Không luật hóa thì cán bộ sợ sai, không dám làm

Tiếp tục phiên họp, sáng 16.11, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Đất đai (sửa đổi).

Báo cáo về một số nội dung lớn tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, so với dự thảo đã được Quốc hội thảo luận tại Kỳ họp thứ 6, có 6/26 nội dung đã tiếp tục thu gọn còn 1 phương án, nhưng vẫn còn tới 14/26 nội dung còn có 2 phương án trong đó có quy định phương pháp định giá đất và các trường hợp, điều kiện áp dụng.

Theo Chủ nhiệm Vũ Hồng Thanh, trên cơ sở các ý kiến tại Kỳ họp thứ 6, dự thảo tiếp tục thiết kế 2 phương án.

Phương án 1: Quy định tại Luật về nội dung phương pháp định giá đất, nhưng giao Chính phủ quy định trường hợp, điều kiện áp dụng từng phương pháp, đây là phương án được Chính phủ đề xuất.

Phương án 2: Quy định tại Luật về nội dung phương pháp định giá đất và trường hợp, điều kiện áp dụng từng phương pháp để bảo đảm tính công khai, minh bạch, dễ áp dụng.

Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định lựa chọn phương án 2.

Phát biểu ý kiến, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết cá nhân ông và quan điểm thảo luận của Bộ Chính trị cũng thống nhất với phương án 2. Nội dung này càng công khai, minh bạch càng tốt, không có lý do gì mà không quy định tại luật.

Theo Chủ tịch Quốc hội, nếu không quy định tại luật về nội dung phương pháp định giá đất và trường hợp, điều kiện áp dụng từng phương pháp thì bên dưới lại sợ sai, không dám làm, phải quy định trong luật để bảo vệ cán bộ.

Bên cạnh đó, nếu không luật hóa trường hợp, điều kiện áp dụng từng phương pháp mà lại để tận 4 phương pháp thì cơ quan kiểm toán, thanh tra lại hỏi sao anh không chọn phương pháp kia mà lại chọn phương pháp này, nếu phương pháp khác cao hơn chỉ 1 đồng là “chết” rồi.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, hiện nay, kêu khó là do chưa quy định được hay là không muốn quy định, không luật hóa thì ai dám làm.

"Đây là vấn đề quan trọng nhất, dự thảo trình Quốc hội tới đây chỉ còn 1 phương án thôi. Nếu Chính phủ đồng ý phương án 2 thì tốt, không thì vẫn trình phương án 2 và nói rõ quan điểm của Chính phủ”, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu.

Mở nhưng phải có kiểm soát

Nội dung khác vẫn còn 2 phương án là quy định về quyền và nghĩa vụ của tổ chức kinh tế, đơn vị sự nghiệp công lập sử dụng đất thuê trả tiền hằng năm (Điều 34).

Dự thảo trình Quốc hội thiết kế 2 phương án. Đa số ý kiến đại biểu Quốc hội phát biểu ý kiến về nội dung này lựa chọn phương án 1. Đa số ý kiến trong Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng lựa chọn phương án 1 khi cho ý kiến về dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ sáu.

Trên cơ sở các ý kiến, dự thảo tiếp tục thiết kế 2 phương án.

Phương án 1: Đơn vị sự nghiệp công lập khi lựa chọn hình thức thuê trả tiền hằng năm thì không được quyền bán, quyền thế chấp, góp vốn bằng tài sản gắn liền với đất thuê.

Phương án 2: Đơn vị sự nghiệp công lập khi lựa chọn hình thức thuê trả tiền hằng năm thì được quyền bán, quyền thế chấp, góp vốn bằng tài sản gắn liền với đất thuê. Chính phủ đề xuất theo hướng này.

Thường trực Ủy ban Kinh tế báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định lựa chọn phương án 1. Do pháp luật dân sự quy định việc xử lý tài sản trên đất và đất phải thực hiện đồng bộ nên phương án này giúp bảo toàn đất có nguồn gốc là đất do Nhà nước giao cho đơn vị sự nghiệp công lập sử dụng (nay chuyển sang hình thức thuê đất).

Phát biểu ý kiến, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ chọn phương án 1 và nói tuy mở nhưng phải có kiểm soát.

Nhấn mạnh đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ đến mấy thì vẫn là đơn vị sự nghiệp công lập, không phải là một doanh nghiệp, đây là tài sản công nên không có thế chấp hay bán bởi rất rủi ro. Đây là vấn đề được Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề cập nhiều lần, đề nghị Chính phủ thống nhất về điều này, có mở nhưng có kiểm soát.

Quan điểm của Đảng, Nhà nước đã khẳng định đối với lĩnh vực y tế và giáo dục thì nguồn lực nhà nước vẫn là quan trọng nhất, vẫn là vai trò chủ đạo.