Tất cả thành viên trong xã hội đều được hưởng lợi từ giá trị gia tăng từ đất do Nhà nước đầu tư

Tiếp tục chương trình làm việc Kỳ họp thứ 6, sáng nay (3.11), Quốc hội tiến hành thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi. Trong đó, thu hồi đất, bồi thường giá đất, hỗ trợ tái định cư… là những nội dung tiếp tục được nhiều đại biểu quan tâm, đóng góp ý kiến.

Đại biểu Quốc hội Lê Thanh Vân (Đoàn Cà Mau) cho rằng, cần nhất quán trong xác định bồi thường giá đất, theo 2 nguyên tắc.

Một là chỉ bồi thường giá trị đất theo mục đích ghi trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, không lẫn lộn giữa các loại đất. Hai là tất cả thành viên trong xã hội đều được hưởng lợi từ giá trị gia tăng từ đất do Nhà nước đầu tư và thực hiện quy hoạch, không một ai được hưởng quyền lợi riêng ở đó.

“Nếu xác định được 2 nguyên tắc đó thì sẽ không tạo ra sự nhầm lẫn trong bồi thường đất, vì cứ có dự án, có quy hoạch là tự động tăng giá đất và yêu cầu giá không có hạn”, đại biểu nêu quan điểm.

Theo đại biểu, Nhà nước - bên cạnh thực hiện quy hoạch đối với dự án đất ở đất thương mại, đất khu đô thị - phải đứng ra giải phóng mặt bằng, bàn giao đất sạch cho các đối tượng tham gia đấu giá. Trong quy hoạch 1/500, Nhà nước phải định ra được không gian, lòng đất, phạm vi phát triển, gần như một sản phẩm quy hoạch để tiến hành đấu giá đất, đấu giá dự án. Toàn bộ tiền số tiền thu được từ đấu giá đất, đại biểu cho rằng, phải phục vụ 3 mục đích: Thu hồi chi phí Nhà nước đầu tư cho quy hoạch chi tiết, kết nối hạ tầng (thực chất đây là đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư); chi phí bồi thường tái định cư; đầu tư phát triển hạ tầng phục vụ lợi ích chung.

Tất cả các dự án quy hoạch đều thực hiện bằng quyền lực của Nhà nước không phân biệt dự án công, dự án tư; tránh tình trạng hai giá, bất bình đẳng, dễ nảy sinh mâu thuẫn giữa nhà đầu tư và người bị thu hồi đất, thậm chí giữa những người bị thu hồi đất.

Về phương pháp bồi thường, theo đại biểu Lê Thanh Vân không khó, vấn đề là lựa chọn phương án phù hợp với từng loại đất và có nguyên tắc trong Luật.

"Ví dụ đất ở gắn với quyền tài sản, tài sản trên đất thì phải áp dụng phương pháp so sánh thị trường, thậm chí là phương pháp thặng dư vì mảnh đất có triển vọng tăng lên nhờ hoạt động thương mại theo lịch sử. Đất sản xuất thì lấy phương pháp thu nhập kết với phương pháp khấu trừ… Nếu xác định được trong luật những nguyên tắc đó thì Chính phủ có cơ sở hướng dẫn thực hiện”, đại biểu Vân nói.

Cần quy định rõ việc công bố hủy bỏ hay tiếp tục kế hoạch sử dụng đất

Nêu ý kiến thảo luận, đại biểu Quốc hội Nguyễn Hải Dũng (Đoàn Nam Định) bày tỏ quan tâm đến quy định thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng...

Đại biểu Dũng cho rằng, quy định như Dự thảo luật lần này đã đảm bảo phù hợp với Điều 54 của Hiến pháp, đó là Nhà nước thu hồi đất do tổ chức, cá nhân đang sử dụng trong trường hợp thật cần thiết và do luật định thì báo cáo với Quốc hội.

Đại biểu Nguyễn Quốc Luận (Đoàn Yên Bái) nhấn mạnh, về tổ chức thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, tại khoản 7 Điều 76 (Diện tích đất được xác định trong kế hoạch sử dụng đất cấp huyện đã được phê duyệt thu hồi để thực hiện dự án hoặc phải chuyển mục đích sử dụng đất mà sau 2 năm liên tục được xác định trong kế hoạch sử dụng đất hằng năm mà chưa có quyết định thu hồi đất hoặc chưa được phép chuyển mục đích sử dụng đất thì cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt kế hoạch sử dụng đất phải xem xét, đánh giá để tiếp tục thực hiện trong kế hoạch sử dụng đất năm tiếp theo hoặc hủy bỏ) đã thuận lợi hơn cho quá trình triển khai dự án đầu tư công. Tuy nhiên Dự thảo luật chưa quy định rõ việc công bố hủy bỏ hay tiếp tục thực hiện đối với diện tích đất đã được HĐND cấp tỉnh thông qua trước đó, nay có phải trình HĐND cấp tỉnh thông qua trước khi UBND cấp tỉnh ra quyết định hay không. Đại biểu cho rằng cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra cần rà soát, nghiên cứu kỹ và có quy định phù hợp về vấn đề này.