Giá đất ghi trên các hợp đồng chuyển nhượng chênh lệch giá trị bảng giá đất được ban hành

Đại biểu Tạ Thị Yên (đoàn Điện Biên) - cho rằng, khó để xác định chính xác được giá đất sát với giá trị trường, đây là vấn đề hết sức phức tạp do bản thân yếu tố thị trường luôn biến động.

Đồng tình với Nguyên tắc, căn cứ, phương pháp định giá đất được quy định ở Điều 154, song đại biểu nêu một số băn khoăn.

Theo đó, nếu chúng ta coi “Giá đất được ghi trong hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đã được công chứng, chứng thực” là một trong những Thông tin đầu vào để xác định giá đất theo các phương pháp định giá đất (khoản 3) thì khó có thể có thông tin đầu vào chính xác, đảm bảo nguyên tắc là xác định giá đất theo nguyên tắc thị trường. 

Thực tế cho thấy, giá đất ghi trên các hợp đồng chuyển nhượng, kể cả công chứng thường bằng và thấp hơn giá trị bảng giá đất được ban hành. 

Do đó, đại biểu Yên đề nghị nên coi “Kết quả xác định giá đất do tổ chức tư vấn định giá đất thực hiện là một trong những căn cứ để cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét, quyết định giá đất” (khoản 4 điều 154) cũng là một trong những thông tin đầu vào của việc xác định giá đất.

Cùng thảo luận liên quan tới nội dung về tài chính đất đai, đại biểu Huỳnh Thị Phúc (Đoàn Bà Rịa -Vũng Tàu) - cho rằng, việc xác định giá đất, phương pháp xác định giá đất hiện nay có những điểm chưa phù hợp, chưa thể hiện sự công khai, minh bạch đã gây nên những vấn đề tiêu cực, làm ảnh hưởng đến chính sách về đất đai của Nhà nước, quyền và lợi ích chính đáng của nhân dân. 

Do đó, những quy định mới cần được xem xét sửa đổi, bổ sung đảm bảo phù hợp, khả thi và hiệu quả nhưng cần quan tâm đến độ giãn về thời gian áp dụng quy định, cách thức xác định giá đất theo phương pháp mới. Trong đó xem xét đến việc áp dụng phương pháp hệ số để tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.

Cụ thể khoản 1, Điều 154 dự thảo luật quy định: bảng giá đất được xây dựng định kỳ hàng năm nên sửa đổi thành bảng giá đất được xây dựng định kỳ 3 năm để tránh lãng phí về thời gian tổ chức và các quy trình xây dựng bảng giá đất. 

Đề xuất 2 hình thức bồi thường khi thu hồi đất: Bằng đất hoặc bằng tiền

Đại biểu Bùi Thị Quỳnh Thơ (Đoàn Hà Tĩnh) - nhấn mạnh, phương pháp xác định giá đất là vấn đề mà cử tri và nhân dân đặc biệt quan tâm trong suốt thời gian qua.

Tuy nhiên, trong dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) chỉ đề cập đúng một câu về nội dung này và giao Chính phủ quy định chi tiết.

Đại biểu Quốc hội Bùi Thị Quỳnh Thơ cho rằng, để dự thảo Luật này đảm bảo tính khả thi và có hiệu lực cao, đề nghị cơ quan soạn thảo nêu rõ các phương pháp định giá và các trường hợp áp cụ thể… 

Ngoài ra, dự thảo luật đang quy định hành vi bị nghiêm cấm liên quan đến hai chủ thể: cơ quan quản lý nhà nước và người sử dụng đất.

Tuy nhiên, đại biểu Bùi Thị Quỳnh Thơ cho rằng, trong thực tế có các chủ thể liên quan đến giao dịch đất đai, ví dụ như người chuyển nhượng đất, người môi giới đặc biệt. 

Bên cạnh đó, dự thảo luật cũng quy định nghiêm cấm đối với hành vi nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất không đúng quy định pháp luật. Đại biểu Thơ cho rằng, đây là hành vi mang tính thụ động.

Nữ đại biểu bày tỏ băn khoăn, vậy hành vi chuyển quyền sử dụng đất không đúng quy định của pháp luật, mang tính chủ động thì có bị coi là hành vi vi phạm pháp luật bị nghiêm cấm không? Bởi nếu như quy định dự thảo Luật thì trường hợp này không thuộc điều bị nghiêm cấm.

Về bồi thường khi thu hồi đất, đại biểu Mai Văn Hải (Thanh Hóa) đề xuất 2 hình thức để người có đất bị thu hồi lựa chọn: bằng đất hoặc bằng tiền.

“Nếu quy định 4 hình thức thì người có đất bị thu hồi sẽ có rất nhiều trường hợp đưa ra sự lựa chọn khác nhau, gây khó khăn cho chính quyền trong vấn đề thu hồi đất. Do vậy, tôi đề nghị chỉ có 2 hình thức bằng tiền hoặc bằng đất”, ông Hải nêu.