Chiến công bất diệt
Liệt sĩ Bế Văn Đàn sinh năm 1931 (người dân tộc Tày), tại xóm Bản Buống, xã Triệu Ẩu (nay là xã Bế Văn Đàn). Xuất thân trong một gia đình nghèo, ngay từ thời niên thiếu, anh đã vất vả lam lũ với cuộc sống, chứng kiến nỗi nhục mất nước. Tháng 1.1949, Bế Văn Đàn đã xung phong vào bộ đội với mong muốn được ra trận chiến đấu, giải phóng quê hương.
Anh được biên chế vào Đại đội 674, Tiểu đoàn 251, Trung đoàn 174, Đại đoàn 316, quân chủ lực của Bộ Quốc phòng. Những năm 1949 - 1953, chiến sĩ Bế Văn Đàn đã cùng đơn vị tham gia nhiều trận đánh trong các chiến dịch. Thời cơ đến, Bộ Chính trị chủ trương mở cuộc tiến công chiến lược Đông - Xuân 1953 - 1954, quyết tâm tiêu diệt địch cụm cứ điểm Điện Biên Phủ, giải phóng Tây Bắc.
Khi ấy, người chiến sĩ trẻ Bế Văn Đàn được chỉ huy phân công làm liên lạc viên tiểu đoàn. Một đại đội thuộc tiểu đoàn được giao nhiệm vụ bao vây giữ chặt địch ở Mường Pồn, huyện Điện Biên. Bị khóa chặt, cô lập, địch tập trung hai đại đội có phi pháo yểm trợ phản kích, hòng thoát khỏi vòng vây của ta. Trận đánh diễn ra mỗi lúc càng ác liệt giằng co hơn.
Sau một lần làm nhiệm vụ truyền tin từ các chỉ huy tới các đơn vị, anh Bế Văn Đàn bị thương, song khi cấp trên lệnh ở lại cùng anh em trực tiếp chiến đấu, anh chấp hành tắp lự. Sau hai đợt nhào ra bị thất bại, đến lần thứ ba địch điên cuồng phản kích, bằng mọi cách nhằm chọc thủng vòng vây của ta.
Lúc này, đơn vị thương vong nhiều, chỉ còn lại 17 tay súng, bản thân Bế Văn Đàn cũng bị thương, nhưng anh vẫn giữ vững vị trí chiến đấu. Khẩu trung liên của chiến sĩ Chu Văn Pù không nhả đạn được vì địa hình khi đó khuất tầm ngắm bắn, 1 khẩu khác người ngắm bắn đã hy sinh.
Nghe thấy súng của ta thưa dần, địch lại rào rào bắn phá, tình thế cấp bách hơn bao giờ hết. Lúc này, chiến sĩ Bế Văn Đàn lao đến, ngồi xuống trong tư thế quỳ, cầm khẩu trung liên đặt hai chân đế lên bờ vai giữ chặt và hô đồng đội bắn ngay.
Đồng chí Pù còn chần chừ chưa bóp cò. Trong giây lát, anh hùng Bế Văn Đàn hô to: “Kẻ thù đang trước mặt, đồng chí có thương tôi thì bắn chết chúng nó đi!”. Anh Chu Văn Pù nghiến răng bóp cò, trút lửa về phía địch, hàng chục tên ngã xuống, đợt phản kích của chúng bị bẻ gẫy hoàn toàn.
Ta tiếp tục giữ vững trận địa chiến đấu. Nhưng, trong lúc lấy thân mình làm giá súng, đồng chí Bế Văn Đàn bị thương nặng vùng ngực; anh hy sinh khi quân thù bị đánh tan đội hình phản kích. Khi đó, khẩu súng vẫn được Bế Văn Đàn gá chặt chân đế trên vai mình, hướng nòng súng về phía quân thù. Hình ảnh đó đã trở thành một biểu tượng cao đẹp về ý chí chiến đấu ngoan cường nhằm thẳng quân thù mà bắn.
Xóm làng phát triển
Những ngày cuối tháng 4 lịch sử, trời bắt đầu vào hè, nắng vàng phủ bóng khắp nơi, chúng tôi (PV) tìm về xã Bế Văn Đàn, huyện Quảng Hòa, tỉnh Cao Bằng. Chính thức mang tên theo người anh hùng liệt sĩ từ năm 2020, Bế Văn Đàn đang thay da đổi thịt từng ngày.
Đường đi lại trong lối xóm đã khang trang hơn, nhiều hộ đã vươn lên kinh tế khá giả từ các mô hình chăn nuôi, trồng cây mía đường. Trao đổi với PV, ông Hoàng Văn Đông (SN 1973, xóm Bắc Vọng) - cho biết: “Mỗi năm gia đình đều duy trì việc nuôi và xuất bán 2 lứa lợn (khoảng 3 tấn lợn hơi) sau khi trừ chi phí mỗi năm gia đình thu về khoảng 150 triệu đồng”.
Ông Lý Quốc Hội - Phó Chủ tịch UBND xã Bế Văn Đàn - cho hay: “Thực hiện các chỉ đạo của cấp trên những năm gần đây người dân tăng thu nhập từ việc trồng cây sắn, mía và các chương trình mục tiêu quốc gia”. Mức thu nhập bình quân đầu người năm 2023 đạt 32 triệu đồng/người/năm (so với năm 2019 khoảng 20 triệu đồng/người/năm, thời gian tới địa phương cố gắng giúp bà con tiếp cận các nguồn vốn ưu đãi để phát triển kinh tế gia đình, chuyển đối mô hình kinh tế từ trồng trọt sang chăn nuôi. Hiện cả xã (641 hộ dân) còn 124 hộ nghèo, 115 hộ cận nghèo và tỉ lệ vẫn đang giảm đều qua các năm. Trong các 19 tiêu chí Nông thôn mới, xã đã đạt 15, năm 2024 xã Bế Văn Đàn phấn đấu đạt thêm 4 tiêu chí.