"Chìa khóa" trên đường Nga đến Odessa

Thị trưởng Mykolaiv Oleksandr Senkevych thông tin ngày 3.3 rằng các lực lượng Nga đã chiếm được thành phố Kherson ở phía nam Ukraina một ngày trước khi di chuyển theo hướng tây bắc để tiến vào thành phố Mykolaiv. Khoảng cách giữa 2 thành phố của Ukraina là khoảng 60km. 

Khoảng 800 phương tiện quân sự của Nga, bao gồm một đội hình bệ phóng tên lửa, đã tiến tới Mykolaiv từ phía bắc, đông và nam.

Ông Senkevych nói rằng không có pháo kích bên trong thành phố, nhưng lực lượng Ukraina triển khai ngoài thành phố đã bị các tên lửa tầm xa bắn phá và phải rút vào sâu hơn.

“Thành phố đã sẵn sàng cho chiến sự” - New York Times dẫn lời ông Senkevych.

Bà Orysia Lutsevych, người đứng đầu nhóm Diễn đàn Ukraina tại Chatham House, viện chính sách ở London, Anh, cho biết các đơn vị Nga cũng đang tấn công thành phố cảng Mariupol. Bà lưu ý, Kherson và Mykolaiv đã cảm nhận sức ép kể từ khi Nga sáp nhập Crimea năm 2014 bởi những thành phố này có khả năng tạo thành hành lang trên bộ. 

Mykolaiv, thành phố đa dạng về sắc tộc với khoảng 475.000 dân, nằm trên một cửa sông đổ ra Biển Đen và có ngành đóng tàu phát triển từ xa xưa dù hiện tại thành phố này đóng vai trò như một trung tâm công nghiệp nhẹ và nông nghiệp. 

Mykolaiv thường được gọi là "Thành phố của những người đóng tàu" và "Thành phố trên những con sóng". Sự kết nối với Biển Đen đóng vai trò rất quan trọng trong nhận diện thành phố Mykolaiv, theo Rory Finnin, phó giáo sư nghiên cứu Ukraina tại Đại học Cambridge.

Việc kiểm soát Mykolaiv sẽ cho phép Nga đưa quân đổ bộ tiến xa hơn về phía tây hướng tới Odessa, một cảng chính trên Biển Đen.

“Mykolaiv là chìa khóa trên đường đến Odessa. Cuộc sống ở Biển Đen của Ukraina đang bị đe dọa và Mykolaiv là một mảnh ghép trong đó” - Tiến sĩ Finnin lưu ý.

Vị trí địa lý bằng phẳng của Mykolaiv khiến thành phố khó bảo vệ hơn. Thị trưởng Oleksandr Senkevych cũng đã nỗ lực tập hợp nhân dân thành phố thông qua mạng xã hội để bảo vệ thành phố quan trọng này. 

Cuộc tấn công không thể tránh khỏi

Bản tin ngày 2.3 của New York Times chỉ ra, tại Odessa, nhiều chướng ngại vật đang được dựng lên để ngăn chặn xe tăng Nga, khu chợ thực phẩm ở trung tâm thành phố chuyển thành nhà kho chứa nhiều loại hàng hóa - thực phẩm, quần áo và thuốc men cho quân đội.

Các quan chức và người dân cho biết, một cuộc tấn công lớn nhằm vào Odessa, nơi được coi là thành phố cảng lớn nhất của Ukraina, rất quan trọng với sự tồn tại kinh tế của đất nước, dường như là một điều không thể tránh khỏi.

Các tàu hải quân Nga đã tập trung ngay bên ngoài lãnh hải Ukraina ở Biển Đen và quân đội Nga đang từ phía đông tiến gần Odessa hơn. 

Trong vài ngày đầu tiên của chiến dịch ở Ukraina, Nga chủ yếu tập trung lực lượng quân sự vào Kiev ở phía bắc và thành phố lớn thứ hai của Ukraina là Kharkiv ở phía đông bắc. Tuy nhiên, một chiến dịch phối hợp đang được tiến hành ở phía nam của Ukraina dọc theo các bờ biển của Biển Đen và Biển Azov.

Ngày 2.3, các lực lượng Nga chiếm được thành phố Kherson quan trọng về mặt chiến lược ở cửa sông Dnepr, thành phố lớn đầu tiên nằm dưới sự kiểm soát của Nga. Kherson, với dân số khoảng 300.000 người, chỉ cách Odessa hơn 190km. Số phận của Mariupol trên Biển Azoz cũng đang nguy cấp khi lực lượng hải quân Nga đang có nỗ lực rõ ràng cho một cuộc tấn công đổ bộ.

Nhưng Odessa mới là phần thưởng thực sự, cây viết Michael Schwirtz của New York Times lưu ý. Được Catherine Đại đế, nữ hoàng của Đế quốc Nga, thành lập cuối những năm 1700, thành phố Odessa là viên ngọc quý của Đế quốc Nga và là một cảng thương mại quan trọng thời Liên Xô. Giống như khu vực đông Ukraina Donetsk và Lugansk, Odessa xảy ra cuộc nổi dậy ly khai năm 2014 nhưng nhanh chóng bị dập tắt. 

Với các đánh giá từ quân đội Ukraina, ông Gennady Trukhanov, thị trưởng Odessa, cho biết, mục tiêu của Nga có khả năng là bao vây Odessa bằng các lực lượng trên bộ và hải quân, cắt đứt khả năng tiếp cận của Ukraina với Biển Đen. Odessa vốn là điểm kết nối chính của Ukraina với nền kinh tế toàn cầu. Việc bao vây thành phố "sẽ chấm dứt các chuyến vận chuyển hàng hóa, chấm dứt nền kinh tế và chấm dứt phát triển". 

"Nhưng chúng tôi không nói về điều đó thường xuyên, bởi vì ưu tiên là sự sống còn" - thị trưởng Odessa nhấn mạnh.