Trong một báo cáo xếp hạng các thảm họa thiên nhiên có khả năng đe doạ Hawaii, các quan chức của bang đã đánh giá cao sóng thần, động đất và những ngọn núi lửa. Tuy nhiên, Cơ quan Quản lý Khẩn cấp Hawaii lại mô tả sự nguy hiểm của cháy rừng đối với tính mạng con người bằng một từ duy nhất: “Thấp”.
Trận hỏa hoạn thảm khốc nhấn chìm quận Maui và thị trấn Lahaina trong tuần này đã trở thành thảm họa thiên nhiên nguy hiểm nhất của Hawaii trong sáu thập kỷ qua với 67 người tử vong và dự kiến sẽ tăng lên.
Theo đánh giá của CNN, các tài liệu lập kế hoạch khẩn cấp của tiểu bang và địa phương cho thấy, Hawaii đã chuẩn bị kém đối với thảm họa. Các quan chức tại đây đã đánh giá thấp mối đe dọa chết người của cháy rừng và không có động thái tăng cường các nguồn lực để chuẩn bị đối phó với hoả hoạn.
Một báo cáo của quận Maui về công tác phòng chống cháy rừng từ năm 2021 cho biết, mặc dù số ha rừng bị thiêu rụi đã tăng đột biến, nhưng kinh phí để ngăn chặn và giảm thiểu chúng là “không đủ”.
Báo cáo cũng cho hay, kế hoạch chiến lược của sở cứu hỏa quận Maui là “tăng cường giám sát”. Tuy nhiên, nội dung của chiến lược ấy lại là “không thể làm gì và không biết nên làm để ngăn chặn hỏa hoạn”.
Báo cáo khuyến nghị đánh giá rủi ro kỹ lưỡng về các nguy cơ hỏa hoạn, nhưng không rõ liệu các quan chức có chú ý đến khuyến nghị hay không.
Các báo cáo khác trong 5 năm qua cho thấy, các nhà chức trách biết nguy cơ hỏa hoạn đang gia tăng và có thể trở nên trầm trọng hơn do gió bão.
Một báo cáo cho biết: “Những vụ hoả hoạn tại Hawaii có thể kéo theo mối đe dọa và nhiều thảm họa lớn khác, chẳng hạn như bão - một thách thức đặc biệt”.
Trong đám cháy tuần này, cơn bão Dora cách Maui hàng trăm km về phía nam, nhưng gió bão vẫn thổi bùng ngọn lửa trên đảo.
Website của Cơ quan Quản lý Khẩn cấp Hawaii cũng đưa ra các khuyến nghị chính xác, rõ ràng về những gì cư dân nên làm trong trường hợp có bão, sóng thần, lũ quét hoặc động đất. Ở cuối trang, cơ quan này bao gồm hai đoạn văn ngắn về cháy rừng - “không có lời khuyên tương tự nào về cách giữ an toàn khi có hoả hoạn”.
Theo một báo cáo năm 2014 của nhà nghiên cứu Clay Trauernicht, Đại học Hawaii, trong khi các vụ hỏa hoạn thường xảy ra do núi lửa phun trào và sét đánh, diện tích bị cháy Hawaii hàng năm đã tăng lên đáng kể trong những thập kỷ gần đây.
Tháng 8.2018, một đám cháy bùng phát khi bão Lane tiến gần đến Maui đã nhấn chìm hơn 809 ha rừng và buộc hàng chục người phải rời bỏ nhà cửa. Theo một báo cáo năm 2019 của Cơ quan Quản lý Khẩn cấp Hawaii, đám cháy lẽ ra phải được coi là một hồi chuông “đánh thức trong thế giới thực”.
Các đám cháy lớn cũng quét qua Maui vào năm 2019, thiêu rụi khoảng 10.117 ha đất trồng mía khi Hawaii phải chịu nhiệt độ cao kỷ lục.
Abby Frazier - nhà khí hậu học tại Đại học Clark (Massachusetts), người đã nghiên cứu về Hawaii - nói rằng: “Có rất nhiều đồng cỏ không phải của người bản địa ở Hawaii và chúng rất dễ cháy, đặc biệt là trong điều kiện nắng nóng, hạn hán”.
Theo Tổ chức Quản lý Hoả hoạn Hawaii, bất chấp những nguy cơ cháy rừng ngày càng tăng, ngân sách dành cho quản lý hỏa hoạn của bang vẫn không theo kịp tình trạng ngày càng tồi tệ.
“Hawaii đang phải đối mặt với hiểm họa cháy rừng ngày càng lớn, chắc chắn nguy cơ xảy ra hoả hoạn của chúng tôi ngang hàng với các bang dễ xảy ra hỏa hoạn nhất nước Mỹ” - Nani Barretto, Giám đốc Điều hành tổ chức, cho biết.
Báo cáo năm 2021 của quận Maui cũng đề xuất một kế hoạch tích cực để thay thế các loài cỏ dễ cháy, nhưng không rõ liệu các quan chức địa phương có hành động để làm như vậy hay không.