Chỉ nên phân cấp, ủy quyền ở những cấp quản lý hành chính chung

Ngày 4.10, tại Đại học Quốc gia Hà Nội, Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội đã tiếp xúc cử tri huyện Thạch Thất trước kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV; lấy ý kiến đóng góp vào dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi).

Phó trưởng đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội Phạm Thị Thanh Mai chủ trì hội nghị.

Đóng góp ý kiến vào dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi), PGS.TS Nguyễn Hoàng Anh (Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội) cho rằng, các quy định về phân cấp, phân quyền trong dự thảo khá mạnh mẽ, tạo điều kiện cho Hà Nội thực hiện các hoạt động linh hoạt hơn.

Tuy nhiên, trên cơ sở kinh nghiệm quốc tế, PGS.TS Nguyễn Hoàng Anh cho rằng, nên có sự giới hạn trong phân cấp, ủy quyền. Chỉ nên phân cấp, ủy quyền ở những cấp quản lý hành chính chung - không áp dụng với các cơ quan chuyên môn ở cấp huyện, quận, thị xã bởi tính chất của ủy quyền là chỉ cơ quan chủ quản mới có thể ủy quyền cho cơ quan trực thuộc mình.

Về việc phân quyền cho chính quyền TP Hà Nội trong lĩnh vực tổ chức bộ máy, biên chế, theo GS.TS Phạm Hồng Thái (Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội), vấn đề đặt ra là Hà Nội có cần thành lập thêm các cơ quan chuyên môn đặc thù, tổ chức hành chính đặc thù thuộc UBND thành phố hay không? Nếu cần thiết thì việc giao cho HĐND TP Hà Nội quyết định là hợp lý, để đáp ứng yêu cầu thực tiễn đặt ra.

Bên cạnh đó, việc giao cho HĐND thành phố Hà Nội quy định việc thành lập, tổ chức lại, giải thể cơ quan chuyên môn đặc thù, tổ chức đặc thù của quận, huyện, thị xã có thể gây tranh cãi vì liên quan đến sự thống nhất trong quy định của pháp luật và xu hướng phân quyền cho cơ sở.

Góp ý về quy định thành phố trực thuộc Thủ đô, GS.TS Nguyễn Đăng Dung (Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội) cho hay, dù thành lập thành phố trong thành phố thì thành phố đó vẫn là một chủ thể, cấp chính quyền hoàn chỉnh.

Cấp chính quyền này phải có cả cơ quan lập pháp và hành pháp. Riêng tư pháp do yêu cầu của việc thực thi thống nhất trên toàn lãnh thổ thì bộ máy tư pháp không nên được tổ chức trong phạm vi địa giới hành chính của thành phố trong thành phố.

PGS.TS Đặng Minh Tuấn (Trường Đại học Luật) đề nghị, TP Hà Nội nên cân nhắc áp dụng đầy đủ mô hình chính quyền đô thị (không tổ chức HĐND ở cả cấp phường và quận), quy định trong Luật Thủ đô với tính chất là một văn bản có giá trị lâu dài, ổn định.

Quy định thoáng hơn số lượng đại biểu HĐND thành phố

Về số lượng đại biểu HĐND thành phố và HĐND quận/huyện/thị xã, ông Chu Sơn Hà - nguyên Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội - cho rằng, cần quy định “thoáng” hơn, có thể theo tỉ lệ dân cư, chứ không nên quy định “cứng".

Phát biểu góp ý, TS Nguyễn Anh Đức (Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội) đề nghị, ban soạn thảo cân nhắc tham khảo Nghị quyết số 97/2023/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Hồ Chí Minh đã trao cho HĐND TP Hồ Chí Minh quyền tự quyết định thù lao trả cho chuyên gia, nhà khoa học, người có tài năng đặc biệt.

Đồng thời được quyết định mức thu nhập và các chính sách khác để tuyển dụng công chức, viên chức từ nguồn sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, người có trình độ cao phù hợp với nhu cầu tuyển dụng của thành phố.

“Đối với Thủ đô, cơ quan HĐND cũng nên được khẳng định thẩm quyền tự chủ tương ứng hoặc rõ nét hơn nhằm chủ động quyết định về thu nhập dành cho cán bộ, công chức, viên chức trong những trường hợp, hoàn cảnh đặc biệt, chứ không chỉ riêng về thù lao khi thu hút nhân tài” - TS Nguyễn Anh Đức nói.

Tại hội nghị, đại biểu Quốc hội thuộc Đoàn đại biểu Quốc hội Hà Nội cho biết, những ý kiến đóng góp của các đại biểu, các chuyên gia sẽ được tổng hợp đầy đủ, gửi đến cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết theo quy định.