Tờ Mainichi dẫn lời ông Narise Ishida - thành viên Đảng Dân chủ Tự do (LDP) của Hội đồng tỉnh Mie - cho biết cần phải thực hiện một cuộc khảo sát để xác định “khả năng lãng mạn” của người dân.

Ông không nói rõ xu hướng, nhu cầu của một cá nhân sẽ được khảo sát như thế nào trong việc thu hút bạn đời hoặc dữ liệu đó có thể đảo ngược tình trạng thiếu trẻ sơ sinh ở nước này ra sao.

Ông Ishida nói: “Tỉ lệ sinh không giảm vì chi phí sinh con tốn kém. Vấn đề là sự lãng mạn đã trở thành một chủ đề cấm kỵ trước hôn nhân”. 

Tuyên bố của ông Ishida được đưa ra sau khi Thủ tướng Fumio Kishida tuyên bố Nhật Bản sẽ hỗ trợ đáng kể chi phí để khuyến khích người dân sinh thêm con khi quốc gia này đang trên bờ vực của một cuộc khủng hoảng dân số.

Trong những thập kỷ gần đây, người dân Nhật Bản có xu hướng kết hôn muộn hơn và sinh con ít hơn, chủ yếu là do áp lực tài chính.

Makoto Watanabe, giáo sư về truyền thông tại Đại học Hokkaido Bunkyo ở Sapporo, cho biết: “Có lẽ đánh giá của ông Ishida đúng ở một khía cạnh nào đó, rằng giới trẻ ngày nay thiếu kỹ năng giao tiếp truyền thống, nhưng đây lại là thế hệ giao tiếp cực kỳ tốt thông qua mạng xã hội”.

Ông nói: “Trong số các sinh viên của tôi, tôi thấy họ liên tục thể hiện 'khả năng lãng mạn' thông qua công nghệ hiện đại, đó có thể là lí do mà ông Ishida đã không thể tận mắt chứng kiến”.

Giáo sư Watanabe cũng hoàn toàn không đồng ý với ý kiến cho rằng những vấn đề về tài chính không phải là nguyên nhân khiến dân số Nhật Bản giảm mạnh.

“Các bạn trẻ vẫn muốn kết hôn, lập gia đình, sinh thêm con nhưng khi nghĩ tới những trở ngại kinh tế như mua xe, mua nhà khó khăn thì thường có tâm lý không muốn sinh con” - ông nói.

Một rào cản khác đối với quan điểm về sự lãng mạn của ông Ishida đến từ một xã hội bảo thủ sâu sắc ở Nhật Bản. Emi, sinh viên 20 tuổi đến từ Yokohama, cho biết: “Tôi nghĩ điều thực sự xấu hổ khi đang ở nơi công cộng đó là “phơi bày” sự lãng mạn, vì những người khác sẽ chú ý đến và một số người không muốn thấy điều đó. Tôi thấy trên phim ảnh, mọi người ở các quốc gia khác sẽ thường nắm tay, ôm hoặc hôn nhau ở nơi công cộng, nhưng tôi sẽ rất khó chịu nếu bạn trai làm điều đó với tôi”.

Dân số Nhật Bản giảm đã được dự đoán trong ít nhất hai thập kỷ, nhưng điều đó đã trở nên tồi tệ hơn nhiều so với dự báo ban đầu của các chuyên gia. Có 125,7 triệu người Nhật Bản vào năm 2021, giảm so với mức cao nhất là 128 triệu vào năm 2017, trong khi một nghiên cứu trên tạp chí y tế The Lancet trước đại dịch dự đoán dân số sẽ giảm xuống còn 53 triệu vào cuối thế kỷ này.

Theo dữ liệu của chính phủ, chỉ có 384.942 trẻ sơ sinh được sinh ra trong nửa đầu năm 2022, giảm 5% so với cùng kỳ năm trước.

Năm 2017, Viện Nghiên cứu An sinh Xã hội và Dân số Quốc gia dự báo số ca sinh sẽ không giảm xuống dưới 800.000 ca một năm cho đến năm 2030, nhưng con số này dự kiến sẽ lần đầu tiên giảm xuống dưới ngưỡng đó kể từ khi số liệu được đối chiếu lần đầu tiên vào năm 1899. 

Tuy nhiên, giáo sư Watanabe cho rằng ông khá lạc quan về thế hệ trẻ của Nhật Bản, vì họ đã kiên cường vượt qua những thách thức, biến đổi đáng kể trên toàn cầu mà họ đã chứng kiến, từ vụ tấn công khủng bố 11.9.2001 ở Mỹ đến cuộc khủng hoảng tài chính, cũng như thảm họa động đất và sóng thần năm 2011 ở Nhật Bản và hiện tại là cuộc xung đột ở Ukraina. 

“Nhưng họ đã vượt qua, họ linh hoạt và lạc quan hơn trong quan điểm của mình, ngày càng quốc tế hóa, tự do hơn thế hệ trước và quan trọng nhất là họ kiên cường hơn. Và điều đó khiến tôi lạc quan” - ông Watanabe nói.