Tại một huyện nông thôn thuộc tỉnh Hà Nam, miền trung Trung Quốc, người dân thường gửi tặng 4-6 món quà cho bạn bè, người thân khi đính hôn hoặc kết hôn. Quà tặng thường là nho, giăm bông, xúc xích, sữa và nấm khô. Tuy nhiên, hiện nay, sầu riêng đang ngày càng được ưa chuộng trong những dịp này.
“Em họ của tôi đã đính hôn vào tháng trước. Mẹ chồng tôi yêu cầu thay nho bằng sầu riêng vì cho rằng, quà tặng sẽ trang trọng và thời thượng hơn" - Ma Qian, 20 tuổi, điều hành một xưởng vẽ tranh cho trẻ em ở huyện Miyang, tỉnh Hà Nam, cho biết.
“Mẹ chồng tôi và nhiều người dân địa phương lần đầu ăn sầu riêng trong năm nay và nhanh chóng thích hương vị này. Điều buồn cười là mẹ chồng tôi vốn là một phụ nữ nông thôn tằn tiện điển hình, nay lại gợi ý mua sầu riêng. Người xưa tin rằng, sầu riêng rất bổ dưỡng và ăn một quả sầu riêng bằng ăn 3 con gà" - Ma Qian chia sẻ thêm.
Zhang Liang - tài xế xe tải ở Kinh Châu, thành phố cấp huyện ở miền trung Trung Quốc - đã gửi một quả sầu riêng trị giá hơn 300 nhân dân tệ (41 USD) cho vợ làm quà sinh nhật.
“Những người độc thân địa phương thường mang nho, đào và rượu vang trắng tới nhà bạn gái, nhưng hiện tại họ chỉ cần một hộp sầu riêng là mẹ vợ tương lai đã thấy hãnh diện với hàng xóm" - Zhang nói.
Ở Trung Quốc có cụm từ thông dụng là "tự do cherry" nhằm ám chỉ việc thoải mái mua trái cây đắt tiền, nhưng hiện chuyển thành “tự do sầu riêng”.
Theo SCMP, thuế thấp và thủ tục hải quan thông suốt theo hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) giúp nhập khẩu sầu riêng và các loại trái cây nhiệt đới khác đã tăng vọt ở Trung Quốc.
Thái Lan, Malaysia, Việt Nam và Philippines - đều là thành viên RCEP - là những nhà cung cấp sầu riêng chính cho Trung Quốc.
Các nhà đầu tư Trung Quốc đầy tham vọng và lạc quan đang tập trung vào lĩnh vực này, từ ký hợp đồng với vườn trái cây ở Việt Nam, Thái Lan tới xây dựng các dịch vụ logistics chuỗi lạnh và nền tảng thương mại điện tử.
Năm 2022, Trung Quốc nhập khẩu sầu riêng tươi nhiều gấp khoảng 4 lần so với năm 2017, nâng tổng giá trị lên hơn 4 tỉ USD.
Và nhập khẩu sầu riêng trong quý đầu tiên của năm 2023 đã tăng hơn 150%, theo dữ liệu hải quan Trung Quốc. Giá nhập khẩu trung bình trong quý 1 năm nay là 38,3 nhân dân tệ (5,3 USD)/kg, giảm 4,2% so với cùng kỳ năm ngoái.
Theo trang tin tài chính Yicai, từ đầu tháng 4 đến giữa tháng 5, doanh số bán sầu riêng trên Meituan - nền tảng giao đồ ăn hàng đầu Trung Quốc - tăng 711% so với cùng kỳ năm 2022.
Khi mùa cao điểm xuất khẩu sầu riêng từ Đông Nam Á sang Trung Quốc bắt đầu vào tháng 5 và tháng 6, giá sầu riêng bán lẻ tại Trung Quốc đã giảm đáng kể và trong mức chi trả của nhiều khách hàng.
Tại các chợ đầu mối trên khắp Trung Quốc, giá sầu riêng trung bình dao động từ 36-52 nhân dân tệ (5,05-7,29 USD)/kg, theo các tiểu thương tại chợ rau quả bán buôn Giang Nam ở Quảng Châu - chợ trái cây lớn nhất Trung Quốc.
Nhà nhập khẩu Bob Wang - người sáng lập chuỗi cung ứng TWT có hơn 3.000 tài xế xe tải ở Trung Quốc - cho biết, việc tiếp cận dễ dàng và nhanh chóng giúp sầu riêng nhập khẩu có thể đến được tất cả các vùng của Trung Quốc trong vòng 3 ngày, giúp mở rộng thị trường.
Ông đã ký hợp đồng với các trang trại sầu riêng ở Việt Nam, với diện tích tới 3.000 ha. Ông cũng có kế hoạch nhập khẩu hơn 3.000 container, tương đương 60.000 tấn sầu riêng trong năm nay.
"Sầu riêng nhanh chóng trở thành loại trái cây nhập khẩu được yêu thích nhất tại Trung Quốc nhưng dường như khả năng tiêu thụ của người dân với loại trái này vẫn đang bị đánh giá thấp. Theo cơn sốt hiện tại, rất có khả năng nhu cầu hàng năm có thể tăng gấp đôi trong vài năm tới" - ông nói.