Những ngày đầu tiên của năm 2023 đã chứng minh xu hướng nóng lên toàn cầu khi Châu Âu liên tục ghi nhận mùa đông ấm kỷ lục trong lịch sử. Thời tiết ôn hoà kết hợp với nỗ lực giảm nhu cầu sử dụng năng lượng đã phần nào cứu Châu Âu khỏi viễn cảnh một mùa đông khắc nghiệt.
Các kho dự trữ khí đốt gần đầy đã giúp giá năng lượng tại Châu Âu giảm thấp hơn dự kiến, tỉ lệ lạm phát của khối này cũng dần ổn định xuống mức một con số. Sự kết hợp giữa các điều kiện có lợi sẽ làm tăng triển vọng kinh tế của Châu Âu trong năm 2023.
Mặc dù một số đợt lạnh xuất hiện hay tình trạng vận chuyển bị gián đoạn làm thị trường năng lượng rơi vào thế hỗn loạn, song nhiều yếu tố tích cực đang gia tăng khiến Châu Âu có niềm tin vượt qua mùa đông năm nay, thậm chí là cả mùa đông tới.
Giá khí đốt tại Châu Âu đã giảm 20% so với mức thấp kỷ lục được thiết lập vào tháng 8. Thời gian đầu, nhiều chuyên gia lo ngại giá rẻ có thể kích thích nhu cầu của người dân song thực tế cho thấy việc sử dụng năng lượng vẫn đang giảm dần. Theo báo cáo của Ngân hàng Morgan Stanley, mức tiêu thụ năng lượng của Châu Âu dự kiến sẽ thấp hơn 16% trong năm 2023.
Các điều kiện thuận lợi và việc mở rộng năng lượng tái tạo cũng đang mang đến nhiều lợi ích cho Châu Âu. Theo S&P Global, năng lượng gió và năng lượng mặt trời sẽ cắt giảm 39% sản lượng điện khai thác bằng khí đốt tại 10 thị trường năng lượng lớn nhất Châu Âu trong năm 2023.
Việc nhập khẩu khí đốt thông qua đường ống của Nga trong năm nay được dự đoán chỉ bằng 1/5 mức thông thường - khoảng 27 tỉ mét khối và có khả năng Điện Kremlin sẽ cắt hoàn toàn nguồn cung. Nhà nghiên cứu Anne-Sophie Corbeau tại Trung tâm Chính sách Năng lượng Toàn cầu đánh giá đó là một mức giảm khổng lồ đối với thị trường tiêu thụ 400 tỉ mét khối khí đốt trong năm 2021.
Thời tiết ấm áp đã góp phần giảm nhu cầu sưởi ấm mùa đông của Châu Âu. Tuy nhiên, nhiệt độ biến động vẫn có thể gây ra những đợt lạnh bất ngờ. Bà Corbeau nhận định, để đảm bảo nguồn dự trữ năng lượng suôn sẻ vào mùa hè cần rất nhiều yếu tố, trong đó có nguồn cung cấp điện ổn định từ các máy phát điện gió, hạt nhân và thủy điện.
Trước đó, cuộc khủng hoảng năng lượng đã tiêu tốn gần 1.000 tỉ USD của Châu Âu cho nhiên liệu. Các chính phủ cũng ráo riết tìm cách giảm phụ thuộc vào khí đốt từ Nga và tung hơn 700 tỉ USD để hỗ trợ nhiều công ty cũng như người tiêu dùng.
Với ưu thế từ thời tiết như hiện nay, Liên minh Châu Âu (EU) đã không còn phải nhập khẩu than đá và dầu thô từ Nga. Số khí đốt được giao đến châu lục này cũng gần như bị gián đoạn. Khoảng trống năng lượng dần được lấp đầy một phần bởi nguồn cung từ Na Uy và LNG Qatar, Mỹ cùng một số nước khác.
Tại Đức, các kho dự trữ nhiên liệu hiện đã đầy 91%, gần gấp đôi cùng kỳ năm ngoái. “Chúng tôi đang rất lạc quan. Càng có nhiều khí đốt trong kho dự trữ vào đầu năm, chúng tôi càng bớt áp lực về chi phí cho việc làm đầy chúng mùa đông năm sau” - Klaus Mueller, người phụ trách hệ thống năng lượng của Đức chia sẻ.
Trong khi nhiều nước Châu Âu vẫn đang lạc quan với ưu thế hiện có, công ty Anh Wood Mackenzie lại nhận định: “Châu Âu có lẽ đang ở một vị thế tốt hơn so với những mối lo tiềm ẩn trước đây, nhưng một điều chắc chắn rằng nơi đây vẫn chưa thoát khỏi tình trạng khó khăn”.