Người tiêu dùng bị bủa vây bởi thông tin giả

Sáng 26.5, thảo luận về Dự thảo Luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (sửa đổi), đại biểu Quốc hội Tô Văn Tám (đoàn tỉnh Kon Tum) cho biết, một trong những vấn đề quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng là họ có thông tin đầy đủ, chính xác về chất lượng của sản phẩm, dịch vụ, hàng hóa.

Trong điều kiện hiện nay, các phương tiện truyền thông xã hội đóng vai trò to lớn và quan trọng trong quảng bá thông tin sản phẩm. Tuy nhiên, có những có những hành vi quảng bá không đúng, không đầy đủ hoặc sai lệch, tung tin giả về chất lượng sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ.

Thậm chí, xuất hiện nhiều trang web giả để giả mạo thương hiệu sản phẩm, mạo danh các bệnh viện - bác sĩ có uy tín, đánh lừa người tiêu dùng tiêu thụ hàng hóa, dịch vụ...

Theo đại biểu, giữa sự bủa vây của những thông tin giả, người tiêu dùng khó phân biệt, nhiều người “tiền mất tật mang” vì thông tin sai lệch. Đứng trước thực trạng thông tin như hiện nay, người tiêu dùng có quyền yêu cầu và đặt câu hỏi về trách nhiệm của các cơ quan quản lý.

Do đó, đại biểu Tô Văn Tám đề nghị bổ sung vào Dự thảo Luật trách nhiệm của Bộ Công thương và các bộ, ngành có liên quan - nhất là Bộ Thông tin và Truyền thông về trách nhiệm ngăn chặn, loại trừ các thông tin sai lệch mạo danh trên các phương tiện truyền thông xã hội bằng các biện pháp kỹ thuật nghiệp vụ.

Còn đại biểu Huỳnh Thị Phúc (đoàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) cho rằng, trong thời đại công nghệ 4.0 của thế giới phẳng, việc giao dịch mua bán hàng hóa, dịch vụ qua nền tảng số qua không gian mạng là tất yếu. Với thực trạng hiện nay, tình trạng quảng cáo cũng như các vấn đề liên quan đến quảng cáo trên các nền tảng số, dự thảo Luật bảo vệ người tiêu dùng (sửa đổi) cũng đã bổ sung các quy định có liên quan kịp thời và phù hợp.

Tuy nhiên, đại biểu cho rằng, vẫn còn một số nội dung trên không gian mạng cần xem xét kỹ hơn như tại quy định của Điều 39 của dự án Luật. Vì vậy, đại biểu đề nghị Ban soạn thảo xem xét, bổ sung quy định về trách nhiệm của cơ quan truyền thông trong việc quảng cáo, quảng bá, giới thiệu sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ phải đảm bảo không được sai lệch về chất lượng, giá, công dụng cũng như thổi phồng chức năng của sản phẩm dẫn đến các hành vi lừa dối, gây ảnh hưởng đến người tiêu dùng, người sử dụng dịch vụ, đồng thời đảm bảo không được vi phạm thuần phong mĩ tục của Việt Nam.

Người tiêu dùng cũng xâm hại, ảnh hưởng tới người tiêu dùng khác

Đại biểu Nguyễn Văn Cảnh  (đoàn Bình Định) đề xuất luật cần quan tâm đến việc bảo vệ quyền lợi tiêu dùng khi bị người tiêu dùng khác xâm hại.

Việt Nam đang phấn đấu thành nước văn minh, để đạt được cần rất nhiều yếu tố như nguồn lực văn hóa, con người, pháp luật. Trong đó, 2 luật tác động trực tiếp nhất là luật Trật tự đảm bảo an toàn giao thông đường bộ và luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Lý do, trong cuộc sống hàng ngày, hành vi đi lại và kinh doanh, mua bán, ăn uống, vui chơi giải trí được thực hiện thường xuyên nhất. Đại biểu Cảnh cũng cho rằng, tại các nước văn minh phương Tây, họ rất tôn trọng quyền cá nhân. Trong khi đó, nhiều người tiêu dùng bị người khác chen lấn khi sử dụng dịch vụ; ăn mặc, nói năng không phù hợp; đem theo vật nuôi, có hành vi không phù hợp thuần phong mĩ tục.

“Có lẽ ai cũng gặp phải nhiều lần vấn đề này dù không phân biệt giới tính, độ tuổi, trình độ, chức vụ, điều kiện kinh tế. Nhiều người tiêu dùng nghĩ tổ chức, cá nhân kinh doanh phải xem họ là thượng đế. Nhưng những người tiêu dùng khác cũng là thượng đế và được bảo vệ quyền lợi”, ông Cảnh nói.

Đại biểu đoàn Bình Định đề nghị dự luật quy định rõ quyền lợi hợp pháp của người tiêu dùng, trước hết phải được tổ chức, cá nhân kinh doanh đảm bảo không bị xâm hại, không chỉ từ tổ chức, cá nhân khác mà từ cả người tiêu dùng khác.

Đại biểu Nguyễn Thị Thủy, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Quốc hội, thì đề nghị cân nhắc quy định, chỉ nên áp dụng quy định bắt buộc phải ban hành quy trình giải quyết yêu cầu khiếu nại của người tiêu dùng đối với những doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh, những ngành hàng lớn, có tác động đối với diện rộng người tiêu dùng. 

Lý do, nhiều hộ kinh doanh hoặc tổ chức, doanh nghiệp quy mô nhỏ không đủ điều kiện để lập bộ phận giải quyết khiếu nại, trong khi nếu không lập sẽ bị xử lý vi phạm quy định.