Ngày 15.6, Liên minh Châu Âu (EU) đã ký một thỏa thuận với Ai Cập và Israel mua khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) cho các nước thành viên. EU hy vọng thỏa thuận này sẽ giúp châu lục giảm bớt sự phụ thuộc năng lượng vào nhà cung cấp chính là Nga, theo RT.
Thỏa thuận khí đốt ba bên
Dự kiến, Israel sẽ tăng cường xuất khẩu khí đốt tự nhiên qua các đường ống sẵn có đến các cảng của Ai Cập, nơi nó có thể được điều áp và hóa lỏng, trước khi được vận chuyển đến Châu Âu bằng đường biển. Một số khí đốt của Israel đã được gửi bằng đường ống đến các nhà máy hóa lỏng trên bờ biển Địa Trung Hải của Ai Cập, từ đó nó được tái xuất dưới dạng LNG.
Israel có thể xuất khẩu bao nhiêu khí đốt?
Israel hiện xuất khẩu khoảng 5 tỉ mét khối khí đốt mỗi năm cho Ai Cập. Cairo trước đó đã ký hợp đồng với nước này để mua 64 tỉ mét khối khí đốt trong hơn một thập kỷ. Hai bên sau đó kéo dài thỏa thuận lên 15 năm, với khối lượng nguồn cung tăng lên tới 6,9 tỉ mét khối mỗi năm.
Bao nhiêu nhiên liệu có thể được chuyển đến Châu Âu?
Bộ trưởng Năng lượng Israel Karine Elerarar trước đó cho biết, Tel Aviv khó có thể cung cấp "khối lượng lớn", do phần lớn khả năng hiện có đã cung cấp cho Ai Cập, Jordan và thị trường trong nước. Các quan chức cho biết có thể sẽ mất một vài năm trước khi Israel mở rộng được xuất khẩu đáng kể.
Cơ sở hạ tầng có đầy đủ không?
Theo ước tính, nếu Israel muốn tăng đáng kể xuất khẩu khí đốt thì sẽ cần một khoản đầu tư lớn và dài hạn về cơ sở hạ tầng. Các cơ sở khí đốt tự nhiên rộng lớn của Ai Cập trên Địa Trung Hải cũng hầu như không hoạt động kể từ cuộc nổi dậy năm 2011 của nước này.
Có con đường nào khác cho khí đốt của Israel tới EU không?
Dự án EastMed - đường ống dẫn khí dưới đáy biển nối Israel với Hy Lạp và Italia qua Síp - có thể là một lựa chọn khác để cung cấp khí đốt cho các nước Châu Âu. Dự án được Mỹ hỗ trợ được thiết kế để cung cấp khoảng 10 tỉ mét khối khí tự nhiên cho Liên minh Châu Âu thông qua Hy Lạp và Italia. Tuy nhiên, EastMed dự kiến chỉ đáp ứng 10-15% nhu cầu khí đốt của EU.
Khối lượng có thể đủ cho Châu Âu không?
Tổng nhu cầu khí đốt của Châu Âu là 512 tỉ mét khối một năm. Theo ước tính, nguồn cung cấp của Israel khai thác từ ba mỏ khí đốt ngoài khơi Địa Trung Hải sẽ không bằng công suất của Nga. Israel sản xuất khoảng 12 tỉ mét khối mỗi năm, các nhà phân tích trong ngành cho biết ít nhất gấp đôi lượng khí đó tồn tại trong các nguồn dự trữ chưa được khai thác.
Trong khi đó, các nhà máy LNG Idku và Damietta LNG của Ai Cập có tổng công suất 12,2 triệu tấn mỗi năm, có thể cung cấp khoảng 17 tỉ mét khối. Tuy nhiên, muốn tăng sản lượng cần phát triển của các mỏ khí đốt lớn mới ở khu vực Đông Địa Trung Hải.
Nga cung cấp bao nhiêu khí đốt cho EU?
Năm 2021, Liên minh Châu Âu nhập khẩu 155 tỉ mét khối khí đốt Nga, chiếm khoảng 45% lượng khí đốt nhập khẩu và gần 40% tổng lượng khí đốt tiêu thụ của khối. EU đã phải đối mặt với những khó khăn về năng lượng kể từ khi áp đặt các biện pháp trừng phạt sâu rộng đối với Nga, nhà cung cấp khí đốt lớn của mình.
Châu Âu có thể thay thế khí đốt của Nga?
Sẽ không dễ dàng và sẽ không rẻ. Liên minh Châu Âu sẽ phải cạnh tranh với Châu Á và những người mua khác về nguồn cung hạn chế trên toàn cầu, và sẽ phải trả giá cao hơn - cao hơn nhiều. EU dựa vào khí đốt của Nga để sưởi ấm nhà cửa, nấu ăn và sản xuất điện ở hầu hết 27 quốc gia thành viên. Việc EU giảm phụ thuộc vào nguồn khí đốt dồi dào và giá rẻ của Nga sẽ là một viễn cảnh khó khăn hơn nhiều đối với nền kinh tế của khu vực.