Lãi suất liên tục leo thang

Bước vào những tháng cuối năm, nhiều ngân hàng đẩy lãi suất các kỳ hạn từ 6 tháng trở lên cao, mức tăng phổ biến từ 0,2 - 0,8 điểm phần trăm. Ở nhiều ngân hàng, lãi suất kỳ hạn 6 tháng đưa lên quanh mức 8%/năm, tương đương với kỳ hạn dài từ 1 năm trở lên. Không ít các ngân hàng còn triển khai dạng chứng chỉ tiền gửi có kỳ hạn 1 năm, 2 năm... cho đến 5 năm với lãi suất trên dưới 9%/năm, thậm chí có ngân hàng đẩy lên trên 10%/năm. Đây là các mức huy động vốn của các công ty tài chính tiêu dùng - vốn chỉ được huy động vốn của tổ chức nhưng cho vay với cá nhân dạng tín chấp.

Ngân hàng có mức điều chỉnh lãi suất huy động cao nhất đợt này là ngân hàng ABBank. Cụ thể, từ ngày 17.8, khách hàng cá nhân có nhu cầu gửi tiền tiết kiệm tại ABBank sẽ được hưởng mức lãi suất là 7,5%/năm cho kỳ hạn 6 tháng và 8,5%/năm cho kỳ hạn 12 tháng.

Ngân hàng SHB cũng điều chỉnh tăng lãi suất tiết kiệm kỳ hạn 6 tháng lên đến 7,8%/năm, kỳ hạn 9 tháng, 12 tháng và 13 tháng, mức lãi suất tối đa sẽ lần lượt là 8%/năm, 8,1%/năm và 8,2%/năm. Trước đó, lãi suất cao nhất của ngân hàng này chỉ ở mức 7,2%/năm.

Eximbank áp dụng biểu lãi suất mới từ 20.8, với lãi suất cao nhất khi gửi tiết kiệm tại quầy của Eximbank áp dụng là 8,4%/năm cho kỳ hạn 13 tháng, 24 tháng, 36 tháng thay vì 8%/năm như trước đây. Riêng lãi suất kỳ hạn 12 tháng tăng vọt từ 6,8%/năm lên 7,8%/năm. Từ ngày 12.8, OCB áp dụng biểu lãi suất gửi tiết kiệm cao nhất tại quầy và online là 8%/năm và 8,1%/năm kỳ hạn 36 tháng, trong khi trước đó chỉ ở mức 7,6%/năm và 7,7%/năm.

Bên cạnh việc điều chỉnh tăng lãi suất huy động, để giải quyết cơn khát vốn trung và dài hạn, một số ngân hàng cũng đang huy động vốn thông qua việc phát hành chứng chỉ tiền gửi với lãi suất hấp dẫn. Ngân hàng TMCP Bản Việt (Viet Capital Bank) mới đây đã chính thức phát hành chứng chỉ tiền gửi ghi danh dành cho khách hàng cá nhân và khách hàng tổ chức với lãi suất lên đến 10,2%/năm. Theo đó, chứng chỉ tiền gửi dành cho khách hàng cá nhân có mệnh giá từ 10 triệu đồng, dành cho khách hàng tổ chức mệnh giá từ 100 triệu đồng với 4 kỳ hạn cố định: 24 tháng, 36 tháng, 48 tháng và 60 tháng, tương ứng với các kỳ hạn gửi là mức lãi 9,5%/năm, 9,8%/năm, 10,0%/năm và 10,2%/năm.

Đây có thể xem là mức lãi suất cao nhất trên thị trường tiền gửi ngân hàng hiện nay. Trước Viet Capital Bank, mức lãi suất cao nhất thuộc về chứng chỉ tiền gửi kỳ hạn 61 tháng của Ngân hàng TMCP Quốc tế Việt Nam (VIB) và chứng chỉ tiền gửi kỳ hạn 24 tháng của Ngân hàng TMCP Việt Á (VietABank).

Theo ghi nhận trên thị trường, đa phần chứng chỉ tiền gửi có kỳ hạn dưới 60 tháng, cho thấy phần nhiều ngân hàng phát hành chứng chỉ tiền gửi là nhằm mục tiêu huy động vốn trung và dài hạn, trong bối cảnh Ngân hàng Nhà nước có kế hoạch đưa tỉ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn tối thiểu từ mức 40% hiện này xuống mức 30% vào năm 2021 hoặc năm 2022.

Ngân hàng nhà nước “tuýt còi”

Trước diễn biến nóng của của lãi suất huy động, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã ra văn bản cảnh báo. Cụ thể, NHNN cho biết thời gian qua đã xuất hiện hiện tượng các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài điều chỉnh lãi suất tiền gửi bằng VND nhanh và khá lớn ở một số kỳ hạn hoặc triển khai các sản phẩm chứng chỉ tiền gửi với mức lãi suất cao.

NHNN cho rằng, động thái tăng lãi suất này tiềm ẩn nhiều rủi ro ảnh hưởng đến sự ổn định và phát triển lành mạnh của hệ thống ngân hàng, tạo ra diễn biến tâm lý tiêu cực trên thị trường, có nguy cơ dẫn đến cuộc đua về lãi suất huy động giữa các tổ chức tín dụng, gây bất ổn thị trường tiền tệ.

NHNN sẽ theo dõi sát việc triển khai giải pháp về lãi suất và tín dụng của các tổ chức tín dụng và sẽ có biện pháp xử lý nghiêm trường hợp vi phạm quy định của pháp luật và chỉ đạo của NHNN. Trong đó bao gồm cả biện pháp thu hẹp chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng của tổ chức ngân hàng vi phạm.

Để đảm bảo ổn định thị trường tiền tệ, góp phần thực hiện mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, Thống đốc đã yêu cầu các tổ chức tín dụng duy trì mặt bằng lãi suất huy động ổn định hợp lý, phù hợp với khả năng cân đối vốn, khả năng mở rộng tín dụng lành mạnh, chấp hành quy định về lãi suất tiền gửi, tăng cường kiểm soát tín dụng vào các lĩnh vực rủi ro. Tăng cường kiểm soát chặt chẽ về việc chấp hành tín dụng đối với khách hàng và người có liên quan…