Một gia đình, năm ứng cử viên

Gia tộc Thienthong là một trong số những gia đình có vai trò quan trọng trong nền chính trị Thái Lan - nổi tiếng nhất trong số đó là Shinawatra với người đứng đầu là ông Thaksin - Thủ tướng Thái Lan từ năm 2001 đến 2006 và đang sống lưu vong ở nước ngoài.

Cựu Thủ tướng Thaksin, có tài sản được Forbes định giá hơn 2 tỉ USD, đứng thứ 14 trong danh sách người giàu Thái Lan, thua xa anh em nhà Chearavanont, những người sở hữu tập đoàn lớn nhất Thái Lan CP Group.

Và ảnh hưởng của gia tộc Shinawatra trong chính trường Thái Lan vẫn chưa suy giảm: Em gái ông Thaksin, bà Yingluck là thủ tướng từ năm 2011 đến 2014, và con gái ông, Paetongtarn, là một trong những ứng cử viên của đảng Pheu Thai trong cuộc bầu cử lần này. 

Theo Straits Times, mức lương của chức vụ dân cử - một nghị sĩ kiếm được khoảng 3.500 USD/tháng - có thể chỉ là tiền lẻ với những gia đình cực kì giàu có này, nhưng ảnh hưởng mà những cương vị này mang lại có thể là lợi nhuận cao cho các hoạt động kinh doanh của họ.

Gia đình Thienthong gây dựng tài sản nhờ kinh doanh logistics thành công ở vùng trung tâm phía đông đất nước, bao gồm một cửa khẩu biên giới lớn sang Campuchia, và đã thống trị chính trường khu vực từ những năm 1970.

Trong thời gian chuẩn bị cho cuộc bỏ phiếu ngày 14.5, tên của gia tộc được dán trên áp phích vận động tranh cử dọc theo những con đường quê tỉnh nông thôn Sa Kaeo nghèo khó.

Bà Kwanruen Thienthong, con gái Treenuch và cháu trai Sorawong đều đang cạnh tranh 3 ghế trong khu vực bầu cử ở Sa Kaeo.

Ông Sorawong đang tranh cử cho Pheu Thai, đảng đối lập chính đang dẫn đầu trong các cuộc thăm dò, trong khi 2 người phụ nữ cùng gia tộc tranh cử cho đảng Palang Pracharath (PPRP), đang lãnh đạo liên minh cầm quyền sắp mãn nhiệm.

Các anh em trai của ông Sorawong cũng đang tranh cử cho Pheu Thai: Surachart ở một khu vực bầu cử của Bangkok, và Surakiat có mặt trong danh sách của đảng.

“Chính trị là chính trị. Gia đình là gia đình. Chúng tôi có quan điểm chính trị khác nhau nhưng chúng tôi vẫn là một gia đình" - ông Sorawong nói.

Bà Treenuch bắt đầu sự nghiệp với tư cách nghị sĩ của đảng tiền thân Pheu Thai hơn 20 năm trước nhưng chuyển sang PPRP, tái đắc cử năm 2019 và giữ chức bộ trưởng giáo dục.

Với các cử tri ở Sa Kaeo, thành tích của gia đình trên thực tế quan trọng hơn tên đảng phái hoặc hệ tư tưởng chính trị. “Họ đi xuống mọi khu vực và khi có việc gì hoặc có yêu cầu giúp đỡ từ người dân địa phương, họ sẽ giúp đỡ" - Sirinthip Sawangkloi, một người ủng hộ bà Treenuch nói với AFP.

Triều đại chính trị thống trị vùng nông thôn Thái Lan

Nông thôn Thái Lan chịu ảnh hưởng của các gia tộc giàu có, quyền lực này và một phần hỗ trợ địa phương của họ dựa trên các cá nhân cũng như can thiệp chính trị. “Khi người anh họ của tôi qua đời, tôi đã đề nghị họ phụ trách tang lễ và họ đã làm vậy, đó là lí do tôi không thể bỏ họ" - bà Boonma Noinamkhum, một người ủng hộ Treenuch khác, nói với AFP. 

Với cử tri, những gia tộc này có thể cung cấp thước đo về sự ổn định và ảnh hưởng ở địa phương trong một vương quốc có lịch sử chính trị đầy biến động, được đánh dấu bằng hàng chục cuộc đảo chính kể từ khi chế độ quân chủ chuyên chế kết thúc năm 1932.

Tiến sĩ Pasuk Phongpaichit - nhà kinh tế tại Đại học Chulalongkorn ở Bangkok - cho biết, điều này phát triển mạnh mẽ trong những biến động làm rung chuyển Thái Lan trong những năm 1970 và 1980.

Trong gần 50 năm, trong quốc hội và nội các, gia tộc Thienthong đã là một phần của bối cảnh chính trị Thái Lan, và trong những năm 1990, họ nổi tiếng trong việc thành lập hoặc phá vỡ chính phủ.

Ngoài 5 ứng cử viên năm nay, anh trai bà Treenuch, Thanit, đã được bầu làm nghị sĩ 5 lần, với lần cuối cùng là đánh bại một thành viên gia đình Thienthong khác, Sonthidej.

Tiến sĩ Pasuk nhận định, cuộc bầu cử sắp tới có thể đánh dấu một bước ngoặt với các nhóm gia tộc chính trị Thái Lan. 

“Cuộc bầu cử này có hai hệ thống. Đảng bị chi phối bởi các gia đình chính trị và thế hệ cử tri trẻ mới, những người có nhiều khả năng tìm thấy các đảng có ý thức hệ và các chương trình dài hạn hấp dẫn hơn. Ai sẽ thắng lần này? Câu trả lời rất không chắc chắn" - bà lưu ý.