Bạo loạn chính trị tại Brazil

Sau thất bại của ông Bolsonaro trong cuộc bầu cử tổng thống, hàng nghìn người ủng hộ chính trị gia 67 tuổi đã không hài lòng với kết quả, họ tập trung tại thủ đô Brasilia và bắt đầu gây bạo loạn trong nhiều ngày.

Nhiều người biểu tình mang theo cờ và mặc áo của đội tuyển bóng đá quốc gia, tiến về phía Quốc hội, Tòa án Tối cao và Cung điện Planalto của tổng thống.

Họ nhanh chóng áp đảo hàng rào cảnh sát, trèo lên nóc tòa nhà chính phủ, đập vỡ cửa sổ và gây náo loạn bên trong. Thậm chí, một số người trong đám đông còn kêu gọi quân đội can thiệp và khôi phục quyền lực cho ông Bolsonaro.

Lực lượng an ninh phải mất vài giờ để lập lại trật tự ở trung tâm thủ đô, bắt giữ khoảng 300 kẻ bạo loạn trong các cuộc đụng độ bạo lực. Theo truyền thông địa phương, đã có ít nhất 46 người bị thương, trong đó có 6 người đang trong tình trạng nghiêm trọng.

Chính phủ phản hồi

Đương kim Tổng thống Luiz Inacio Lula da Silva đã ban bố tình trạng khẩn cấp tại Brasilia và kêu gọi sự can thiệp của liên bang để dập tắt tình trạng bạo loạn. Ông Lula nhấn mạnh, những nhân vật chủ mưu các cuộc bạo loạn phải bị trừng phạt vì những gì họ đã gây ra.

Theo tân Tổng thống, ông Bolsonaro là người đáng trách vì đã kích động những người ủng hộ ông ta. Bộ trưởng Tư pháp Flavio Dino mô tả các sự kiện ở thủ đô như một âm mưu "đảo chính" và khẳng định sẽ có thêm nhiều vụ bắt giữ liên quan đến tình trạng bất ổn.

Tòa án Tối cao Brazil đã đình chỉ Thống đốc Brasilia Ibaneis Rocha trong vòng 90 ngày vì không ngăn chặn được bạo lực. Trước đó, ông Ibaneis đã lên tiếng xin lỗi và cho biết thành phố không ngờ cuộc bạo loạn có thể đạt đến quy mô lớn như vậy. Ông cũng gọi những người biểu tình là “kẻ khủng bố phá hoại”.

Phản ứng của cựu Tổng thống Bolsonaro

Sau thất bại tranh cử, ông Bolsonaro đã đến Miami, Florida (Mỹ) thay vì đến dự lễ nhậm chức của đối thủ. Cựu Tổng thống Brazil cũng bác bỏ cáo buộc của ông Lula về việc xúi giục bạo loạn bởi không có bất kỳ bằng chứng nào chứng minh.

“Biểu tình ôn hòa là một phần của nền dân chủ. Tuy nhiên, những vụ phá hoại và xâm phạm các tòa nhà công cộng đang xảy ra đã phá vỡ quy luật” - ông Bolsonaro viết trên Twitter. Cựu Tổng thống 67 tuổi không bao giờ công khai thừa nhận thất bại, ông đánh giá hệ thống bỏ phiếu điện tử của Brazil dễ bị giả mạo.

Phản ứng của các nước

Tổng thống Mỹ Joe Biden cho rằng cuộc bạo loạn tại Brazil là “thái quá”. Trong khi đó, các thành viên Đảng Dân chủ của Quốc hội Alexandria Ocasio-Cortez và Joaquin Castro đang kêu gọi đưa ông Bolsonaro rời khỏi nước Mỹ.

Tổng thống Mexico Andres Manuel Lopez Obrador nhận định đang có âm mưu đảo chính ở Brazil. Tổng thống Argentina Alberto Fernandez tuyên bố, Argentina sẽ sát cánh cùng với người dân Brazil để bảo vệ nền dân chủ.

So sánh cuộc bạo loạn tại Brazil và bạo loạn Quốc hội Mỹ

Cuộc bạo loạn tại thủ đô Brasilia có nhiều điểm tương đồng với cuộc tấn công vào Điện Capitol của Mỹ xảy ra vào ngày 6.1.2021 bởi những người ủng hộ Tổng thống Donald Trump. Ông Bolsonaro - người được gọi là “Trump của Nam Mỹ” - cũng nghi ngờ hệ thống bỏ phiếu điện tử và đặt câu hỏi về kết quả được nhiều chính trị gia trong nước, cũng như hàng chục chính phủ nước ngoài công nhận.

Điểm khác biệt lớn nhất giữa 2 cuộc bạo loạn là nhóm biểu tình tại Brazil tấn công vào cuối tuần, khi hầu hết các tòa nhà chính phủ không có người.