Thỏa thuận này của Mỹ và Nhật là chìa khóa để củng cố chuỗi cung ứng pin và cải thiện khả năng tiếp cận của các nhà sản xuất ôtô Nhật Bản với khoản tín dụng thuế xe điện mới trị giá 7.500 USD/xe của Mỹ.

Theo các quan chức cấp cao của chính quyền Tổng thống Joe Biden, thỏa thuận này cấm Mỹ và Nhật Bản ban hành các hạn chế xuất khẩu song phương với các khoáng sản quan trọng nhất trong sản xuất pin xe điện.

Các khoáng sản bao gồm lithium, niken, coban, than chì và mangan.

Reuters cho hay, thỏa thuận này cũng nhằm giảm sự phụ thuộc của Mỹ và Nhật Bản vào Trung Quốc trong các nguyên liệu kể trên.

Sự hợp tác giữa 2 quốc gia sẽ giúp chống lại "các chính sách và thông lệ phi thị trường" của các quốc gia khác trong lĩnh vực pin xe điện.

Ngoài ra, thông qua thỏa thuận này, Mỹ và Nhật Bản có thể tiến hành đánh giá các khoản đầu tư nước ngoài vào chuỗi cung ứng khoáng sản quan trọng của họ.

Chính quyền ông Joe Biden hi vọng các thỏa thuận thương mại tập trung vào khoáng sản sẽ mở ra cho các đồng minh đáng tin cậy khả năng tiếp cận khoản tín dụng thuế 7.500 USD cho mỗi xe điện trong Đạo luật giảm lạm phát.

Một nửa của khoản tín dụng 7.500 USD được dành cho các loại xe và pin được sản xuất và lắp ráp ở Bắc Mỹ.

Đối với nửa còn lại của khoản tín dụng, Đạo luật giảm lạm phát quy định rằng, ít nhất 40% nguyên liệu trong pin phải được khai thác hoặc xử lý ở Mỹ hoặc ở một quốc gia có hiệp định thương mại tự do với Mỹ hoặc được tái chế ở Bắc Mỹ.

Nhật Bản đang làm việc với Mỹ để ký thỏa thuận tại Washington (Mỹ) vào ngày 28.3, Bộ trưởng Thương mại Nhật Bản Yasutoshi Nishimura chia sẻ với các phóng viên ở Tokyo.

“Khi nhu cầu về pin xe điện dự kiến tăng lên đáng kể, việc đảm bảo lượng khoáng sản cần thiết cho quá trình sản xuất pin là một vấn đề vô cùng quan trọng" - ông Nishimura nói.

Bộ Tài chính Mỹ dự kiến xác định các yêu cầu tìm nguồn cung ứng cho các khoản trợ cấp thuế xe điện vào cuối tuần này và cung cấp hướng dẫn cần thiết cho ngành ôtô, pin và năng lượng sạch.

Nhưng khi được hỏi liệu thỏa thuận thương mại này có đủ điều kiện để pin, linh kiện và phương tiện có nguồn gốc từ Nhật Bản được hưởng phần tín dụng thuế đó hay không, giới chức cho biết quyết định đó tùy thuộc vào Bộ Tài chính Mỹ.

Theo ông Nishimura, xe điện được sản xuất bằng khoáng sản được khai thác hoặc xử lý tại Nhật Bản dự kiến đáp ứng các yêu cầu miễn thuế theo đạo luật của Mỹ.

Giới chức Mỹ nói rằng, Cơ quan Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) không có ý định tìm kiếm sự chấp thuận của Quốc hội Mỹ với thỏa thuận thương mại khoáng sản vì việc đàm phán các thỏa thuận thương mại ngành thuộc thẩm quyền của USTR.

Các điều khoản trong thỏa thuận nhằm thúc đẩy quyền lao động và tái chế trong chuỗi cung ứng khoáng sản pin sẽ giúp ích cho cả Mỹ và Nhật Bản.

"Nhật Bản là một trong những đối tác thương mại quan trọng nhất của chúng tôi và thỏa thuận này sẽ cho phép chúng tôi tăng cường mối quan hệ song phương hiện có" - bà Katherine Tai - Đại diện Thương mại Mỹ - cho biết trong một tuyên bố.

"Đây là thời điểm đáng mừng khi Mỹ tiếp tục hợp tác với các đồng minh và đối tác để tăng cường chuỗi cung ứng cho các khoáng sản quan trọng, trong đó thông qua Đạo luật giảm lạm phát" - bà Katherine Tai thông tin thêm. 

Hai nước đã đồng ý sẽ xem xét lại thỏa thuận khoáng sản hai năm một lần, bao gồm cả việc liệu có nên chấm dứt hoặc sửa đổi thỏa thuận hay không.