Quan hệ hữu nghị, truyền thống và thực chất
Kể từ khi thiết lập quan hệ vào ngày 22.3.1973 đến nay, mối quan hệ hữu nghị và hợp tác nhiều mặt giữa hai nước Việt Nam - Bỉ luôn phát triển không ngừng. Bỉ luôn coi trọng quan hệ với Việt Nam, đánh giá cao sự phát triển kinh tế của Việt Nam và là một đối tác quốc tế đóng góp tích cực vào sự thành công của Việt Nam qua chương trình hợp tác phát triển.
Quan hệ chính trị - ngoại giao giữa Việt Nam và Bỉ triển tích cực, đa dạng và thực chất ở cả cấp liên bang và cấp vùng, cộng đồng. Trong những năm gần đây, quan hệ hợp tác kinh tế - thương mại giữa Việt Nam và Bỉ phát triển nhanh chóng và ngày càng được tăng cường. Bỉ hiện là đối tác thương mại lớn thứ 6 của Việt Nam trong EU, trong khi năm 2021 Việt Nam là nhà nhập khẩu lớn thứ 15 ngoài EU của Bỉ.
Về thương mại, 10 tháng đầu năm 2022, thương mại hai chiều đạt 4,068 tỉ USD, trong đó xuất khẩu của Việt Nam sang Bỉ đạt hơn 3,4 tỉ USD, tăng hơn 25% so với cùng kỳ năm 2021, nhập khẩu đạt 622,8 triệu USD.
Cơ cấu mặt hàng xuất nhập khẩu giữa hai nước không cạnh tranh mà mang tính bổ sung cho nhau. Tuy Bỉ là một thị trường nhỏ nhưng quan hệ thương mại giữa Việt Nam và Bỉ ở mức cao so với nhiều nước EU và Châu Âu khác, đặc biệt là xuất khẩu của Việt Nam do hàng hóa từ Việt Nam được vào Bỉ để đưa sang các nước Tây Âu khác.
Về đầu tư FDI của Bỉ vào Việt Nam, tính đến tháng 10.2022, Bỉ có 82 dự án đầu tư còn hiệu lực tại Việt Nam với tổng vốn đầu tư đăng ký đạt 1,1 tỉ USD, đứng thứ 23/139 quốc gia và vùng lãnh thổ có đầu tư tại Việt Nam và đứng thứ 6/24 quốc gia thành viên EU có đầu tư tại Việt Nam. Ở chiều ngược lại, đến nay các doanh nghiệp Việt Nam mới đầu tư sang Bỉ 4 dự án với tổng vốn đầu tư 12,6 triệu USD trong lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo.
Hai nước đang tiếp tục triển khai hiệu quả Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA). Bỉ cũng là nước sớm phê chuẩn Hiệp định Bảo hộ Đầu tư Việt Nam - EU (EVIPA). Những yếu tố này đã tạo xung lực quan trọng thúc đẩy quan hệ giữa Việt Nam và EU cũng như giữa hai nước Việt Nam - Bỉ về kinh tế và chiến lược.
Tiếp tục làm sâu sắc hơn quan hệ Việt Nam - Bỉ
Theo Đại sứ Việt Nam tại Bỉ kiêm nhiệm Luxembourg Nguyễn Văn Thảo, trong chuyến thăm Bỉ của Thủ tướng Phạm Minh Chính lần này, hai nước sẽ tổ chức một số hoạt động tập trung vào chuyên đề nông nghiệp. Việt Nam là nước xuất khẩu nông sản rất lớn ở khu vực và Bỉ cũng là một cường quốc xuất khẩu nông nghiệp. Nhưng một điều rất đặc biệt là các sản phẩm nông nghiệp của Việt Nam và Bỉ không cạnh tranh mà lại mang tính bổ trợ cho nhau. Bỉ có nền nông nghiệp sinh thái công nghệ cao, hoàn toàn có thể chia sẻ kinh nghiệm cho Việt Nam.
Một số thỏa thuận hợp tác dự kiến sẽ được ký kết trong khuôn khổ chuyến thăm như: Dự án hợp tác giữa Bến Tre với tập đoàn của Bỉ để sản xuất than hoạt tính từ sản phẩm của cây dừa; thành lập trung tâm logistics và kho lạnh phục vụ xuất khẩu nông sản của Việt Nam giữa Cần Thơ và doanh nghiệp của Bỉ… Bên cạnh đó, lãnh đạo hai nước cũng sẽ trao đổi hợp tác về các lĩnh vực quan trọng như công nghệ cao, trong đó có hợp tác về chất bán dẫn; cơ sở hạ tầng, logistics và năng lượng tái tạo.
Với các thỏa thuận xoay quanh nhiều chuyên đề hợp tác thiết thực, Đại sứ Nguyễn Văn Thảo khẳng định, chắc chắn chuyến thăm lần này của Thủ tướng Phạm Minh Chính sẽ tạo ra một động lực mới cho phát triển hợp tác giữa Việt Nam và Bỉ.
Trong khi đó, theo Đại sứ Bỉ tại Việt Nam Karl Van Den Bossche, trong chuyến thăm Bỉ của Thủ tướng Phạm Minh Chính, hai bên sẽ thống nhất làm sâu sắc hơn nữa quan hệ Đối tác chiến lược về nông nghiệp. Bỉ đang xem xét hỗ trợ Việt Nam đổi mới công nghệ, tăng cường cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp, đẩy mạnh sản xuất, chế biến, làm mát và vận chuyển hàng nông sản xuất khẩu. Đại sứ khẳng định “đã đến lúc hai nước tăng cường hợp tác các lĩnh vực khác ngoài quan hệ Đối tác chiến lược về nông nghiệp”.
Ngoài ra, Đại sứ Karl Van Den Bossche cho biết, lãnh đạo các nước ASEAN và EU sẽ gặp nhau tại Brussels tại Hội nghị cấp cao đầu tiên kỷ niệm 45 năm quan hệ ASEAN - EU ngày 14.12. Hội nghị được kỳ vọng sẽ tạo ra "kết nối sống còn" giữa hai khối. Theo Đại sứ, quan hệ nồng ấm giữa hai nước Việt Nam và Bỉ trong gần nửa thế kỷ qua được ví là "đường cao tốc" kết nối ASEAN và EU.