Ông có thể cho biết những điểm mới nhất đã được tiếp thu, chỉnh lý vào dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) tính đến nay?

- Thời gian qua, trong quá trình lấy ý kiến tiếp thu của 12 triệu cử tri trong cả nước, ý kiến của bộ, ban, ngành, các địa phương, đến nay Luật Đất đai cơ bản đã hoàn chỉnh và có sự đồng thuận cao đối với các nội dung còn nhiều ý kiến khác nhau.

Các ý kiến khác nhau tập trung vào các nội dung về vấn đề thu hồi đất để thực hiện dự án nhà ở thương mại, dự án hỗn hợp nhà ở và thương mại dịch vụ; đã thống nhất các nội dung liên quan đến định giá đất và nêu các điều kiện cụ thể để thực hiện các phương pháp định giá đất khác nhau trong thực tế; chi tiết các khái niệm về người Việt Nam định cư ở nước ngoài hay nội dung đấu giá, đấu thầu, tiêu chí giao đất cho người sử dụng đất... cơ bản đã được thống nhất để thực hiện trong thời gian tới.

Một vấn đề được quan tâm là chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Luật Đất đai nếu được thông qua sẽ giải quyết vấn đề này như thế nào, thưa ông?

- Về nguyên tắc, Nghị quyết 19 đã nêu rõ việc bồi thường, hỗ trợ tái định cư sẽ được thực hiện trên cơ sở nguyên tắc người có đất được thu hồi sẽ được bồi thường, hỗ trợ tái định cư với mức bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ. Chính vì thế, dự thảo Luật Đất đai đã thể chế hoá những nội dung này.

Những nội dung chi tiết mà hiện nay được dự thảo trong luật là trước khi thu hồi đất phải có phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư đã được thống nhất và thông qua; các nội dung liên quan đến tái định cư tại chỗ thì người có đất bị thu hồi sẽ vẫn được bồi thường về đất và sẽ được giao lại đất trên hiện trạng đất tái định cư tại chỗ, trong thời gian bị trống chỗ ở sẽ được hỗ trợ tiền tạm cư.

Trong thời gian qua, nhiều vụ việc sốt đất, đầu cơ đất nổi lên, khiến dư luận quan tâm. Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) lần này quy định cụ thể ra sao để quản lý vấn đề này?

- Trong quá trình xây dựng dự thảo Luật Đất đai, đã thảo luận rất nhiều nội dung làm thế nào để bình ổn và điều chỉnh thị trường đất đai để tránh các trường hợp sốt đất như thời gian vừa qua. Một trong những biện pháp căn bản nhất là chúng ta sẽ xây dựng bảng giá đất phù hợp với giá đất thị trường, điều này đã được thể chế hoá trong dự thảo luật.

Bên cạnh đó, các quy định thu thuế đối với người có nhiều nhà, nhiều đất đã được thể chế hoá trong các quy định trước đây liên quan đến việc thu tiền thuế sử dụng đất đối với đất trong hạn mức là 0,03%, trên hạn mức là 0,07% và 0,15%. Nếu chúng ta định giá đất phù hợp với giá thị trường, người có nhiều đất bị định giá theo giá đất của thị trường thì tiền thuế 0,03%, 0,07% và 0,15% sẽ tăng lên theo quy mô đất đai mà người đó sở hữu.

Trong thời gian tới, việc kết nối cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư cũng như cơ sở dữ liệu về giá đất sẽ tạo điều kiện cho Nhà nước có thể quản lý tốt việc sở hữu đất của những người có diện tích đất lớn. Khi đất đai được định giá phù hợp theo thị trường, người sở hữu đất phải đóng nhiều thuế sẽ buộc phải đưa đất vào sử dụng, hạn chế được trường hợp đất bỏ hoang, hạn chế được tình trạng đầu cơ đất, sốt đất như hiện nay.

Luật Đất đai (sửa đổi) đã được đưa ra bàn trong 3 kỳ họp, dự kiến, sẽ đưa ra thảo luận và thông qua trong kỳ họp bất thường ngày 15.1.2024, ông kỳ vọng thế nào về dự thảo luật lần này?

- Những năm qua, Nhà nước, doanh nghiệp, người dân đều mong chờ dự thảo Luật Đất đai sẽ được thông qua. Dự thảo lần này nếu được thông qua sẽ khơi thông sự phát triển của các địa phương để phát triển kinh tế xã hội.

Người dân cũng được làm rõ các nội dung liên quan đến giá đất, bồi thường khi thu hồi đất; việc định giá đất phù hợp với thị trường thông qua việc bỏ khung giá đất, đây là những điểm cơ bản, căn bản có thể hỗ trợ cho thị trường bất động sản, hỗ trợ cho hoạt động sản xuất kinh doanh có thể phát triển trong thời gian tới.

Rất cảm ơn những chia sẻ của ông!