Con trẻ sẽ là người chịu thiệt thòi

Buổi bốc thăm được tổ chức tại UBND phường Hoàng Liệt, quận Hoàng Mai, Hà Nội với quy trình hai vòng. Vòng một là bốc thăm số thứ tự. Vòng 2, phụ huynh sẽ dùng số thứ tự này để lần lượt bốc thăm phiếu tuyển sinh. Các phiếu hợp lệ là phiếu có đầy đủ xác nhận của Trường Mầm non Hoàng Liệt. Lá phiếu trúng tuyển sẽ in chữ: "Chúc mừng bé đã trúng tuyển vào trường". Ngược lại, khi bốc phải lá phiếu ghi chữ: "Rất tiếc bé không trúng tuyển vào trường", phụ huynh sẽ phải tìm trường ngoài công lập cho con.

Sống tại Tứ Kỳ, Hoàng Mai từ khi sinh ra, chị Nguyễn Thị Ngọc Anh bày tỏ sự bức xúc khi người dân địa phương hiến đất xây trường nhưng con cháu lại không được học trường công lập. Bốc phải lá phiếu "Rất tiếc bé không trúng tuyển vào trường", chị Ngọc Anh không khỏi ái ngại khi nghĩ về tương lai của con mình sau này. 

"Chưa bao giờ tôi có thể hình dung 1 ngày mình phải phụ thuộc vào vận may rủi để giành chỗ cho con học trong khi đấy là quyền lợi chính đáng của con. Không thể để con thất học, nhưng học phí trường tư thục là quá sức với gia đình tôi" - người mẹ nói.

Dù bức xúc đan xen nỗi thấp thỏm, lo lắng nhưng phụ huynh buộc phải chấp nhận với phương án này, vì đây là giải pháp duy nhất để đảm bảo công bằng cho các thí sinh. Bởi lẽ, Hoàng Liệt là trường mầm non công lập duy nhất của phường Hoàng Liệt - địa bàn có dân số rất đông.

Theo số liệu thống kê của Phòng GDĐT quận Hoàng Mai, năm học 2022 - 2023, trường được phân bổ 559 chỉ tiêu tuyển sinh cho trẻ từ 3 - 5 tuổi. Trường nhận được 226 hồ sơ xin học cho trẻ 5 tuổi; nhóm trẻ 4 tuổi là 290 hồ sơ (gấp 3,2 lần chỉ tiêu) và 3 tuổi là 423 (gấp 1,7 lần chỉ tiêu). Do quá tải, nhà trường ưu tiên nhận hết 226 hồ sơ trẻ 5 tuổi, phân bổ thành 13 lớp mẫu giáo nhằm đảm bảo 100% trẻ mầm non 5 tuổi được đi học, chuẩn bị cho việc vào lớp 1 năm học tới. Còn các trẻ từ 3 - 4 tuổi, nhà trường chỉ tuyển thêm 333/713 hồ sơ đăng ký. Nhà trường quyết định tổ chức bốc thăm dưới sự chứng kiến các bên liên quan để kết quả được công bằng, minh bạch.

Cần giải pháp quyết liệt để không còn cảnh phải... bốc thăm

TS Hoàng Ngọc Vinh, nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục chuyên nghiệp, Bộ Giáo dục và Đào tạo cho rằng, câu chuyện phụ huynh phải bốc thăm may rủi giành suất cho con vào học tại trường mầm non công lập vốn là chuyện cực chẳng đã nay lại xuất hiện ngay tại Hà Nội - bộ mặt của cả nước khiến bất kỳ ai cũng phải suy nghĩ.  

Ông Vinh chỉ rõ nghịch lý hiện nay, khi nhà đất dành cho bất động sản vẫn mọc lên, khách sạn vẫn phát triển mạnh mẽ trong nhiều năm qua nhưng trường học lại quá thiếu thốn.

"Thiếu nơi học cho trẻ mầm non 5 tuổi có thể do thiếu nguồn lực của nhà nước, đội ngũ giáo viên thiếu do không quy hoạch dự báo. Còn nhớ chương trình giáo dục mầm non 5 tuổi được Quốc hội phê chuẩn các đây hơn 10 năm... Nhưng dường như ở một số địa phương chưa chuyển biến trong nhận thức và trong hành động. Trường mẫu giáo ngoài công lập có nhưng mức học phí quá cao khiến nhiều gia đình công nhân viên chức nghèo không thể cho các bé đến trường.

Rõ ràng chúng ta trong quá trình phát triển đô thị và các khu công nghiệp nhưng lại không chú ý đến quy hoạch hạ tầng xã hội như giáo dục và y tế. Trẻ em thiếu nơi học, người lao động không thể yên tâm sản xuất, xã hội không thể phát triển" - TS Hoàng Ngọc Vinh nhận định.

Để khắc phục tình trạng đáng buồn này xảy ra ở những năm học tới, ông Vinh cho rằng, cần một cơ chế giám sát minh bạch, chế tài xử lý nghiêm minh, mang tính chất răn đe cao, nhằm loại bỏ “lợi ích nhóm” trong việc lập và điều chỉnh quy hoạch. Đồng thời, tăng cường kiểm tra, giám sát của các cơ quan quản lý nhà nước. Cùng với đó, cần sự giám sát của nhân dân để có thể kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý nghiêm những vi phạm.

Bên cạnh đó, Nhà nước nên nghiên cứu chính sách hỗ trợ các trường mẫu giáo ngoài công lập để giảm học phí cho các bé, đảm bảo quyền được học tập của trẻ nhỏ.

"Trong khi trường công lập học phí một bé khoảng trên dưới 1 triệu đồng/tháng thì học phí trường ngoài công lập thường là từ 3 - 4 triệu đồng. Những trường chất lượng cao thì học phí đắt hơn nhiều. Hà Nội nên đưa vào nghị quyết của Thành ủy, Hội đồng nhân dân để dành quỹ đất, bố trí nguồn lực để xây dựng trường mầm non, tiểu học. Cắt bớt các công trình xét thấy chưa cần thiết.

Hà Nội là thủ đô của cả nước, thu hút nguồn lao động giỏi về sinh sống, lao động, sản xuất. Nếu không có chính sách giáo dục, y tế phù hợp, nền kinh tế sẽ tụt lùi" - ông Vinh nhấn mạnh.