NASA đang hoàn thiện những chi tiết cuối cùng của chương trình tương lai để mang về những mẫu sao Hỏa quý giá, còn được gọi là Chương trình trả mẫu sao Hỏa, và những chiếc trực thăng mới có thể giúp các sứ mệnh trong tương lai trở nên đơn giản hơn nhiều.
Chương trình lấy và trả các mẫu từ sao Hỏa về Trái đất đang ở trong giai đoạn thiết kế khái niệm - giai đoạn mà các nhà khoa học và các nhà thiết kế kiểm tra mọi khía cạnh quan trọng của kế hoạch đưa mẫu trở về và thực hiện những thay đổi cần thiết để đảm bảo thành công. Trước đây, kế hoạch bao gồm một số bước để giới thiệu tàu lấy mẫu Sample Fetch Rover vào các sứ mệnh, hiện được thay thế bằng hai trực thăng lấy mẫu của tàu đổ bộ lấy mẫu chính Sample Retrieval Lander.
Thiết kế này là mũi nhọn của cả Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) và Cơ quan Vũ trụ Châu Âu (ESA). Cơ quan Vũ trụ Châu Âu đang phát triển Earth Return Orbiter - thiết bị sẽ thực hiện chuyến đi khứ hồi lịch sử từ Trái đất đến sao Hỏa và quay trở lại - cũng như cánh tay chuyển mẫu Sample Transfer Arm - có nhiệm vụ đặt các ống mẫu vào thiết bị. Với những thay đổi mới này, các nhà khoa học sẽ bắt đầu chế tạo những nguyên mẫu đầu tiên trong năm tới.
Thomas Zurbuchen - phó giám đốc phụ trách khoa học của NASA ở Washington - cho biết những thay đổi đối với thiết kế mới của chương trình được lấy cảm hứng từ những thành công gần đây của các sứ mệnh sao Hỏa.
“Có một số thay đổi quan trọng và có lợi cho kế hoạch, có thể trực tiếp nhờ vào những thành công gần đây của tàu thám hiểm Perseverance tại miệng núi lửa Jezero và hiệu suất tuyệt vời của trực thăng sao Hỏa NASA” - Zurbuchen viết trong thông báo.
Trực thăng sao Hỏa hiện tại - được gọi là Ingenuity - được phóng lần đầu tiên vào tháng 7.2020 cùng với tàu thám hiểm Perseverance và được sử dụng như một cuộc thử nghiệm cho chuyến bay có kiểm soát, bền vững trên bề mặt của một hành tinh khác. Kể từ đó, Ingenuity đã hoàn thành một số chuyến bay thử nghiệm thành công, bay quanh bề mặt hành tinh đỏ - chuyến bay đầu tiên thuộc loại này ở bất kỳ thế giới nào ngoài Trái đất, theo NASA.
Zurbuchen nói: “Làm việc cùng nhau trong những nỗ lực lịch sử như Chương trình trả mẫu sao Hỏa không chỉ cung cấp dữ liệu vô giá về vị trí của chúng ta trong vũ trụ mà còn mang chúng ta đến gần nhau hơn ngay tại đây trên Trái đất”.
Đồng thời, một bộ sưu tập các mẫu sao Hỏa đang được Perseverance thu thập trong miệng núi lửa Jezero của hành tinh đỏ sau đó sẽ được gửi trở lại Trái đất để nghiên cứu, giải mã sự sống trên sao Hỏa. Trong thiết kế mới, Perseverance sẽ đóng vai trò là phương tiện chính để cung cấp mẫu cho tàu đổ bộ lấy mẫu Sample Retrieval Lander cùng với trực thăng.
Kế hoạch này đã khiến nhiều người quan tâm đến hành tinh đỏ phấn khích trong một thời gian dài. Vào ngày 25.7, đại diện của NASA và ESA đã thông báo kế hoạch cho việc trả mẫu, trong đó dự kiến phóng tàu Earth Return Orbiter và Sample Retrieval Lander lần lượt vào mùa thu năm 2027 và mùa hè năm 2028. Chương trình trả mẫu sao Hỏa dự kiến sẽ trả lại mẫu vào năm 2033.