12. Các nhà khoa học xác định việc hình thành sao trong thiên hà của chúng ta bắt đầu như thế nào
Lần đầu tiên, giới khoa học giải thích điều gì đã kích hoạt sự hình thành những ngôi sao trong Dải Ngân hà, theo một bài báo đăng trên tạp chí Nature vào tháng 1.2022. Một phản ứng dây chuyền của siêu tân tinh khoảng 14 triệu năm trước đã dẫn đến việc tạo ra một bong bóng rộng 1.000 năm ánh sáng ở trung tâm là thiên hà của chúng ta.
Dù các nhà khoa học đã biết sự tồn tại của bong bóng này, nhưng gần đây họ phát hiện ra rằng tất cả những khu vực hình thành sao cục bộ đều nằm trên bề mặt của bong bóng, do phản ứng dây chuyền đã đẩy bụi và khí cần thiết để tạo ra những ngôi sao mới ra rìa bong bóng.
13. Chụp được ảnh hố đen của Dải Ngân hà
Vào tháng 5, các nhà khoa học công bố hình ảnh đầu tiên về Sagittarius A*, một hố đen ở trung tâm thiên hà của chúng ta. Đây là kết quả của một nỗ lực quốc tế được gọi là dự án Kính viễn vọng Chân trời Sự kiện. Năm 2019, cũng nhóm nhà khoa học này đã công bố hình ảnh đầu tiên về hố đen ở trung tâm thiên hà M87, lớn hơn 1.500 lần so với Sagittarius A*.
14. NASA cho tàu vũ trụ đâm vào một tiểu hành tinh trong cuộc thử nghiệm phòng thủ
NASA phóng tàu vũ trụ vào một tiểu hành tinh hồi tháng 9 trong thử nghiệm làm thay đổi quỹ đạo của tiểu hành tinh nhằm tìm hiểu về cách tác động với những tiểu hành tinh có thể đe dọa Trái đất trong tương lai. Theo NASA, Thử nghiệm chuyển hướng tiểu hành tinh kép DART là “thử nghiệm phòng thủ hành tinh đầu tiên”.
15. Hàn Quốc phóng vệ tinh bằng tên lửa vũ trụ tự phát triển
Hàn Quốc phóng thành công vệ tinh bằng tên lửa Nuri do Viện nghiên cứu hàng không vũ trụ của chính phủ và các công ty trong nước chế tạo. Sự kiện này mở ra kỷ nguyên vũ trụ mới đầy tham vọng cho đất nước và mang tới niềm tự hào cho đất nước. Hàn Quốc đặt mục tiêu cho tàu vũ trụ hạ cánh xuống Mặt trăng năm 2030.
16. Một người đàn ông bị liệt được an tử hợp pháp ở Italia
Vào tháng 6.2022, Federico Carboni - người đàn ông 44 tuổi bị liệt suốt 12 năm sau một vụ tai nạn giao thông, đã trở thành người đầu tiên ở Italia được an tử hợp pháp. Năm 2019, tòa án cấp cao nhất của Italia ra phán quyết công nhận an tử là hợp pháp trong một số trường hợp nhất định. Đây vốn là một vấn đề được tranh luận rộng rãi ở một quốc gia chủ yếu theo Công giáo La Mã.
17. Phụ nữ được bổ nhiệm vào các vị trí cấp cao ở Vatican và Al Azhar
Lần đầu tiên, 3 người phụ nữ được bổ nhiệm vào một ủy ban của Vatican làm cố vấn cho Giáo hoàng Francis về các ứng cử viên cho chức giám mục trong Giáo hội Công giáo. Ở Ai Cập, Nhà thờ Hồi giáo Al Azhar chỉ định một phụ nữ làm cố vấn cho Đại Imam Sheikh Ahmed el-Tayeb, lần đầu tiên trong lịch sử 1.000 năm của tổ chức Hồi giáo này.
18. Người Công giáo đông hơn người Tin lành ở Bắc Ireland
Theo số liệu điều tra dân số được công bố vào tháng 9, lần đầu tiên có nhiều người Công giáo sống ở Bắc Ireland hơn người Tin lành kể từ khi hợp nhất vào lãnh thổ Vương quốc Anh hơn một thế kỷ trước.
19. Hạt vi nhựa được phát hiện trong máu người
Nghiên cứu được công bố vào tháng 3 trên tạp chí Environment International xác định đã tìm thấy hạt vi nhựa trong máu người. Trong máu của khoảng một nửa số người tham gia nghiên cứu có polyetylen terephthalate - một loại polymer được sử dụng trong chai nước và bao bì thực phẩm cũng như những vật dụng hàng ngày khác.
Trước đó, các nhà khoa học xác định con người tiếp xúc với các hạt nhựa siêu nhỏ thông qua thực phẩm nạp vào cơ thể, nước uống và không khí họ hít thở.
20. Vi khuẩn đủ lớn để nhìn bằng mắt thường, theo các nhà khoa học
Nghiên cứu được công bố vào tháng 6 trên tạp chí Science xác định sự tồn tại của một loại vi khuẩn có thể nhìn thấy mà không cần kính hiển vi, làm đảo lộn quan điểm khoa học được chấp nhận lâu nay rằng vi khuẩn có bản chất cực nhỏ.
Trung bình, Thiomargarita magnifica phát triển chiều dài khoảng 9.000 micron (0,35 inch). Mặc dù Thiomargarita magnifica lần đầu tiên được phát hiện năm 2009 trong một khu rừng ngập mặn ở Caribe, nhưng các nhà nghiên cứu phải mất thời gian để xác định rằng đó là một loài vi khuẩn vì kích thước đáng kinh ngạc của nó.
21. Hài cốt của tộc người Neanderthal được tìm thấy trong hang động ở Nga
Các nhà khoa học phát hiện ra hài cốt đầu tiên được biết đến của một tộc người Neanderthal trong một hang động ở Nga, theo nghiên cứu công bố trên tạp chí Nature vào tháng 10. Những phát hiện này đã dẫn đến một trong những nghiên cứu di truyền lớn nhất về một tộc người Neanderthal cho đến thời điểm hiện tại. Các nhà khoa học tin rằng, nhóm khoảng 11 người Neanderthal này có thể đã qua đời vào khoảng 54.000 năm trước, có khả năng là do đói.
22. Một thềm băng sụp đổ ở đông Nam Cực
Thềm băng Conger sụp vào giữa tháng 3 - lần sụp đổ đầu tiên ở phía đông Nam Cực kể từ khi các vệ tinh bắt đầu ghi lại hoạt động ở đây năm 1979. Theo các chuyên gia, sự sụp đổ của thềm băng rộng 1.165 km2 xảy ra sớm hơn dự kiến và diễn ra ở phần của lục địa được coi là ít bị tổn thương trước tác động của biến đổi khí hậu.