhiệm vụ", ông Hòa phản ánh.

Ông đề nghị Quốc hội, cơ quan soạn thảo nghiên cứu thận trọng, cân nhắc có nên thông qua Luật này hay không nếu "làm tăng chi ngân sách, tăng biên chế và tổ chức bộ máy, không công bằng với đối tượng khác cùng tham gia bảo vệ an ninh Tổ quốc".

Đại biểu Đỗ Thị Lan (Quảng Ninh) đồng tình với việc cần kiện toàn lực lượng an ninh ở cơ sở, đáp ứng nhu cầu bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Tuy nhiên, đại biểu chỉ rõ dự thảo còn bất cập khi chưa quy định nguyên tắc, tiêu chí xác định số lượng tổ bảo vệ an ninh trật tự và số tổ viên.

Bên cạnh đó, quy trình thủ tục quyết định số lượng ở cấp thôn, xã còn rườm rà, cần bổ sung khoản về nguyên tắc, tiêu chí số tổ, số tổ viên, trên cơ sở số hộ dân, thôn tổ dân phố và tính chất phức tạp về an ninh trật tự.

Về điều kiện hoạt động, đại biểu Đỗ Thị Lan cho rằng, dự luật quy định rất nhiều chế độ, chính sách cụ thể, cần rà soát, đánh giá đảm bảo hài hòa, phù hợp, thống nhất với các lực lượng khác ở cơ sở.

“Để thực hiện các điều khoản như dự thảo cần nguồn lực tương đối lớn, và cơ chế tài chính cụ thể hơn mới đảm bảo tính khả thi. Do đó cần đánh giá tác động về nguồn lực thực hiện chính sách một cách đầy đủ và chính xác hơn”, đại biểu Đỗ Thị Lan lo lắng.

Cùng mối quan tâm, đại biểu Trần Văn Tuấn (Đoàn Bắc Giang) bày tỏ băn khoăn, theo điều 16 dự thảo thì kinh phí hoạt động và trang thiết bị cơ sở vật chất cho lực lượng này chủ yếu do ngân sách địa phương bảo đảm.

“Điều này không khả thi với những địa phương chưa tự cân đối được ngân sách, trong khi nhu cầu về số lượng tổ, thành viên lực lượng tại các thôn, tổ dân phố ngày càng tăng do yêu cầu phát triển kinh tế xã hội, bảo đảm an ninh quốc phòng”, ông Trần Văn Tuấn nhận xét.

Theo tờ trình của Chính phủ, chỉ riêng lực lượng tham gia bảo vệ ở cơ sở hiện nay là hơn 103.000 đơn vị cấp thôn, tổ dân phố. Nếu mỗi thôn, tổ dân phố có ít nhất một tổ và mỗi tổ ít nhất 3 thành viên thì cả nước có trên 300.000 người, con số này còn cao hơn nữa vì khi cần thiết địa phương có thể tiếp tục tăng số tổ, hoặc lập thêm.