Công việc sẽ bắt đầu vào năm 2024 trên hệ thống đường sắt nhẹ dài 26 km chạy qua thành phố - tờ Straits Times cho hay.

Kế hoạch thuộc Chương trình Phát triển thành phố thông minh đã được đề xuất từ năm 2018 với mục tiêu kết nối với tuyến đường sắt cao tốc chạy từ Trung Quốc sang Lào và Thái Lan.

Dự án với chi phí ước tính lên đến 21 tỉ Baht (602 triệu USD) không chỉ là giải pháp cho tình trạng tắc nghẽn giao thông tại Thái Lan mà còn là nền móng nhằm thúc đẩy chính quyền các tỉnh lân cận triển khai các dự án lớn mà không cần quá phụ thuộc vào chính quyền trung ương tại Bangkok.

Ông Suradech Taweesaengsakulthai - Giám đốc kiêm chủ tịch điều hành công ty vận tải Cho Thavee - cho biết, đối với những dự án lớn, người dân thường dựa vào chính quyền trung ương đưa ra và triển khai kế hoạch, nhưng tại Khon Kaen, họ đã tự nhìn ra những yếu điểm cần khắc phục tại đây. 

Tại Thái Lan, chính phủ kiểm soát chặt chẽ ngân sách, đồng thời chủ yếu tập trung nguồn lực tại thủ đô Bangkok hoặc các thành phố đã có kế hoạch phát triển từ trước. Việc phê duyệt và triển khai một dự án lớn tại khu vực không phải trọng điểm kinh tế như Khon Kaen phần nào phản ánh sự phi tập trung hoá các quy trình phát triển và phân phối tài nguyên. 

Ông Jackrit Kamudhamas, giảng viên tại trường đại học Khon Kaen cho biết, việc này không chỉ đơn thuần là triển khai một dự án mới, mà còn là bước đầu nhằm thúc đẩy sự cân bằng trong việc phân bố tài nguyên và nguồn lực giữa thủ đô và các tỉnh lân cận.

Với dân số khoảng 2 triệu người, mặc dù Khon Kaen không phải là thành phố mạnh về du lịch, nhưng nơi đây đã có những sự phát triển vượt bậc trong thời gian qua. Từ một khu công nghiệp, Khon Kaen đã phát triển thành trung tâm tài chính, giáo dục và hành chính khu vực, nhưng đồng thời cũng đang vướng phải những vấn đề đô thị như ùn tắc giao thông và mật dân số ngày càng tăng.

Trong thời gian qua, Bangkok đã xây dựng hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị phức tạp trải dài tới 200km và vẫn đang trong quá trình tiếp tục mở rộng. Tuy nhiên, đây là thành phố duy nhất tại Thái Lan có mạng lưới tàu điện ngầm.

Do đó, thay vì chờ đợi được phân bổ vốn và tài nguyên, ông Suradech quyết định sẽ hành động độc lập. Ông là một trong những người thành lập Khon Kaen Think Tank (KKTT), một nhóm địa phương bao gồm 20 doanh nhân, học giả và lãnh đạo cộng đồng, góp công đàm phán với chính quyền trung ương trong việc phê duyệt dự án. 

Ông Suradech cho biết, KKTT đã bắt đầu hoạt động từ năm 2015 với số vốn đăng ký là 200 triệu baht (5,7 triệu USD) nhằm xây dựng cơ sở hạ tầng thành phố.

"Chúng tôi có đủ vốn, do đó chúng tôi đồng ý rằng mỗi người sẽ đóng góp 10 triệu baht (286.000 USD). Nếu điều đó có thể giúp phát triển Khon Kaen, đó là canh bạc mà chúng tôi sẵn sàng thực hiện" - ông nói.

Lấy tên gọi mô hình Khon Kaen, KKTT lên kế hoạch phối hợp với hệ thống giao thông vận tải Khon Kaen (KKTS), xây dựng và sở hữu mạng lưới đường sắt đô thị, đồng thời tạo việc làm cho người dân, đặt nền móng cho sự phát triển trong tương lai.

Tuy không dựa vào nguồn tài trợ, song dự án vẫn cần có sự chấp thuận và hỗ trợ từ chính quyền. Do đó, những bên đại diện đã tích cực đàm phán trong 8 năm qua nhằm nhận được sự chấp thuận từ các cơ quan có thẩm quyền cấp khu vực và trung ương. 

Sau khi trình lên các cơ quan khác nhau, dự án đã được Văn phòng Thủ tướng Chính phủ chính thức phê duyệt lần cuối vào năm 2018. Hiện công ty Cho Thavee đã tiến hành thử nghiệm các loại toa tàu nhằm bắt kịp tiến độ khởi công dự án trong năm 2024. 

Nghiên cứu từ Ngân hàng Thái Lan cho biết dự án này trong tương lai sẽ đem lại lợi ích và tiềm năng rất lớn như tăng trưởng kinh tế và tạo công ăn việc làm cho nhiều người dân. 

Ông Suradech cho biết mặc dù đã có những hoài nghi, chỉ trích khi họ lên kế hoạch cho dự án, ông vẫn luôn tin rằng người dân sẽ có cái nhìn tích cực hơn khi họ nhìn ra được lợi ích dự án mang lại sau khi hoàn thành. 

Ông Jackrit, một cư dân lâu năm của Khon Kaen, thừa nhận rất ngạc nhiên trước những gì KKTT đã, đang và sẽ làm được với dự án, cũng như việc đạt được sự chấp thuận từ tất cả các bên, bao gồm cả chính quyền trung ương.