Bổ sung khẩn cấp mùa cao điểm

Nguyên vật liệu đầu vào cho quá trình khai thác than vẫn tiếp tục tăng cao, trong khi những vướng mắc quy hoạch ngành than vẫn chưa được tháo gỡ khiến Tập đoàn Công nghiệp Than và Khoáng sản Việt Nam (TKV) gặp rất nhiều khó khăn trong việc tăng sản lượng khai thác.

Tuy nhiên, TKV vẫn cam kết cung cấp đủ khối lượng hợp đồng đã kí với các nhà máy nhiệt điện năm 2023. Riêng với các nhà máy nhiệt điện của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), TKV sẽ cấp tăng thêm khoảng 2.000.000 tấn.

Như vậy, tổng khối lượng than cung cấp cho các nhà máy nhiệt điện năm 2023 của TKV sẽ vượt khoảng 6% so với kế hoạch năm 2023.

4 tháng đầu năm 2023, TKV đã giao cho các nhà máy nhiệt điện 13,527 triệu tấn than, tương dương 35% so với khối lượng hợp đồng. Trong đó, TKV đã giao vượt tiến độ hợp đồng cho một số nhà máy nhiệt điện B.O.T của EVN huy động lượng than cao (4,838 triệu tấn, bằng 43,2% kế hoạch cả năm 11,2 triệu tấn).

Đặc biệt, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Công Thương tại cuộc họp ngày 13.5.2023, cũng như tinh thần thống nhất trong buổi làm việc giữa lãnh đạo hai Tập đoàn TKV-EVN ngày 9.5 về việc cân đối khối lượng than cung cấp cho các nhà máy nhiệt điện của EVN trong các tháng mùa khô 5-6-7.2023, TKV ngay lập tức triển khai và cấp bổ sung 300.000 tấn cho các nhà máy nhiệt điện của EVN trong nửa cuối tháng 5.2023.

Trong các tháng 6-7.2023, TKV sẽ tăng khối lượng cấp cho các nhà máy nhiệt điện khoảng 180.000 tấn/tháng, trong đó các nhà máy của EVN khoảng 80.000 tấn/tháng, tăng 6% so với tiến độ cam kết trong hợp đồng.

Các bên đều gặp khó

Theo kế hoạch, năm 2023, TKV tiêu thụ 46,5 triệu tấn than, trong đó, than cung cấp cho các nhà máy nhiệt điện là 38,52 triệu tấn (bằng 83%).

Ngoài than trong nước, TKV sẽ cung cấp thêm chủng loại pha trộn nhập khẩu than cám 5a.14, 5b.14, 6a.14. Sau khi kí hợp đồng cung cấp than năm 2023, TKV đã chủ động lập kế hoạch nhập khẩu than về pha trộn từ cuối năm 2022. Quý I/2023, TKV đã nhập khẩu khoảng 2,1 triệu tấn; quý II/2023, đang tiến hành nhập khẩu với kế hoạch khoảng 2,6 triệu tấn.

Tuy vậy, theo TKV, với tình hình sản xuất than hiện nay và nhu cầu của các nhà máy nhiệt điện tăng cao trong khi khả năng sản xuất của TKV chưa tăng được do chưa được phép khai thác vượt dưới 15% và giấy phép khai thác cho một số dự án chưa được cấp mới, thì TKV cũng gặp khó khăn.

Đáng chú ý, việc chồng lấn ranh giới mỏ giữa TKV với Tổng Công ty Đông Bắc đến nay chưa giải quyết được khiến Công ty CP than Cao Sơn, TP Cẩm Phả - đơn vị khai thác lộ thiên lớn nhất của TKV - khó có thể xin được giấy phép khai thác mới và nguy cơ dừng hoạt động trong tháng 6 rất rõ ràng.

Theo TKV, nếu không được giải quyết kịp thời thì trong năm 2023, sản lượng than nguyên khai sẽ giảm khoảng 3 triệu tấn so với kế hoạch đầu năm, tương ứng giảm khoảng 2-3 triệu tấn than pha trộn nhập khẩu cấp cho sản xuất điện.

Trong khi đó, lượng than tồn kho đầu kì ở mức thấp (6,61 triệu tấn: trong đó: Tồn kho than sạch 6,13 triệu tấn; than nguyên khai 0,48 triệu tấn), trong khi nhu cầu tiêu thụ than ở mức cao.

Theo EVN, khả năng cung cấp than của TKV và Tổng Công ty Đông Bắc cho sản xuất điện năm 2023 là 46 triệu tấn, thấp hơn so với Biểu đồ cấp than cho sản xuất điện năm 2023 đã được phê duyệt tại Quyết định số 163/QĐ-BCT ngày 6.2.2023 là hơn 6 triệu tấn. Trong đó, riêng với các nhà máy nhiệt điện của EVN thiếu 1,3 triệu tấn. Trong các tháng cao điểm mùa khô (từ tháng 5-7.2023), dự kiến nhu cầu than cho các nhà máy tiếp tục tăng cao.