Tầm quan trọng của Kherson

Kherson, trước chiến sự có 280.000 dân, là thủ phủ vùng duy nhất của Ukraina bị Nga chiếm đóng. Thành phố và các khu vực lân cận đã thuộc quyền kiểm soát của các lực lượng Mátxcơva trong những ngày đầu của cuộc xung đột khi quân đội Nga đẩy mạnh cuộc tấn công về phía bắc từ Crimea.

Việc mất Kherson là đòn giáng mạnh với Kiev bởi thành phố bên sông Dnepr, gần cửa Biển Đen và có vai trò như một trung tâm công nghiệp lớn. 

Các binh sĩ Ukraina đã đương đầu với các lực lượng Nga kể từ đó thông qua các hoạt động phá hoại, ám sát các quan chức mà Mátxcơva bổ nhiệm. 

Kherson cũng nằm ở điểm mà Ukraina có thể cắt nguồn nước ngọt từ Dnepr đến Crimea. Kiev đã chặn những nguồn cung thiết yếu này sau khi bán đảo Crimea sáp nhập Nga.

Trong suốt mùa hè, quân đội Ukraina đã tấn công không ngừng để giành lại các phần của tỉnh Kherson - 1 trong 4 vùng của Ukraina bị Nga sáp nhập sau các cuộc trưng cầu dân ý tháng trước.

Ukraina dùng các bệ phóng tên lửa HIMARS do Mỹ cung cấp để bắn liên tiếp vào cây cầu quan trọng trên sông Dnepr ở Kherson và bắn phá con đập lớn ở thượng nguồn.

Các cuộc tấn công đã buộc Nga phải dựa vào cầu phao và phà - đây cũng là những mục tiêu tấn công của Ukraina.

Những diễn biến này khiến tiếp tế cho Kherson và lực lượng Nga ở bờ tây của Dnepr bị gián đoạn và khiến họ dễ bị bao vây. 

Tình trạng thiếu hụt trở nên trầm trọng hơn sau vụ đánh bom xe tải ngày 8.10 làm nổ tung một phần cầu Kerch chiến lược nối lục địa Nga với Crimea. Cây cầu vốn là tuyến cung cấp chính cho lực lượng Nga ở phía nam Ukraina. 

Những phản ứng của Nga

Nga cáo buộc vụ tấn công cầu Kerch do tình báo quân sự Ukraina thực hiện và đáp trả bằng cách ra lệnh bắn phá cơ sở hạ tầng năng lượng trên khắp Ukraina. Nga cũng tuyên bố thiết quân luật ở Kherson và 3 vùng lãnh thổ sáp nhập khác. 

Nhưng khi các lực lượng Ukraina kiên quyết đẩy mạnh cuộc tấn công về phía tây nam cùng với Dnepr, quân đội Nga ngày càng khó ngăn chặn họ. 

Tướng Sergei Surovikin, chỉ huy mới được bổ nhiệm của Nga cho chiến dịch ở Ukraina dường như đã thiết lập các động thái để tạo tiền đề cho việc rút quân khỏi Kherson. Ông từng thừa nhận tình hình trong khu vực Kherson là "khá khó khăn" cho Mátxcơva và chiến sự vẫn đang diễn biến.

Giới chức thân Nga ở Kherson thông báo thành phố có thể bị pháo kích lớn từ các lực lượng Ukraina và khuyến khích người dân rời đi đến những khu vực do Nga quản lý. 

Mátxcơva cảnh báo Kiev có thể tấn công con đập ở nhà máy thủy điện Kakhovka cách thành phố Kherson khoảng 50 km về phía thượng nguồn và gây lũ lụt trên diện rộng.

Ukraina phủ nhận điều này và cáo buộc Nga lên kế hoạch cho nổ tung đập trước khi rút lui.

Mất Kherson ảnh hưởng gì tới Nga? 

Việc rút lui khỏi Kherson và các khu vực khác của bờ tây sông Dnepr sẽ làm tiêu tan hy vọng của Nga trong đẩy mạnh cuộc tấn công về phía tây tới Mykolaiv và Odessa để cắt đứt đường tiếp cận của Ukraina với Biển Đen.

Việc chặn đường tiếp cận Biển Đen vốn có thể giáng một đòn mạnh vào nền kinh tế của Kiev cũng như giúp Mátxcơva xây dựng một hành lang đất liền tới khu vực ly khai Transnistria của Moldova, nơi có một căn cứ quân sự lớn của Nga.

Nhà phân tích quân sự Ukraina Oleh Zhdanov chỉ ra, việc mất Kherson đồng nghĩa với "những giấc mơ phương nam" sẽ biến thành cát bụi. “Kherson là chìa khóa cho toàn bộ khu vực phía nam" - ông nói. 

Với Ukraina, việc giành lại được Kherson tạo tiền đề cho việc giành lại vùng Zaporizhzhia do Nga kiểm soát cũng như các khu vực khác ở phía nam.

Việc giành lại quyền kiểm soát Kherson cũng có nghĩa là Kiev lại có thể cắt nước tới bán đảo Crimea. “Sau mối bận tâm Kherson, người Nga sẽ lại gặp vấn đề với nước ngọt ở Crimea" - ông Zhdanov cho biết thêm.