Theo tờ SCMP, Ấn Độ ít phải đối mặt với phản ứng dữ dội của công chúng vì nước này đang đáp ứng hai mục tiêu của phương Tây là cắt giảm doanh thu năng lượng của Nga và ngăn chặn cú sốc nguồn cung dầu mỏ. Và khi Châu Âu tăng cường trừng phạt Nga, Ấn Độ càng có vai trò trung tâm hơn trong bản đồ dầu mỏ toàn cầu, vốn đã được vẽ lại bởi cuộc chiến Nga - Ukraina kéo dài 1 năm qua.
Ben Cahill, thành viên cao cấp của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) ở Mỹ, cho biết, các quan chức Bộ Tài chính Mỹ có hai mục tiêu chính: Giữ cho thị trường được cung cấp đầy đủ và tước đi nguồn thu từ dầu mỏ của Nga.
“Họ biết rằng các nhà máy lọc dầu của Ấn Độ và Trung Quốc có thể kiếm được lợi nhuận lớn hơn bằng cách mua dầu thô giảm giá của Nga và xuất khẩu các sản phẩm theo giá thị trường. Họ đồng tình với điều đó” - ông Cahill nói.
Theo công ty tình báo dữ liệu Kpler, Ấn Độ đã vận chuyển khoảng 89.000 thùng xăng và dầu diesel mỗi ngày đến New York (Mỹ) vào tháng trước, mức cao nhất trong gần 4 năm. Lưu lượng dầu diesel có hàm lượng lưu huỳnh thấp đến Châu Âu ở mức 172.000 thùng/ngày trong tháng 1, nhiều nhất kể từ tháng 10.2021.
Vai trò quan trọng của Ấn Độ dự kiến sẽ tăng lên sau khi các lệnh trừng phạt mới của Liên minh Châu Âu (EU) đối với hoạt động xuất khẩu các sản phẩm từ dầu của Nga có hiệu lực vào ngày 5.2. Do lệnh cấm, một lượng lớn dầu diesel sẽ rời khỏi thị trường, trong khi nhiều người tiêu dùng hơn, đặc biệt là ở Châu Âu, sẽ mua dầu từ Châu Á để lấp đầy khoảng trống nguồn cung.
Điều đó sẽ làm cho dầu giá rẻ của Nga trở nên hấp dẫn hơn đối với Ấn Độ, quốc gia phụ thuộc vào nhập khẩu để đáp ứng khoảng 85% nhu cầu dầu thô của mình. Các nhà máy lọc dầu của Ấn Độ, bao gồm các nhà máy lọc dầu do nhà nước điều hành chịu trách nhiệm đáp ứng nhu cầu trong nước, đã đẩy mạnh xuất khẩu vào năm ngoái để thu lợi từ giá quốc tế cao hơn.
Warren Patterson - trưởng bộ phận chiến lược hàng hóa tại ING Groep NV có trụ sở tại Singapore - cho biết: “Ấn Độ là nước xuất khẩu ròng các sản phẩm tinh chế và phần lớn trong số này sẽ được chuyển đến phương Tây để giúp giảm bớt tình trạng thắt chặt hiện tại. Rõ ràng là những nguyên liệu được sử dụng cho sản phẩm này có nguồn gốc từ Nga”.
Theo hướng dẫn của EU, Ấn Độ được phép làm như vậy. Khi dầu thô của Nga được chế biến thành nhiên liệu ở một quốc gia bên ngoài khối như Ấn Độ, các sản phẩm tinh chế có thể được chuyển đến EU vì chúng không được coi là có nguồn gốc từ Nga.
Serena Huang, nhà phân tích hàng đầu về Châu Á tại Vortexa Ltd, cho biết G7 muốn cắt giảm doanh thu của Mátxcơva càng nhiều càng tốt, nhưng họ cũng quan tâm đến việc đảm bảo rằng dầu mỏ và các sản phẩm tinh chế của Nga tiếp tục được lưu thông để tránh khủng hoảng nguồn cung toàn cầu.
Một khía cạnh quan trọng của cơ chế hạn chế doanh thu của Điện Kremlin nhưng vẫn duy trì một lượng dầu nhất định trên thị trường là áp giá trần đối với dầu thô của Nga, một biện pháp do Mỹ dẫn đầu. Ấn Độ chưa công khai cho biết liệu quốc gia này có tuân thủ mức giá trần 60 USD/thùng hay không.
Người phát ngôn của Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ cho biết, với giới hạn giá đã được đưa ra, các quốc gia bao gồm Ấn Độ có thể tận dụng để giữ cho thị trường năng lượng ổn định, đồng thời hạn chế doanh thu của Điện Kremlin.
“Việc Ấn Độ sẵn sàng mua thêm dầu thô của Nga với mức chiết khấu cao hơn nằm trong kế hoạch của các quốc gia phương Tây nhằm gây tổn thất kinh tế đối với Mátxcơva mà không gây tổn thất đó cho chính họ” - Jason Bordoff, giám đốc sáng lập Trung tâm Chính sách Năng lượng Toàn cầu tại Đại học Columbia và là cựu cố vấn trong chính quyền Tổng thống Barack Obama, cho biết.
Các giám đốc điều hành và quan chức từ các quốc gia và công ty bao gồm Saudi Arabia, Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE), Mỹ và Công ty Dầu mỏ Quốc gia Abu Dhabi tới Bangalore vào ngày 6.2 để tham gia một diễn đàn năng lượng kéo dài ba ngày do Bộ Dầu mỏ và Khí đốt Ấn Độ tổ chức.