Không thông quan hàng hóa nằm trong danh sách bị trừng phạt
Trong tuần này, chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ thừa nhận, lệnh cấm quá cảnh hàng hóa vào Nga đi qua đất nước này có liên quan đến gói trừng phạt thứ 10 vừa được Liên minh châu Âu (EU) thông qua.
Ông Kemal Gul - trợ lý của người đứng đầu Hiệp hội Vận tải Quốc tế Thổ Nhĩ Kỳ - cho biết: “Tất cả hàng hóa, đến từ bất kỳ quốc gia nào, đều phải chịu các biện pháp tương tự - nếu nằm trong danh sách trừng phạt, chúng sẽ không được phép đi qua”. Quyết định cấm này đến từ Bộ Thương mại các nước EU.
Tuần trước, khi các hãng vận tải Nga biết hàng nghìn tấn hàng hóa bị kẹt ở Thổ Nhĩ Kỳ, nhiều người tham gia thị trường đã hy vọng vấn đề chỉ nằm ở phần mềm. Rằng đây chỉ là một dịch vụ, sau khi bao gồm dữ liệu về gói trừng phạt thứ 10, về mặt kỹ thuật không cho phép Nga hoặc Belarus được chỉ định là quốc gia nhận hàng hóa.
Đã có những cuộc nói chuyện đáng khích lệ rằng đến ngày 13.3, người ta sẽ làm sạch bộ não của máy tính và mọi thứ sẽ như trước. Nhưng hóa ra, vấn đề này hoàn toàn không phải là do công nghệ.
Trên thực tế, điều này xảy ra dưới áp lực của Mỹ, kể từ khi Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đến thăm các quốc gia Trung Á trước hội nghị thượng đỉnh của các ngoại trưởng G20 nhằm ngăn chặn dòng hàng hóa bị trừng phạt.
Nhưng vì chưa thể tìm ra ngay lập tức những gì bị trừng phạt, những gì không, nên mãi tới bây giờ toàn bộ dòng chảy mới bị chặn.
Trong tương lai, những hàng hóa không bị trừng phạt, bao gồm cả những hàng hóa nhập khẩu song song, sẽ được phép thông quan, còn tất cả những hàng hóa bị trừng phạt sẽ không còn được phép thông qua.
Nga sẽ phải đi bằng con đường khác
Các phương án có thể ở đây là gì? Cách thứ nhất: Với tư cách là điểm nhận hàng, các hãng vận chuyển hàng hóa sẽ không khai báo rằng Nga là nơi nhận hàng, mà một quốc gia khác đứng ra, trở thành điểm trung chuyển hàng hóa đến Nga.
Điều này sẽ làm tăng chi phí vận chuyển và thời gian giao hàng, nhưng đảm bảo lưu lượng hàng hóa.
Cách thứ hai hơi mạo hiểm: Về mặt lý thuyết, các hãng vận chuyển vẫn có cơ hội giao hàng qua Thổ Nhĩ Kỳ với sự mạo hiểm và rủi ro của chính họ. Hàng hóa không bị chặn, không bị tịch thu, không bị cất giữ trong nhà kho dưới sự bảo vệ nghiêm ngặt.
Thổ Nhĩ Kỳ không phải đóng cửa quá cảnh về mặt vật chất mà là vì thủ tục hải quan.
Còn một cách đặc biệt thứ ba: Hàng hóa từ các quốc gia khác có thể được thông quan ở Thổ Nhĩ Kỳ và gửi đến Nga theo các mã TNVED (hàng hoá của hoạt động kinh tế đối ngoại) khác, không liên quan đến danh sách trừng phạt.
Phương pháp này (các chuyên gia gọi là "điều chỉnh mã TNVED") trước đây đã được các hãng vận chuyển sử dụng để giảm các khoản thanh toán hải quan.
Sự gián đoạn này không chỉ ảnh hưởng đến quá trình vận chuyển hàng qua Thổ Nhĩ Kỳ đến Nga mà còn ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu từ Nga qua quốc gia này.
Các quan chức hải quan Thổ Nhĩ Kỳ đã ngừng cấp tờ khai đối với hàng hóa quá cảnh từ Nga đến Ai Cập, Morocco và một số quốc gia khác ở châu Phi và châu Mỹ Latinh.
Về mặt kỹ thuật, vấn đề được giải quyết theo cách sau: Hàng hóa được thông quan tại Thổ Nhĩ Kỳ, đăng ký là hàng Thổ Nhĩ Kỳ và đi đến nước cần đến. Nhưng điều này sẽ làm tăng thêm 30-50% giá cả.
Các chuyên gia cho rằng, mức tăng giá tương tự có thể xảy ra trong trường hợp đối với hàng hóa bị trừng phạt gửi qua Thổ Nhĩ Kỳ đến Nga.
Những hàng hóa nào bị cấm?
Gói trừng phạt thứ 10 của EU bao gồm những hàng hóa cung cấp cho Nga, mà theo các tác giả của lệnh trừng phạt, có thể được sử dụng cho mục đích quân sự.
Lệnh cấm bao gồm các thiết bị xây dựng, phụ tùng thay thế cho ôtô và động cơ máy bay, các loại ăng-ten, la bàn, ống nhòm.
Còn danh sách trừng phạt gần đây nhất của Mỹ bao gồm điện thoại thông minh đắt tiền, tủ lạnh, máy điều hòa không khí, lò vi sóng, máy rửa bát và thậm chí cả máy hút bụi. Mỗi nhóm sản phẩm lại có giới hạn riêng.