Chiều 30.7, phát biểu tại cuộc làm việc giữa Thủ tướng với các bộ, ngành về ổn định kinh tế vĩ mô, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng cho biết, tình hình kinh tế thế giới và trong nước hiện có nhiều biến động phức tạp, khó lường và không có tiền lệ.
Với thế giới, bà cho biết động thái tăng lãi suất với biên độ 0,75% mỗi lần trong 2 tháng qua và cao hơn 4% một năm của Ngân hàng dự trữ trung ương Mỹ (Fed) là hiếm có trong lịch sử. Đồng đô la Mỹ cũng có xu hướng tăng giá mạnh so với các đồng tiền khác.
Với Việt Nam, bà cho biết nền kinh tế nước ta có độ mở lớn, nguyên vật liệu phục vụ sản xuất trong nước phụ thuộc nhiều vào nguồn nhập khẩu từ nước ngoài.
“Doanh nghiệp trong nước hiện rất cần ngoại tệ để nhập khẩu nguyên vật liệu. Đáng lưu ý là với cùng một khối lượng nhập khẩu, nhưng đối tượng doanh nghiệp này phải mua với giá cao hơn”, bà Hồng nói.
Những diễn biến trên, theo bà Hồng, là thách thức với hoạt động điều hành chính sách kinh tế vĩ mô của Chính phủ nói chung và hoạt động điều hành chính sách tiền tệ của NHNN nói riêng.
Về phía cơ quan quản lý không thể hạ lãi suất trong bối cảnh hiện tại do việc này khiến giá trị đồng Việt Nam rẻ hơn, gây ra tình trạng găm giữ ngoại tệ. Vì vậy, các ngân hàng cần chủ động điều tiết lãi suất ngắn hạn để ổn định tỷ giá và thị trường ngoại hối.
“Hiện mặt bằng lãi suất điều hành của Việt Nam rất ổn định khi mới tăng 0,2% so với đầu năm”, bà Hồng nói.
Với tín dụng, người đứng đầu ngành Ngân hàng cho biết cơ quan quản lý vẫn giữ mục tiêu tăng trưởng tín dụng 14% cả năm 2022, dù nhận được một số kiến nghị về việc “nới” chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng lên khoảng 15-16%.
Lý giải điều này, bà Hồng cho biết tăng trưởng tín dụng luỹ kế từ đầu năm tới 26.7.2022 là 9,42%. Con số này trong giai đoạn từ cuối tháng 7.2021 tới 26-7-2022 là 17%. Ngược lại, huy động vốn của hệ thống ngân hàng luỹ kế 7 tháng đầu năm ước đạt 4,21%.
Ngoài ra, tỷ lệ tín dụng/GDP của Việt Nam - dựa trên cách tính GDP mới - ở mức 124%, theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới (WB). Tỷ lệ này – dựa trên cách tính GDP cũ – đã vượt mức 140%. Những con số này, theo bà Hồng, đều ở mức cao nhất thế giới.
Còn tỷ lệ tín dụng/huy động vốn từ thị trường 1 (tiền gửi của doanh nghiệp và người dân) đã đạt 99%, đồng nghĩa với hệ thống ngân hàng huy động được 100 đồng thì cho vay tới 99 đồng.
Bên cạnh đó, Thủ tướng cũng có chỉ đạo về việc tích cực phân bổ dòng tiền vào các ngành, lĩnh vực có vai trò thúc đẩy phục hồi kinh tế trong nửa cuối năm 2022 như đầu tư công. Như vậy, một lượng tiền lớn sẽ được đưa vào nền kinh tế thời gian tới.
“Với bối cảnh trên, cộng thêm áp lực lạm phát gia tăng thì không thể chủ quan. Trước mắt, NHNN vẫn điều hành chính sách tiền tệ trên cơ sở tăng trưởng tín dụng cả năm ở mức 14%”, bà Hồng nói.
Cũng theo bà Hồng, nếu nới ‘room’ tín dụng thì các ngân hàng phải “chạy đua” huy động nguồn vốn để có nguồn cho vay, gây cuộc đua lãi suất tương tự giai đoạn 2010-2011. Điều này không phù hợp với mục tiêu ổn định lãi suất, tỷ giá và thị trường ngoại hối của NHNN.
Với lĩnh vực bất động sản, người đứng đầu ngành Ngân hàng cho rằng các doanh nghiệp và cá nhân đầu tư vào lĩnh vực này thường vay tiền ngân hàng để đầu tư – phát triển các sản phẩm trong dài hạn. Nhưng hiện có 80% nguồn vốn trong hệ thống là tiền gửi ngắn hạn.
Vì vậy, việc nới “room” với bất động sản sẽ làm gia tăng rủi ro trung – dài hạn với hệ thống ngân hàng. Để tháo gỡ khó khăn về nguồn vốn, bà cho rằng doanh nghiệp và nhà đầu tư bất động sản có thể huy động vốn từ nhiều kênh khác nhau gồm đầu tư nước ngoài, chứng khoán, trái phiếu.